Chợ lá dong Sài Gòn hẩm hiu chiều Tết

“Cứ từ ngày 24 tháng Chạp thì bắt đầu đông khách hơn chút đỉnh. Những năm trước vào khoảng ngày 20 đã có khách. Họ vừa mua về để gói chung với xóm làng rồi chia mỗi người vài chiếc để thắp hương”, bà Nguyễn Thị Nga quê Hà Nội có hơn 35 năm bán lá dong tại ngã ba ông Tạ cho biết.

Chỉ cần đến ngã ba ông Tạ từ chiều 24 tháng Chạp, chắc chắn khung cảnh nhộn nhịp khi người dân bắt đầu đi mua lá dông, lá chuối, dây lạt, khuôn gỗ về gói bánh chưng, bánh tét có thể cảm nhận rõ không khí Tết đến, Xuân về.  Nhưng sự nhộn nhịp ấy hiện rõ hơn vào các năm trước. 

Theo kinh nghiệm buôn bán gần 4 thập kỷ của bà Nga thì năm nay đã bắt đầu thấy dấu hiệu, người dân ít ăn bánh chưng, bánh Tét.  Chỉ những hộ gia đình sống trong khu phố, cùng xóm làng đồng hương ở các tỉnh khu vực miền Bắc mới kỳ công cùng nhau giữ nét văn hoá này. 

“Những người chuyên mua lá dong, lá chuối của tôi hàng năm cũng không thấy ghé mua.  Mỗi năm họ đều mua lá dong của tôi từ ngày 20 đến 22 tháng Chạp nhưng năm nay thì không thấy ghé”, bà Nga đắn đo. 

Bà Nga sống tại quận 1, TP.HCM nhưng mỗi năm một lần cả gia đình bà gồm 5 anh, chị, em đến khu vực ngã ba ông Tạ kinh doanh lá dông, lá chuối từ ngày 17 đến 28 tháng Chạp, phục vụ nhu cầu tự tay gói bánh của người dân thành phố. 

Theo bà Nga, việc kinh doanh tại khu vực lề đường này được UBND Phường cho phép không phải đóng phí, miễn đảm bảo ổn định an ninh trật tự. Việc buôn bán này cũng góp phần tạo nên nét văn hoá ẩm thực truyền thống ngày Tết với cặp bánh chưng bánh tét vuông tròn. 

Giá lá dong, lá chuối năm nay được nhiều người bán tại chợ ngã ba ông Tạ cho biết đã giảm gần một nửa so với mọi năm. Bình thường một bó (50 lá) dong lớn từ 100.000 - 120.000 đồng, thì năm nay chỉ khoảng 70.000 - 80.000 đồng/bó. Thêm vào đó, các bó lá nhỏ hơn chỉ từ 15.000 - 35.000 đồng, hay khung gỗ giá từ 15.000 - 35.000 đồng tuỳ kích cỡ và lạt buộc giá cũng chỉ khoảng 10.000 - 30.000 đồng/bó.

Bà Phan Thị Phụng, sống tại quận Gò Vấp, TP.HCM cho biết, cứ khoảng ngày 25 tháng Chạp, bà bắt đầu đi mua lá dong, lạt buộc về chuẩn bị gói bánh chưng rồi luộc cho kịp ngày Tất niên cuối năm. Ngoài việc dọn dẹp nhà cửa thì việc gói bánh chưng giúp mọi thành viên trong gia đình gắn kết với nhau hơn. Nhưng bà cũng lo ngại, những thế hệ con cháu sau này, không chắc chắn phong tục mang nét đẹp văn hoá gói bánh chưng, bánh Tét còn được thực hiện. 

“Mỗi người một công đoạn, từ già trẻ bé lớn trong nhà cô đều quây quần lại để hoàn thành nồi bánh. Xóm chúng tôi ở là khu người Bắc nên một nhà luộc bánh rồi biếu mọi người Dù ăn thì chẳng đáng bao nhiêu nhưng phải có cặp bánh chưng để thắp hương trên bàn thờ ông bà”, bà Phụng cho biết.