Lo ngại công ty chứng khoán thêm “giấy phép con”
Sự sôi động của thị trường trái phiếu doanh nghiệp từ năm 2019 đến nay đã mang lại cơ hội mới cho không ít công ty chứng khoán, khi mà họ đóng nhiều vai trong các thương vụ phát hành trái phiếu doanh nghiệp.
Chẳng hạn, trong đợt phát hành 500 tỷ đồng mà CTCP Bất động sản Wonderland vừa thực hiện thành công, Công ty Chứng khoán Tân Việt vừa là đơn vị tư vấn, đại lý phát hành, vừa là đại lý thanh toán, đại lý đăng ký lưu ký.
Trong thương vụ phát hành 300 tỷ đồng trái phiếu của CTCP Tập đoàn Dabaco Việt Nam mới đây, Công ty Chứng khoán Vietcombank còn đóng nhiều vai trò hơn, khi vừa là tổ chức bảo lãnh phát hành, đại lý nhận tài sản đảm bảo, vừa là đại lý đăng ký lưu ký, thanh toán và quản lý chuyển nhượng…
Hay thương vụ CTCP Ðầu tư Ðịa ốc Hưng Phú vừa phát hành thành công 400 tỷ đồng trái phiếu theo phương thức riêng lẻ cho 100% nhà đầu tư cá nhân mới đây, Công ty Chứng khoán KIS Việt Nam ngoài vai trò là tổ chức tư vấn, còn là đại lý lưu ký…
Tại dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 163/2018/NÐ-CP về phát hành trái phiếu doanh nghiệp, mà Bộ Tài chính đang hoàn thiện để trình Chính phủ xem xét ban hành, có bổ sung điều kiện doanh nghiệp phải có tổ chức tư vấn phát hành là công ty chứng khoán.
Cùng với đó, cơ quan soạn thảo đề xuất bổ sung quy định: khi các tổ chức tư vấn cung cấp dịch vụ thì chịu sự quản lý, giám sát của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Ðây là cơ sở để bổ sung chế tài xử phạt đối với các tổ chức cung cấp dịch vụ khi có hành vi vi phạm trong cung cấp dịch vụ tư vấn phát hành trái phiếu doanh nghiệp.
Tư tưởng mới này được cụ thể hóa bằng quy định tại dự thảo: “tổ chức tư vấn về hồ sơ phát hành trái phiếu là công ty chứng khoán được phép cung cấp dịch vụ tư vấn hồ sơ phát hành trái phiếu theo quy định của pháp luật chứng khoán…”.
Quy định như trên dẫn đến cách hiểu là công ty chứng khoán phải xin Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp phép cung cấp dịch vụ tư vấn hồ sơ phát hành trái phiếu thì mới được cung cấp dịch vụ này.
Ðiều này dẫn đến quan ngại phát sinh thêm “giấy phép con” với công ty chứng khoán.
Nhà quản lý nói gì?
Theo ý kiến từ ban soạn thảo, quy định trên được đưa ra xuất phát từ thực tế Nghị định 163/2018 quy định về hoạt động của tổ chức tư vấn phát hành đối với việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, nhưng lại chưa quy định cụ thể về trách nhiệm của các tổ chức này đối với phương án phát hành và quá trình phát hành trái phiếu của doanh nghiệp.
Ðồng thời, quy định hiện hành cũng chưa có cơ chế quản lý đối với các tổ chức này để quản lý giám sát thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bảo vệ nhà đầu tư.
Về ý kiến lo ngại công ty chứng khoán phải thêm “giấy phép con” mới được cung cấp dịch vụ tư vấn phát hành trái phiếu doanh nghiệp, theo giải thích của cơ quan xây dựng chính sách là không chuẩn xác.
Theo quy định của pháp luật chứng khoán, thường một công ty chứng khoán được phép cung cấp các dịch vụ như: môi giới, tư vấn, tự doanh, bảo lãnh phát hành…
Ðiều này có nghĩa là, nếu công ty chứng khoán đã được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp phép cung cấp dịch vụ tư vấn chứng khoán nói chung, thì không phải xin thêm bất kỳ giấy phép nào để được cung cấp dịch vụ tư vấn phát hành trái phiếu cho các doanh nghiệp.
Ðương nhiên, với các công ty chứng khoán chưa được cấp phép cung cấp dịch vụ tư vấn, thì chưa được phép tham gia tư vấn cho doanh nghiệp phát hành trái phiếu.
