Cố tình chiếm dụng
Năm 2020, TP. Hội An có kế hoạch thu hồi toàn bộ nhà công sản hết hạn cho thuê. Thế nhưng, có doanh nghiệp lại chây ỳ trong việc bàn giao và còn đòi phải… bồi thường. Đơn cử, ngôi nhà số 75 - Nguyễn Thái Học, có diện tích 477 m2, được Công ty TNHH Dịch vụ Phú Tường thuê khai thác kinh doanh, nhưng khi hết hạn lại không đồng ý bàn giao lại.
Ngôi nhà số 75 - Nguyễn Thái Học ban đầu được UBND thị xã Hội An (nay là TP. Hội An) bố trí cho Công ty Thương nghiệp Hội An sử dụng làm trụ sở làm việc. Đến năm 1996, được bố trí cho Nhà Văn hóa thị xã Hội An sử dụng làm nhà biểu diễn nghệ thuật cổ truyền. Năm 2013, UBND TP. Hội An quyết định bố trí cho Hội Liên hiệp phụ nữ TP. Hội An quản lý sử dụng.
Tuy nhiên, Hội Liên hiệp phụ nữ TP. Hội An lại cho Công ty TNHH Dịch vụ Phú Tường thuê khai thác kinh doanh. Năm 2017, UBND TP. Hội An yêu cầu thu hồi lại ngôi nhà, Hội Liên hiệp phụ nữ TP. Hội An cũng ra thông báo chấm dứt thỏa thuận với Công ty Phú Tường, song phía doanh nghiệp không đồng ý, yêu cầu phải bồi thường 25 tỷ đồng mới chịu bàn giao nhà.
Chủ tịch UBND TP. Hội An, ông Nguyễn Văn Sơn khẳng định, hợp đồng hợp tác giữa Hội Liên hiệp phụ nữ TP. Hội An và Công ty Phú Tường là hợp đồng vô hiệu và yêu cầu bồi thường là không chấp nhận được.
“Thành phố giao Hội Liên hiệp phụ nữ ngôi nhà này để làm dự án dạy nghề cho phụ nữ nghèo. Tuy nhiên, đơn vị này lại cho Công ty Phú Tường thuê khai thác kinh doanh. Việc ký hợp tác với doanh nghiệp là không đúng pháp luật, vì đó là đơn vị được giao chứ không phải đơn vị quản lý để có thể ký hợp tác, cho thuê. Công ty Phú Tường nói bỏ kinh phí để sửa chữa ngôi nhà, nhưng đây là nhà cổ, muốn sửa chữa gì phải xin phép theo Luật Di sản, không có chuyện muốn sửa là sửa. Vì vậy, doanh nghiệp này bám víu vào hợp đồng, đòi bồi thường mấy chục tỷ đồng là không thể chấp nhận được. Họ cố tình kỳ kèo, chiếm dụng lâu dài để kinh doanh”, ông Sơn nói.
Kiên quyết thu hồi
Theo thống kê của Phòng Quản lý đô thị TP. Hội An, hiện Thành phố đang quản lý khoảng 130 ngôi nhà cho thuê.
Những ngôi nhà trên được giao lại một số cơ quan, đơn vị của Thành phố sử dụng, khai thác hoặc cho cá nhân, tập thể thuê không qua đấu giá. Tuy nhiên, từ năm 2018, khi Luật Công sản có hiệu lực, TP. Hội An đã tiến hành rà soát thu hồi những ngôi nhà hết thời hạn cho thuê, đồng thời xây dựng bảng giá mới trước khi tổ chức đấu giá cho thuê lại…
Thực tế, những năm qua, số tiền TP. Hội An thu được từ cho thuê nhà công bình quân mỗi năm chỉ khoảng 5 tỷ đồng. Đây là con số quá ít so với giá trị thực tế.
Tính đến năm 2021, quỹ nhà ở thuộc Nhà nước quản lý trên địa bàn TP. Hội An có tổng cộng 175 căn, ngoài 102 ngôi nhà cho người dân thuê ở và kinh doanh, 73 ngôi nhà còn lại được giao cho các tổ chức, cá nhân sử dụng hoạt động, làm việc hoặc liên kết với các đối tác kinh doanh.
Một số ngôi nhà trong phố cổ sau khi giao cho các cơ quan, đơn vị Nhà nước sử dụng đã liên kết với các cá nhân, doanh nghiệp để khai thác dưới nhiều hình thức với mức giá khá thấp so với thị trường. Ngoài ngôi nhà số 75 - Nguyễn Thái Học, một số ngôi nhà khác như nhà số 9 - Nguyễn Thái Học (diện tích 425 m2) mức thuê cũng chỉ 20 triệu đồng/tháng; nhà số 6 - Nguyễn Thị Minh Khai, diện tích sử dụng 275 m2, giá thuê gần 17 triệu đồng/tháng… Trong khi đó, với những ngôi nhà cùng vị trí, mức giá thuê bình quân là hơn 100 triệu đồng/tháng, thậm chí lên đến gần 200 triệu đồng/tháng.
Ông Nguyễn Văn Sơn cho biết, ban đầu có gặp khó khăn khi một vài đơn vị không hợp tác, không muốn bàn giao, nhưng đến nay việc thu hồi các nhà công sản gần xong. Với các nhà công sản chưa đến hạn, Thành phố sẽ thu hồi khi đến hạn, còn lại tất cả nhà công sản cho thuê đã hết hạn, Thành phố cương quyết thu hồi, kể cả cưỡng chế.
Riêng với trường hợp nhà số 75 - Nguyễn Thái Học, trong ngày 6/12/2021, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, ông Nguyễn Hồng Quang đã họp với TP. Hội An để nghe báo cáo về Quyết định thu hồi nhà và Quyết định cưỡng chế thu hồi.
“Tỉnh sẽ có quyết định thu hồi nhà số 75 - Nguyễn Thái Học, TP. Hội An sẽ tiến hành thu hồi dứt điểm trong tháng 12/2021”, ông Sơn thông tin.
Ngoài ra, TP. Hội An sẽ rà soát và tổ chức đấu giá cho thuê các nhà công sản. Mới đây, Hội An đã công bố quyết định phê duyệt giá khởi điểm và kế hoạch đấu giá cho thuê kinh doanh trên các ngôi nhà cổ, thuộc sở hữu Nhà nước.
