WHO cho biết, việc bơm tiền nhanh chóng vào Chương trình Tăng tốc tiếp cận các công cụ ứng phó với COVID-19 (ACT-A) của WHO có thể chấm dứt đại dịch Covid-19 như một tình trạng khẩn cấp về sức khỏe toàn cầu trong năm nay.
ACT-A do WHO đứng đầu nhằm phát triển, sản xuất, mua sắm và phân phối các công cụ để đối phó với đại dịch: vắc xin, xét nghiệm, phương pháp điều trị và thiết bị bảo vệ cá nhân.
ACT-A đã khai sinh ra cơ sở Covax, được thiết kế để đảm bảo các nước nghèo hơn có thể tiếp cận với vắc xin.
Chương trình ACT-A cần 23,4 tỷ USD từ tháng 10/2021 đến tháng 9/2022 nhưng cho đến nay mới chỉ huy động được 800 triệu USD.
Do đó, kế hoạch này muốn các quốc gia giàu có đóng góp tổng cộng 16 tỷ USD "để thu hẹp khoảng cách tài chính trước mắt", phần còn lại do các quốc gia có thu nhập trung bình tự tài trợ.
Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết, sự lây lan nhanh chóng của biến thể Omicron khiến việc đảm bảo các xét nghiệm, phương pháp điều trị và vắc xin được phân phối công bằng càng trở nên cấp thiết.
"Nếu các quốc gia có thu nhập cao hơn chi trả một phần công bằng chi phí cho chương trình ACT-A, thì quan hệ đối tác có thể hỗ trợ các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình vượt qua mức tiêm chủng Covid-19 thấp, xét nghiệm yếu và thiếu thuốc", ông cho biết.
"Khoa học đã cho chúng ta các công cụ để chống lại Covid-19, nếu chúng được chia sẻ trên toàn cầu trong sự đoàn kết, chúng ta có thể chấm dứt Covid-19 như một trường hợp khẩn cấp về sức khỏe toàn cầu trong năm nay”, ông cho biết.
WHO cho biết, sự bất bình đẳng rộng lớn về tỷ lệ tiêm chủng không chỉ gây thiệt hại về sinh mạng và làm tổn thương các nền kinh tế, mà còn có nguy cơ làm xuất hiện các biến thể mới, nguy hiểm hơn có thể làm mất đi hiệu quả của các công cụ hiện tại.
ACT-A đã đưa ra một mô hình tài trợ "chia sẻ công bằng" mới về số tiền mà mỗi quốc gia giàu có trên thế giới nên đóng góp, dựa trên quy mô nền kinh tế quốc gia của họ và những gì họ sẽ thu được từ sự phục hồi nhanh hơn của nền kinh tế và thương mại toàn cầu.
Trong ngân sách ACT-A 2020 - 2021, chỉ có 6 quốc gia bao gồm Canada, Đức, Kuwait, Na Uy, Ả Rập Xê-út và Thụy Điển đáp ứng hoặc vượt quá mức cam kết chia sẻ công bằng.
Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, đồng Chủ tịch hội đồng hỗ trợ ACT-A cho biết, việc tiếp cận không bình đẳng đối với vắc xin, xét nghiệm và phương pháp điều trị Covid-19 chỉ đơn giản là kéo dài đại dịch.
“Tôi kêu gọi các nhà lãnh đạo quốc gia khác tăng cường đoàn kết, gặp gỡ chia sẻ công bằng và giúp lấy lại cuộc sống của chúng ta thoát khỏi loại virus này”, Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa cho biết.