Trên chuyến bay tới Montana cách đây vài giờ, Tổng thống Mỹ - Donald Trump cho biết trước báo giới rằng thuế nhập khẩu với 34 tỷ USD hàng Trung Quốc sẽ có hiệu lực ngay khi Mỹ bước sang ngày 6/7. Việc áp thuế tiếp tục lên 16 tỷ USD hàng hóa có thể được diễn ra sau 2 tuần.
Ông cho biết tổng cộng, số hàng bị ảnh hưởng có thể lên tới 550 tỷ USD. Con số này còn vượt xa tổng kim ngạch xuất khẩu hàng năm của Trung Quốc sang Mỹ.
Từ nửa đêm nay (giờ Washington), hải quan Mỹ sẽ bắt đầu tính thuế nhập khẩu 25% với nhiều mặt hàng của Trung Quốc, từ nông phẩm, đến sản phẩm bán dẫn và phụ tùng máy bay. Đây là lần đầu tiên Mỹ áp thuế nhằm trực tiếp vào Trung Quốc.
Ông Trump cáo buộc Bắc Kinh ăn cắp bản quyền sở hữu trí tuệ của Mỹ và tăng thâm hụt thương mại Mỹ một cách không công bằng.
Canh bạc kinh tế này có thể gây tác động lan truyền, khi đẩy chi phí với các công ty và người tiêu dùng toàn cầu tăng cao. Trung Quốc đã thề trả đũa bằng thuế nhập khẩu lên nhiều mặt hàng Mỹ, từ đậu nành đến thịt lợn, ngay khi Mỹ áp thuế nước này. Việc này có thể kích thích Mỹ nâng rào cản thương mại lên cao nữa.
“Một khi thuế nhập khẩu có hiệu lực, xung đột sẽ trở thành hiện thực”, Robert Holleyman - cựu phó đại diện thương mại Mỹ dưới thời Tổng thống Barack Obama nhận xét, “Nếu không tìm được lối thoát, việc này sẽ như quả cầu tuyết vậy, càng lăn càng to”.
Không chỉ gây xung đột với Trung Quốc, Mỹ còn áp thuế nhập khẩu lên nhôm thép Mexico, Canada, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ và Liên minh châu Âu (EU). Các nền kinh tế này hầu hết đã tung biện pháp trả đũa.
Nhiều hãng xe biểu tượng của Mỹ, trong đó có Harley-Davidson, sẽ chịu ảnh hưởng. Tháng trước, Harley-Davidson cho biết có thể chuyển bớt sản xuất khỏi Mỹ để tránh thuế nhập khẩu của EU.
Hàng loạt đại gia công nghệ khác, từ Apple, Walmart đến General Motors đều đang tăng hiện diện tại Trung Quốc. Động thái của Mỹ có thể khiến Trung Quốc có thêm lý do siết chặt hoạt động của các công ty này.
