3 loại vấn đề cần giải quyết để đẩy nhanh giải vốn ngân đầu tư công
Phó Thủ tướng đánh giá cao những nỗ lực của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong công tác tái cơ cấu tổ chức để nâng cao hiệu quả hoạt động bộ máy, đặc biệt trước áp lực ngày càng lớn trong công tác tái cơ cấu và trong bối cảnh đội ngũ lãnh đạo Bộ đang có nhiều sự thay đổi.
“Hai năm vừa qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có nhiều nỗ lực đổi mới, đặc biệt tư duy của Bộ trưởng rất đổi mới và được Chính phủ đánh giá cao. Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần phát huy tích cực những điểm mạnh này và truyền tải mạnh mẽ hơn tư duy đổi mới của lãnh đạo Bộ xuống tới các đơn vị để biến thành các thành quả thực tế và hiệu quả trong công việc”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ biểu dương và khẳng định Thủ tướng Chính phủ cùng Chính phủ luôn đứng bên cạnh và ủng hộ các nỗ lực của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cùng hỗ trợ tháo gỡ các khó khăn vướng mắc nhằm nâng cao vai trò của Bộ trong việc triển khai hoàn thành tốt nhiệm vụ tham mưu chiến lược cho Chính phủ công tác xây dựng thể chế, kiến tạo phát triển.
Đánh giá về tình hình triển khai xây dựng, hoàn thiện và thực hiện pháp luật về đầu tư công thời gian qua, Phó Thủ tướng đánh giá cao những nỗ lực và tiến bộ của Bộ kế hoạch và Đầu tư cùng các cơ quan liên quan và các địa phương.
Mặc dù là khóa đầu tiên thực hiện đầu tư công theo trung hạn, chưa có kinh nghiệm trong việc xử lý các vướng mắc phát sinh dẫn tới giải ngân còn chậm, song việc ban hành Luật Đầu tư công được đánh giá là tiến bộ, có nhiều quy định chặt chẽ, siết chặt đầu tư công, khắc phục dàn trải, manh mún, nâng cao hiệu quả đầu tư công.
Thủ tướng Chính phủ cùng Chính phủ luôn đứng bên cạnh và ủng hộ các nỗ lực của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cùng hỗ trợ tháo gỡ các khó khăn vướng mắc nhằm nâng cao vai trò của Bộ trong việc triển khai hoàn thành tốt nhiệm vụ tham mưu chiến lược cho Chính phủ công tác xây dựng thể chế, kiến tạo phát triển
- Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ
Theo Phó Thủ tướng, mặc dù công tác giao vốn cho địa phương có chậm trễ do vướng mắc phát sinh từ thiếu kinh nghiệm thực hiện, song ước tính năm 2016 và 2017 kết quả giải ngân vẫn tương đối khả quan.
“Trong năm 2016, 2017 Chính phủ lần lượt ban hành Nghị quyết số 60 và 70; Thủ tướng Chính phủ ban hành 1 chỉ thị để tăng cường giải ngân vốn đầu tư công. Dù là giai đoạn khó khăn, nhưng cùng với sự nỗ lực rất lớn của các bộ, địa phương, năm 2016, cả nước giải ngân được 91,3% kế hoạch năm; năm 2017 giải ngân được 85,6% kế hoạch, là năm cả nước xây dựng nhiều công trình đầu tư mới dùng vốn trái phiếu chính phủ với thủ tục đầu tư phức tạp, đây là cố gắng rất lớn của các cơ quan và địa phương”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Theo Phó Thủ tướng, trong năm 2018, Nghị quyết số 01 của Chính phủ đặt mục tiêu giải ngân 100% vốn, đây là một thách thức rất lớn đặt ra, do đó cần phải làm rõ nguyên nhân chậm chễ và phải có giải pháp khắc phục hiệu quả, thực hiện đạt mục tiêu nhiệm vụ của Chính phủ đặt ra.
Theo Phó Thủ tướng, sẽ có 3 loại vấn đề cần giải quyết. Thứ nhất là những vấn đề vướng mắc liên quan đến Luật Đầu tư công; thứ hai là cần phân loại ra những vấn đề gì vướng mắc ở Luật mà nằm ở các Nghị định; và thứ ba là tổ chức thực hiện Luật, trong đó Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần có sự phối hợp với Bộ Tài chính và các Bộ, ngành khác.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu đầu tư công đã thực hiện được hơn 2 năm, cần có đánh giá 3 năm thực hiện và cần có đề xuất để điều chỉnh để phù hợp với tình hình mới, nhất là công tác hoàn thiện thể chế pháp luật về đầu tư công.
