MB, HDBank, VPBank sẽ được nới room ngoại lên 49% sau khi nhận chuyển giao bắt buộc

Ngân hàng nhận chuyển giao được nới room lên 49%

Trong vòng 3 tháng cuối năm 2024 và đầu năm 2025, NHNN đã hoàn tất chuyển giao 4 ngân hàng yếu kém (CB chuyển giao về Vietcombank, Oceanbank chuyển giao về MB, DongA Bank chuyển giao về HDBank, GPBank chuyển giao về VPBank). Việc chuyển giao ngân hàng yếu kém được kỳ vọng sẽ giúp các ngân hàng này khắc phục tình trạng lỗ lũy kế và ra khỏi tình trạng kiểm soát đặc biệt.

Trong khi đó, các ngân hàng nhận chuyển giao sẽ được hưởng nhiều cơ chế ưu đãi về nguồn vốn, room tín dụng để mở rộng quy mô tài sản, dư nợ nhằm tạo động lực để các nhà băng này quyết liệt tham gia tái cấu trúc thành công các tổ chức tín dụng yếu kém. Room sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tại ngân hàng thương mại nhận chuyển giao bắt buộc như MB, HDBank, VPBank sẽ được nới lên 49% kể từ ngày 19/5 tới đây.

Cụ thể, Nghị định số 69/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung khoản 5 Điều 7 Nghị định 01/2014/NĐ-CP quy định về tỷ lệ sở hữu cổ phần đối với nhà đầu tư nước ngoài: "Tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài không vượt quá 30% vốn điều lệ của một ngân hàng thương mại Việt Nam, trừ trường hợp quy định tại các khoản 6, 6a Điều này hoặc trong thời gian thực hiện quy định tại khoản 9 Điều 14 Nghị định này. Tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài không vượt quá 50% vốn điều lệ của một TCTD phi ngân hàng Việt Nam, trừ trường hợp quy định tại khoản 6 Điều này".

Bên cạnh đó, khoản 6 Điều 7 Nghị định 01/2014/NĐ-CP cũng được sửa đổi, bổ sung: "Trong trường hợp đặc biệt để bảo đảm an toàn hệ thống TCTD, Thủ tướng Chính phủ quyết định tỷ lệ sở hữu cổ phần của một tổ chức nước ngoài, một nhà đầu tư chiến lược nước ngoài, tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tại một TCTD cổ phần yếu kém, gặp khó khăn vượt giới hạn quy định tại các khoản 2, 3, 5 Điều này đối với từng trường hợp cụ thể".

Nghị định số 69/2025/NĐ-CP cũng bổ sung khoản 6a vào sau khoản 6 Điều 7 Nghị định 01/2014/NĐ-CP: "Tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tại ngân hàng thương mại nhận chuyển giao bắt buộc (không bao gồm các ngân hàng thương mại do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ) được vượt 30% nhưng không vượt quá 49% vốn điều lệ của ngân hàng thương mại nhận chuyển giao bắt buộc theo phương án chuyển giao bắt buộc đã được phê duyệt và được thực hiện trong thời hạn của phương án chuyển giao bắt buộc".

Nếu vượt room ngoại phải điều chỉnh trong vòng 6 tháng

Về nghĩa vụ của nhà đầu tư nước ngoài, Nghị định số 69/2025/NĐ-CP bổ sung quy định: Khi nhà đầu tư nước ngoài mua thêm cổ phần do TCTD chào bán tương ứng với tỷ lệ cổ phần phổ thông của từng cổ đông trong TCTD mà bị vượt giới hạn về tỷ lệ sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài quy định tại Điều 7 Nghị định này, trong thời hạn tối đa 6 tháng kể từ thời điểm bị vượt giới hạn, nhà đầu tư nước ngoài phải thực hiện giảm tỷ lệ sở hữu cổ phần, đảm bảo tuân thủ giới hạn quy định tại Điều 7 Nghị định này.

Trường hợp tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài bị vượt giới hạn quy định tại Điều 7 Nghị định này thì nhà đầu tư nước ngoài không được mua thêm cổ phần của TCTD đó cho đến khi tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tuân thủ quy định tại Điều 7 Nghị định này.

