Ông Liu Dengfeng làm việc tại Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc (Ảnh: SCMP).
Theo SCMP, phát biểu tại cuộc họp báo ở Bắc Kinh hôm nay 15/5, Liu Dengfeng, một quan chức tại phòng khoa học và giáo dục thuộc Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, cho biết các phòng thí nghiệm chưa được cấp phép được yêu cầu phải tiêu hủy các mẫu virus corona chủng mới để “phòng ngừa rủi ro với an toàn sinh học phòng thí nghiệm và ngăn chặn các thảm họa thứ phát gây ra bởi các mầm bệnh chưa được xác định”.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nhiều lần cáo buộc Bắc Kinh từ chối cung cấp mẫu virus được lấy từ các bệnh nhân mắc Covid-19 khi dịch bệnh bắt đầu xuất hiện tại Trung Quốc vào cuối năm ngoái.
Ông Pompeo cũng nói rằng các nhà chức trách Trung Quốc đã hủy các mẫu virus ban đầu.
“Những bình luận của một số quan chức Mỹ đã được lấy ra khỏi bối cảnh và cố tình gây nhầm lẫn”, ông Liu cho biết.
Theo ông Liu, khi căn bệnh lạ có triệu chứng giống viêm phổi được ghi nhận lần đầu tiên tại Vũ Hán, “các viện nghiên cứu chuyên nghiệp ở cấp quốc gia” đã làm việc để xác định mầm bệnh.
“Dựa trên nghiên cứu toàn diện và ý kiến chuyên gia, chúng tôi quyết định tạm thời phân loại mầm bệnh gây bệnh viêm phổi lạ vào Loại II, loại có khả năng lây nhiễm cao, và áp đặt các tiêu chuẩn về an toàn sinh học đối với các hoạt động thu thập, vận chuyển và thử nghiệm mẫu, cũng như tiêu hủy các mẫu”, ông Liu cho biết thêm.
Ông Liu khẳng định các động thái trên hoàn toàn phù hợp với quy trình chuẩn mực của Trung Quốc về việc xử lý các mẫu virus có khả năng lây nhiễm cao, và các phòng thí nghiệm chưa đáp ứng đủ tiêu chuẩn không nên tham gia vào quy trình này.
Các mầm bệnh Loại II có thể lây lan giữa người với nhau, giữa động vật với nhau và giữa người với động vật. Chúng gây ra các dịch bệnh nguy hiểm như SARS hay đậu mùa.
Theo một thông báo của ủy ban y tế cấp tỉnh được công bố hồi tháng 2, những cơ sở xử lý mẫu virus corona chủng mới được yêu cầu không cung cấp chúng cho bất kỳ tổ chức hay phòng thí nghiệm nào khi chưa được phê duyệt.
Các phòng thí nghiệm chưa được cấp phép nhưng đã sở hữu các mẫu virus trong giai đoạn dịch mới bùng phát buộc phải tiêu hủy, hoặc gửi chúng tới trung tâm phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh để lưu trữ.
Các nhà nghiên cứu tại phòng thí nghiệm ở Viện Virus học Vũ Hán. (Ảnh: EPA).
Tạp chí Caixin từng đưa tin một số bệnh viện đã gửi các mẫu virus tới các công ty tư nhân chuyên về chuỗi gen để xác định loại virus bí ẩn khi dịch mới bắt đầu bùng phát.
Một số kết quả được trả về từ ngày 27/12/2019 và xác định virus này cùng họ với virus corona gây dịch SARS. Một công ty thậm chí được yêu cầu phải tiêu hủy toàn bộ mẫu virus, theo Caixin.
Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc bắt đầu điều tra về virus corona chủng mới vào ngày 31/12 và thông báo cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về sự bùng phát của dịch cùng ngày.
Ngày 9/1, Trung Quốc xác nhận dịch do virus corona chủng mới gây ra, sau đó đặt tên là virus SARS-CoV-2 gây dịch Covid-19.
Cả Tổng thống Mỹ Donald Trump và Ngoại trưởng Mike Pompeo đều cáo buộc Trung Quốc cố tình che đậy thông tin và hành động sai lầm trong giai đoạn dịch mới bùng phát.
Ông Pompeo thậm chí cáo buộc Bắc Kinh cố tình giữ lại các mẫu bệnh đầu tiên để có thể chiếm ưu thế trong cuộc đua phát triển vắc xin.
Trong khi đó, ông Liu khẳng định Trung Quốc từng chia sẻ các chủng virus trước đây và sẵn sàng chia sẻ mẫu virus SARS-CoV-2 “một cách có trật tự theo khuôn khổ của Tổ chức Y tế Thế giới” để “đẩy mạnh hơn nữa hợp tác quốc tế và nghiên cứu khoa học, thúc đẩy việc phát triển, sản xuất và phân phối công bằng vắc xin Covid-19, cũng như các công cụ chẩn đoán và thuốc điều trị”.
Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc cũng bác cáo buộc của các quan chức Mỹ rằng, Bắc Kinh đã từ chối đề nghị của WHO về việc cho phái đoàn của tổ chức này tới Viện Virus học Vũ Hán. Đây là nơi bị nghi ngờ rò rỉ virus SARS-CoV-2.
Theo Reuters, Li Mingzhu, một quan chức cấp cao của phòng hợp tác quốc tế thuộc Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, khẳng định WHO không đưa ra bất kỳ yêu cầu nào về việc tới thăm phòng thí nghiệm trong cả hai chuyến đi tới Vũ Hán hồi tháng 1 và tháng 2.
“WHO chưa bao giờ đưa ra đề xuất về chuyến thăm tới một phòng thí nghiệm cụ thể, do vậy tuyên bố nói WHO bị từ chối chuyến thăm tới phòng thí nghiệm Vũ Hán là không chính xác”, ông Li nói.
Căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh đã leo thang trong thời gian gần đây, khi hai nước liên tục đưa ra cáo buộc lẫn nhau về nguồn gốc của Covid-19, dịch bệnh cho tới nay đã khiến hơn 302.000 người tử vong và hơn 4,4 triệu người nhiễm bệnh trên khắp thế giới.
Nhiều nước, gồm Mỹ, Australia, Liên minh châu Âu (EU), đang kêu gọi mở một cuộc điều tra quốc tế về nguồn gốc của Covid-19 cũng như cách Trung Quốc xử lý đại dịch này.