“Hiện nay, Chính phủ đã phê duyệt đề án tái cơ cấu đầu tư công. Chúng ta cần triển khai thực hiện như thế nào? Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần chỉ ra được những nguyên nhân tồn tại, tại sao chậm, chậm ở đâu và ai phải chịu trách nhiệm… Quá trình triển khai sẽ giúp phát hiện để sửa đổi Luật đầu tư công cho phù công. Đặc biệt, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần phải hoàn thành chất lượng cao nhất về dự án Luật Đầu tư công để trình Quốc hội”, Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư ngay trong tuần tới tổ chức đi kiểm tra các dự án đầu tư công nổi cộm về tiến độ giải ngân tại các địa phương trọng điểm để ghi nhận rõ các khó khăn, làm căn cứ để sửa đổi Luật, Nghị định.
Đã triển khai phân bổ 91,3% kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn
Báo cáo tình hình thực nhiệm vụ quý I/2018 và triển khai kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Lê Quang Mạnh cho biết, trên cơ sở tổng mức vốn đầu tư trung hạn nguồn ngân sách Nhà nước giai đoạn 2016-2020 tối đa là 2 triệu tỷ đồng; trong đó, quy định trích 10% dự phòng chung theo từng nguồn vốn, tổng vốn đầu tư trung hạn nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020 được phép phân bổ tối đa là 1,8 triệu tỷ đồng.
Đến nay, tổng vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn đã triển khai phân bổ và được Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch đạt hơn 1,64 triệu tỷ đồng, bằng 91,3% tổng mức kế hoạch được Quốc hội quyết định, không bao gồm dự phòng chung 200.000 tỷ đồng.
Tổng vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 đã triển khai phân bổ đạt hơn 1,64 triệu tỷ đồng.
Đánh giá về những mặt được của kế hoạch đầu tư công trung hạn, ông Mạnh cho biết, kế hoạch đầu tư công trung hạn là bước đột phá quan trọng trong quản lý nhà nước về đầu tư công; đổi mới căn bản trong việc phân bổ nguồn vốn ngân sách Trung ương; đối với các dự án mới, ngân sách Trung ương chỉ hỗ trợ các dự án lớn quan trọng, có tính lan tỏa…
Tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như khả năng mất cân đối ngân sách nhà nước còn gặp nhiều khó khăn, nhu cầu chi thường xuyên lớn nên tỷ trọng vốn đầu tư nguồn ngân sách Nhà nước lại rất thấp, chỉ chiếm khoảng 25% tổng chi ngân sách Nhà nước, thấp hơn nhiều giai đoạn trước.
Bên cạnh đó, còn nhiều dự án, chủ yếu của các địa phương, chưa được bố trí đầy đủ vốn trong kế hoạch đầu tư công trung hạn nhưng các địa phương vẫn chưa tiến hành việc rà soát, cắt giảm, điều chỉnh, phân kỳ đầu tư hoặc bổ sung nguồn vốn khác…
Nhằm thực hiện các nhiệm vụ, mục tiêu đã đề ra tại Nghị quyết số 26/2016/QH14 của Quốc hội về Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020, đảm bảo tính khả thi, hiệu quả và không phá vỡ Kế hoạch đầu tư công trung hạn, Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai rà soát, tổng hợp, báo cáo tổng thể kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020, báo cáo Thủ tướng Chính phủ
Đồng thời, dự kiến kịch bản giải ngân 2 năm còn lại với các dự án đã có trong kế hoạch để xác định nhu cầu và khả năng giải ngân, làm căn cứ rà soát kế hoạch đầu tư công trung hạn, đánh giá dự án tập trung đầu tư, dự án đình hoãn, giãn tiến độ,..., chuẩn bị cho kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025; xây dựng phương án sử dụng 10% nguồn dự phòng kế hoạch đầu tư công trung hạn để báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quyết định...
Bộ cũng kiến nghị tổ chức một hội nghị toàn quốc về đầu tư công, nhằm mục tiêu kết hợp đánh giá giữa kỳ tình hình thực hiện Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và đóng góp ý kiến cho dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công.
Tại buổi làm việc với Phó thủ tướng Vương Đình Huệ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, đã chủ động đề nghị với Chính phủ bãi bỏ quy hoạch sân golf, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với dự án PPP để xóa bỏ rào cản khó khăn cho doanh nghiệp.
Theo Bộ trưởng, những thủ tục này đang làm khó cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp trong khi cũng không phục vụ yêu cầu quản lý nhà nước.
Bên cạnh đó, Bộ cũng đã thực hiện đổi mới cách xây dựng kế hoạch năm, đổi mới tư duy và nâng cao hiệu quả công việc cũng như hiệu quả quản lý nhà nước với tinh thần đặt lợi ích chung lên hàng đầu.
Bộ trưởng cũng khẳng định, Bộ đang đẩy nhanh hoàn tất các dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 210 về thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, Nghị định 15 về hợp tác công tư, Luật đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt và các Đề án thành lập các đặc khu kinh tế trên tinh thần bảo đảm lợi ích thực chất và cao nhất cho quốc gia, doanh nghiệp...
