“Vua lừa” Bernard Madoff hôm 29/6 đã bị một toà án ở Mỹ kết án 150 năm tù cho hành vi lừa đảo tài sản trị giá tới 65 tỷ USD. Vụ án từng làm rung chuyển Phố Wall này đã tạm kết thúc bằng một bản án được cho là cao nhất dành cho kẻ phạm tội, nhưng những hệ lụy của nó sẽ còn kéo dài và rất lâu sau, các nhà đầu tư tài chính mới không phải rùng mình mỗi khi nghĩ đến.
Đây cũng được coi là vụ án lừa đảo kiểu Ponzi (đặt theo tên của "ông tổ" loại hình lừa đảo này là Charles Ponzi: dùng tiền của nhà đầu tư này trả cho nhà đầu tư khác thay vì lợi nhuận) lớn nhất trong lịch sử.
"Tôi đã lừa dối cả anh em của mình, hai con trai và vợ tôi", ông già 71 tuổi, một thời từng là người rất có thế lực tại Phố Wall thú nhận với thẩm phán Denny Chin.
Madoff thừa nhận các tội danh như: gian lận chứng khoán, gian lận thư tín, gian lận tư vấn đầu tư, ba lần rửa tiền, tuyên bố sai, khai man, lập hồ sơ giả trình Uỷ ban Chứng khoán…
Cả phòng xử án rộ lên những tràng vỗ tay khi quan toà công bố mức án cao gấp 6 lần mức án dành cho lãnh đạo của các tập đoàn bị phá sản là WorldCom Inc và Enron Corp.
"Nói một cách khách quan, sự phạm pháp ở đây thật đáng kinh ngạc", vị quan toà cho biết lý do vì sao ông từ chối đề nghị của luật sư bào chữa giảm số năm ở tù cho bị cáo xuống 12 năm.
"Tôi chịu trách nhiệm trước rất nhiều mất mát và đau đớn, tôi hiểu điều đó. Tôi hiện đang sống trong dằn vặt, thấu hiểu mọi nỗi đau và mất mát mà mình đã gây ra. Tôi đã để lại nỗi hổ thẹn cho gia đình và con cháu của mình", Madoff nói trước toà.
Quay về phía các nạn nhân ngồi trong phòng xử án, Madoff nói: "Tôi xin lỗi, nhưng tôi biết, lời xin lỗi lúc này chả thể giúp được gì cho các bạn".
Bi đát những số phận nạn nhân
Carla Hirschhorn, một trong những nạn nhân của Madoff cho biết, cuộc sống của bà như trong địa ngục. Bà nói với thẩm phán rằng, mẹ của bà hiện phụ thuộc vào trợ cấp xã hội và con gái của bà thì phải làm hai công việc một lúc để trả học phí. "Đừng bỏ rơi chúng tôi", Carla nói trước toà.
"Số tiền đó là do chúng tôi phải làm việc cật lực một cách chân chính. Làm sao mà ai đó có thể làm như thế với chúng tôi cơ chứ?", ông Dominic Ambrosino, một nhân viên hưu trí tại New York City than vãn và cho biết, toàn bộ số tiền tiết kiệm của mình đã "bay hơi" do Madoff.
Một nạn nhân khác, chị Sharon Lissauer cho biết, chị đã đầu tư toàn bộ số tiền tiết kiệm vào công ty của Madoff. "Ông ta nên ở trong tù cả đời. Ông ta đã huỷ hoại cuộc sống của biết bao nhiêu người. Ông ta đã giết chết tâm hồn và phá vỡ mọi ước mơ của tôi", Sharon Lissauer phẫn nộ nói.
Thierry Magon de La Villehuchet, CEO của Access International Advisors, công ty đang quản lý danh mục đầu tư trị giá 3 tỷ USD đã buộc phải tự vẫn do các khoản lỗ liên quan tới Madoff.
Hình phạt thích đáng
Bản án dành cho Madoff là một hình phạt thích đáng đối với một nhà tư vấn đầu tư vốn rất được ca tụng, người tuyên bố rằng tài sản của mình bắt nguồn từ một công ty mang tên ông ta, chuyên về việc tạo dựng thị trường, kinh doanh chứng khoán, tư vấn cho khách hàng và những nhân vật giàu có.
Trong hàng thập kỷ, ông ta đã tạo dựng danh tiếng như là một nhà buôn bán cổ phiếu xuất chúng, kiếm lời cả khi thị trường lên lẫn lúc thị trường mất điểm.
Madoff đã thuyết phục được hàng loạt khách hàng quốc tế, gồm cả những nhân vật nổi tiếng như nhà làm phim Steven Spielberg, các nhà quản lý quỹ như J. Ezra Merkin, các tổ chức từ thiện, trường đại học, bạn bè và thậm chí cả hoàng tộc ở châu Âu.
Bộ mặt thật của Madoff bị lột trần hôm 11/12 năm ngoái khi ông ta thú nhận với chính quyền rằng, công ty mang tên mình là Bernard L. Madoff Investment Securities LLC thực chất là "một sự dối trá lớn".
Dưới áp lực phải trả nợ cho nhà đầu tư, ông ta đã thừa nhận việc dùng tiền của nhà đầu tư mới để trả cho nhà đầu tư cũ. Các điều tra viên sau đó đã công bố rằng, công việc tư vấn đầu tư của ông này đã ngưng hoạt động trong ít nhất 13 năm.
Theo lời khai của Madoff, hồi đầu những năm 1990 khi Mỹ rơi vào suy thoái, ông ta cảm thấy bị thúc ép về việc trả lợi tức cho nhà đầu tư và bắt đầu ăn cắp tiền của họ. Tuy nhiên, theo ông này, hai công ty con chuyên về kinh doanh và tạo lập thị trường do hai con trai ông ta điều hành là "hợp pháp", còn chi nhánh tại Anh quốc là Madoff Securities International Ltd. vẫn hoạt động bình thường.
Theo các nhà quan sát, vụ việc chưa thể chấm dứt cùng bản án. Các nhà điều tra đã nắm quyền kiểm soát các văn phòng của Madoff tại toà nhà hình son môi ở
Cuộc điều tra vẫn đang tiếp tục để làm rõ, liệu các thuộc cấp của Madoff có tiếp tay cho ông chủ lừa đảo tiền của nhà đầu tư hay không, các nhân viên có biết về sự phạm pháp của Madoff hay không?
Toà án cũng tuyên phạt Madoff phải bồi thường cho các nạn nhân tổng số tiền lên tới 171 tỷ USD. Toàn bộ tài sản của ông này trị giá 170 triệu USD đã bị tịch thu và vợ ông ta cũng bị tịch thu số tài sản trị giá 80 triệu USD.