Kể từ thời điểm kết thúc thời hạn thực hiện phương án chuyển giao bắt buộc, nhà đầu tư nước ngoài không được mua thêm cổ phần của ngân hàng thương mại nhận chuyển giao bắt buộc đó (trừ trường hợp ngân hàng thương mại nhận chuyển giao bắt buộc chào bán cổ phần cho cổ đông hiện hữu hoặc nhà đầu tư nước ngoài bán cổ phần đang sở hữu của ngân hàng thương mại nhận chuyển giao bắt buộc đó cho nhà đầu tư nước ngoài khác theo thỏa thuận) cho đến khi tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tại ngân hàng thương mại nhận chuyển giao bắt buộc đó thấp hơn 30% vốn điều lệ.

Room ngoại tại các ngân hàng hiện ra sao?

Theo số liệu từ Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSD) cập nhật đến ngày 13/3/2025, nhà đầu tư nước ngoài đang nắm giữ hơn 13,7 tỷ số lượng chứng khoán tại các 27 ngân hàng. Hiện room ngoại (hạn mức sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài) tại nhiều ngân hàng Việt Nam đã được lấp đầy, với tỷ lệ tối đa 30%.

Trong đó, có khoảng 13 ngân hàng có tỷ lệ sở hữu nước ngoài trên 15%, với một số ngân hàng đã kín hoặc gần kín room ngoại như ACB, TPBank. Ngoài ra, một số ngân hàng duy trì tỷ lệ sở hữu nước ngoài thấp hơn mức tối đa theo quy định 30% như Sacombank (22,07%), Vietcombank (22,72%), VPBank (24,87%)... Các ngân hàng như MB, Techcombank có room ngoại thấp hơn nhưng cũng đã kín room.

Với tỷ lệ sở hữu của cổ đông nước ngoài đang khoá ở mức tối đa 30% theo quy định NHNN, VPBank đang tạm thời có số lượng chứng khoán nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ nhiều nhất với hơn 1,97 tỷ chứng khoán, tương đương tỷ lệ sở hữu 24,87%. Trong khi đó, hồi đầu năm các nhà đầu tư ngoại nắm đến hơn 1,98 tỷ chứng khoán, tỷ lệ sở hữu lên tới 25,06% (cập nhật ngày 3/1/2025).

Tiếp theo là Techcombank, theo cập nhật mới nhất, Ngân hàng có sự tham gia của các cổ đông nước ngoài với lượng nắm giữ hơn 1,59 tỷ chứng khoán, tỷ lệ sở hữu tương ứng là 22,51%, tăng 0,01 điểm % so với tỷ lệ sở hữu ghi nhận đầu năm.

Tại VietinBank, nhà đầu tư ngoại đang nắm giữ hơn 1,4 tỷ chứng khoán, tương ứng tỷ lệ sở hữu là 26,78%. Trước đó, MUFG Bank, Ltd đang là tổ chức nắm giữ nhiều cổ phiếu VietinBank nhất, sở hữu gần 1,06 tỷ cổ phiếu, tương đương với 19,73% vốn điều lệ Ngân hàng (tính đến ngày 14/2/2025).

Tỷ lệ chứng khoán nhà đầu tư nước ngoài đang nắm giữ cũng khá cao tại một số ngân hàng khác như MB (1,4 tỷ chứng khoán, tỷ lệ 23,25%), ACB (1,34 tỷ chứng khoán, tỷ lệ 30%), Vietcombank (1,27 tỷ chứng khoán, tỷ lệ 22,72%).

Cũng theo thống kê của VSD, có 13 nhà băng có tỷ lệ sở hữu cổ đông ngoại dưới 5%. Trong đó, một số ngân hàng có tỷ lệ sở hữu nước ngoài rất thấp, thậm chí chưa sử dụng đến room ngoại như: Bac A Bank, Nam A Bank, BVBank, KienLongBank, LPBank, VietABank, Vietbank… Bên cạnh đó, nhiều ngân hàng đã khóa room ngoại ở mức rất thấp để chờ đối tác chiến lược, tăng vốn điều lệ như: LPBank (5%), SeABank (5%), BVBank (5%), VIB (4,99%).