Lạm phát vẫn ổn định
Cập nhật Tình hình Kinh tế vĩ mô Việt Nam tháng 9/2021 của Ngân hàng Thế giới cho biết, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 8/2021 tăng 0,3% so với tháng trước.
Các biện pháp hạn chế đi lại đã ảnh hưởng đến giao thông trong nước và làm gián đoạn các chuỗi cung ứng, dẫn đến giá lương thực, thực phẩm tăng 1,2%, qua đó tạo áp lực lên giá cả nói chung. Cùng lúc đó, giá năng lượng và kim loại thế giới chững lại, giảm nhẹ áp lực lên chi phí vật liệu xây dựng và nhà ở trong nước.
Giá cả các mặt hàng ngoài lương thực, thực phẩm khác cũng ổn định do nhu cầu trong nước yếu đi đáng kể trong thời gian giãn cách. So với năm trước, CPI tăng 2,8%, tương đương mức tăng trong tháng 7 và thấp hơn nhiều so với mục tiêu lạm phát 4,0%.
 |
Nhưng tiền đồng tăng giá
Mặc dù tỷ giá trung tâm tương đối ổn định, Ngân hàng Thế giới cho biết, tỷ giá VND/USD bình quân tăng 0,7% so với tháng trước trên thị trường chính thức trong nước, cho thấy nguồn cung đồng USD lớn hơn tương đối so với cầu.
Thực chất, ngày 11/8/2021, NHNN giảm tỷ giá mua USD từ các ngân hàng thương mại 225 VND (tương đương 1%). Và ngày 24/8/2021, NHNN quyết định giảm lãi suất tiền gửi vượt dự trữ bắt buộc bằng ngoại tệ của các ngân hàng thương mại tại NHNN từ mức 0,05% xuống còn 0% từ ngày 1/9/2021. Những động thái này có thể đã hỗ trợ cho cung đồng USD trên thị trường.
 |
“Tiền đồng tăng giá danh nghĩa trong thời gian khủng hoảng cũng có thể phần nào do kiều hối đang hồi phục và dòng vốn FDI vẫn ổn định. Đó là hai nguồn cung USD quan trọng, có thể đang giúp bù đắp thâm hụt cán cân thương mại. Tỷ giá hữu hiệu thực (REER) tăng 1% so với tháng trước trong tháng 8, sau khi tăng 1,2% trong tháng 7/2021. Xu hướng tăng giá thực của tiền đồng giống với biến động của đồng USD, phản ánh tầm quan trọng của thị trường Hoa Kỳ đối với thương mại của Việt Nam”, Báo cáo của Ngân hàng Thế giới nhận định.
Thu ngân sách giảm, trong khi chi thường xuyên tăng mạnh trong tháng 8
Nghiên cứu của Ngân hàng thế giới cho biết, cân đối ngân sách trong tháng 8 ghi nhận bội chi 15,4 nghìn tỷ đồng. Sau khi tăng trong 6 tháng trước đó, tổng thu ngân sách tháng 8 giảm 9,8% so với cùng kỳ năm trước, thể hiện tác động của chính sách gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất, cũng như các hoạt động kinh tế chững lại.
Trong khi đó, chi thường xuyên tăng 90% so với cùng kỳ năm trước, do phải huy động nguồn lực để chống chọi với dịch COVID-19 và mua vắc-xin.
Các biện pháp hạn chế đi lại và giãn cách xã hội, đặc biệt là ở thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam, cản trở việc triển khai thực hiện các dự án đầu tư công, vốn đã bị chậm trễ từ đầu năm. Hệ quả là giải ngân vốn đầu tư công trong tháng 8 giảm gần 40% so với cùng kỳ năm trước, dẫn đến tổng chi ngân sách thấp hơn 10,5% so với một năm trước đó.
Mặc dù ghi nhận bội chi ngân sách trong tháng 8, nhưng cân đối ngân sách trong 8 tháng đầu năm vẫn bội thu (86,1 nghìn tỷ đồng), vì 7 tháng đầu năm 2021 ghi nhận thu ngân sách ở mức cao trong khi chi tiêu chững lại.
“Nhìn chung, trong 8 tháng đầu năm 2021, thu ngân sách tăng 13,9% và tổng chi ngân sách giảm 5,9% so cùng kỳ năm 2020”, Ngân hàng Thế giới cho biết.
Điểm đáng chú ý, Chính phủ vay 36,2 nghìn tỷ đồng trên thị trường trong nước (bao gồm khoản vay 6,5 nghìn tỷ đồng của Ngân hàng Chính sách Xã hội), nâng tổng vay nợ lên 210,3 nghìn tỷ đồng tính từ đầu năm đến nay, tương đương 60% kế hoạch cả năm. Thanh khoản dồi dào tiếp tục làm chi phí vay nợ giảm, trong đó lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm trên thị trường sơ cấp giảm xuống mức kỷ lục 2,05% vào cuối tháng 8.
Ngân hàng Thế giới khuyến nghị, trong thời gian tới, kết quả tổng thể của nền kinh tế trong năm 2021 sẽ phụ thuộc chủ yếu vào khả năng Chính phủ có thể kiểm soát đợt dịch đang diễn ra một cách hiệu quả trong tháng 9, để các hoạt động kinh tế có thể quay lại trong quý IV. Ưu tiên đặt ra là đẩy nhanh chiến dịch tiêm vắc-xin để bao phủ ít nhất 70% dân số trưởng thành.
Chính phủ cần sử dụng chính sách tài khóa để thúc đẩy cầu trong nước trong ngắn hạn, bằng cách đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công và tiếp tục hỗ trợ thu nhập cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng để giúp khôi phục tiêu dùng tư nhân.
“Hỗ trợ cho các doanh nghiệp, nhất là hộ kinh doanh quy mô nhỏ, cũng là cách để giúp đẩy mạnh các hoạt động kinh tế và tạo việc làm. Vì chi ngân sách tăng lên trong khi thu ngân sách sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng trong ngắn hạn, nên cần tiếp tục thận trọng theo dõi tình hình cân đối tài khóa”, Ngân hàng Thế giới nhấn mạnh.
