Ra đời với nhiều kỳ vọng
Sau khi thành công với chuỗi Thế giới Di động và Điện Máy Xanh, MWG đẩy mạnh chuỗi Bách Hoá Xanh với kỳ vọng đây sẽ là động lực tăng trưởng mới.
Ông Nguyễn Đức Tài, Chủ tịch Hội đồng quản trị MWG từng chia sẻ: “Mô hình Bách Hoá Xanh được Ban lãnh đạo Tập đoàn học tập theo một mô hình ở Indonesia, trong hành trình tìm kiếm thứ thay thế cho mảng công nghệ để tiếp tục đà tăng trưởng 2 con số của doanh nghiệp”.
Vì vậy, chuỗi Bách Hoá Xanh đã ra đời năm 2015 và MWG liên tục phát đi thông điệp sẽ phát triển chuỗi cửa hàng này gắn với uy tín và chất lượng, 100% hàng tươi sống (rau, trái cây, thịt, cá…) đều được kiểm tra nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo chất lượng, có chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm VietGap.
Mục tiêu của chuỗi Bách Hóa Xanh là cung cấp cho người tiêu dùng một lựa chọn thuận tiện để mua sắm hàng ngày, bao gồm đồ dùng gia đình, đồng thời chú trọng đến việc cung cấp các sản phẩm thân thiện với môi trường.
Chuỗi Bách Hoá Xanh được kỳ vọng sẽ thu hút và thay thế thói quen người tiêu dùng mua sản phẩm tại các chợ truyền thống, các cửa hàng tạp hoá…
Bắt đầu thu hẹp từ cuối năm 2021
Trong 9 tháng đầu năm 2023, chuỗi Bách Hóa Xanh lỗ 2.961,5 tỷ đồng, nâng lỗ lũy kế lên 8.300 tỷ đồng.
Trong những năm đầu, chuỗi Bách Hóa Xanh được mở rộng với tốc độ nhanh, nếu như cuối năm 2016 có 48 cửa hàng thì tới cuối năm 2021 đã tăng lên 2.106 cửa hàng.
Sau đó, chuỗi Bách Hóa Xanh liên tục bị thu hẹp, tính tới tháng 10/2023 còn 1.706 cửa hàng, giảm 19% so với mức đỉnh năm 2021, tương ứng giảm 400 cửa hàng.
Thực tế, năm 2021 ghi nhận sự bùng nổ của chuỗi Bách Hoá Xanh khi ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 dẫn tới giãn cách xã hội, khiến các chợ truyền thống cũng như nhiều cửa hàng không được mở cửa kinh doanh, trong khi chuỗi này vẫn được hoạt động bình thường.
 |
Kết thúc năm 2021, chuỗi Bách Hoá Xanh ghi nhận doanh thu 28.216 tỷ đồng, tăng 33% so với năm 2020 và đóng góp 23% vào tổng doanh thu của MWG. Trong đó, 45% doanh thu đến từ hàng tươi sống, hàng mát và hàng đông lạnh; 38% doanh thu đến từ thực phẩm và đồ uống khác; 17% doanh thu đến từ hoá mỹ phẩm và sản phẩm khác. Đặc biệt, 90% số cửa hàng Bách Hoá Xanh ghi nhận thu nhập trước lãi vay, thuế và khấu hao (EBITDA) là số dương.
Mặc dù vậy, nếu trừ đi khấu hao tài sản cố định và thuế, mảng Bách Hóa Xanh vẫn lỗ. Ngoài ra, do phát triển quá nhanh về số lượng, chuỗi cửa hàng này bắt đầu xuất hiện tai tiếng do tăng giá trong mùa dịch, không niêm yết giá, bán hàng quá hạn, một số cửa hàng đã bị cơ quan chức năng xử lý. Điều này ảnh hưởng tới hình ảnh của cả chuỗi Bách Hóa Xanh khi nền kinh tế bước vào trạng thái bình thường mới.
Tiếp tục “gồng” lỗ và bỏ ngỏ khả năng bán vốn
Trong năm 2022, chuỗi Bách Hoá Xanh liên tục đóng bớt cửa hàng, thu hẹp hoạt động và tiếp tục ghi nhận kết quả kinh doanh thua lỗ, thậm chí lỗ kỷ lục khi nền kinh tế trở lại trạng thái bình thường mới, người dân có nhiều lựa chọn mua sắm sau giai đoạn giãn cách.
Cụ thể, kết thúc năm 2022, chuỗi Bách Hóa Xanh lỗ 2.961,5 tỷ đồng. Sang năm 2023, chuỗi cửa hàng này lỗ thêm 904,9 tỷ đồng tính đến hết tháng 9, nâng lỗ luỹ kế kể từ năm 2016 lên 8.300 tỷ đồng.
Các đơn vị phân tích đang có cái nhìn thận trọng về thời điểm hoà vốn của chuỗi Bách Hoá Xanh. Trong đó, SSI Research dự báo, chuỗi Bách Hoá Xanh sẽ lỗ khoảng 1.100 tỷ đồng trong năm 2023, còn Chứng khoán Vietcap dự báo, chuỗi Bách Hoá Xanh lỗ 996 tỷ đồng trong năm 2023, tiếp tục lỗ 284 tỷ đồng trong năm 2024 (dự báo trước đó là lãi 525 tỷ đồng).
 |
Tuy nhiên, theo chia sẻ của MWG tại đại hội cổ đông thường niên 2023, chuỗi Bách Hoá Xanh sau tái cấu trúc đã có dấu hiệu bền bỉ hơn trong bối cảnh thị trường khó khăn và duy trì mục tiêu đạt điểm hoà vốn vào cuối năm 2023. Mục tiêu doanh thu toàn Công ty vẫn là tăng trưởng 2 con số (tức tăng trưởng tối thiểu 10%).
Trong buổi cập nhập tình hình kinh doanh quý III/2023 ngày 13/11, Chủ tịch Hội đồng quản trị MWG phát đi tín hiệu tích cực về chuỗi Bách Hoá Xanh trong năm 2024, sau khi dự kiến năm 2023 không đạt điểm hoà vốn như kế hoạch: “Năm 2024, Bách Hoá Xanh sẽ bước vào trạng thái không cần xin tiền ba mẹ nữa”.
Năm 2024, chuỗi Bách Hoá Xanh lên kế hoạch doanh thu tăng 20% so với năm 2023 và doanh thu trung bình hàng tháng trên mỗi cửa hàng khoảng 2 tỷ đồng, so với mức 1,7 tỷ đồng tại thời điểm tháng 10/2023.
Đối với kế hoạch bán 20% vốn tại chuỗi Bách Hoá Xanh mà MWG chưa thực hiện được trong năm 2022, nguồn tin từ Reuters cho biết, MWG dự kiến tái khởi động kế hoạch này trong quý I/2024.
Việc không còn mở rộng, mà liên tục thu hẹp số lượng cửa hàng Bách Hóa Xanh trong bối cảnh kinh doanh thua lỗ, đồng thời áp lực cạnh tranh gia tăng khi thương mại điện tử phát triển, người tiêu dùng có xu hướng mua hàng trực tiếp từ các nhãn hàng trên sàn thương mại điện tử, kỳ vọng về thời điểm hòa vốn của chuỗi Bách Hoá Xanh đã bị lùi lại, ảnh hưởng đến kế hoạch bán vốn của MWG.
