> Không quy định nào cho phép ngân hàng đã bảo lãnh mà “nuốt lời”
> Bên thụ hưởng bảo lãnh phải nghiên cứu kỹ cam kết
> Vụ tranh chấp Trung Nam - Western Bank: Tòa đã thụ lý đơn kiện
> Tranh chấp Trung Nam - Westernbank: Thanh tra Chính phủ lên tiếng
Ông Hải nói:
Bảo lãnh ngân hàng là cam kết của ngân hàng với bên thụ hưởng bảo lãnh sẽ thanh toán thay cho bên được bảo lãnh khi bên được bảo lãnh không thực hiện nghĩa vụ thanh toán và ngân hàng thu phí bảo lãnh như một hoạt động tín dụng, như lãi suất cho vay.
Khi ngân hàng phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán theo bảo lãnh thì mặc nhiên số thanh toán đó được chuyển thành số dư nợ của bên được bảo lãnh. Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Quy chế về nghiệp vụ bảo lãnh ngân hàng kèm theo Quyết định số 26 ngày 26/6/2006, hướng dẫn trình tự, thủ tục, thẩm quyền, hạn mức bảo lãnh… rất rõ ràng.
Về nguyên tắc, ngân hàng có thể từ chối thực hiện nghĩa vụ thanh toán khi cam kết bảo lãnh đã hết giá trị, tức là hết ngày hạn định mà bên thụ hưởng bảo lãnh không yêu cầu ngân hàng thanh toán. Ngoài ra, nghĩa vụ thanh toán còn phụ thuộc vào điều khoản trong cam kết bảo lãnh. Hiện một số ít ngân hàng áp dụng quy định khá máy móc, buộc bên thụ hưởng bảo lãnh phải chứng minh bên được bảo lãnh vi phạm nghĩa vụ thì mới thanh toán. Điều này đẩy cả 3 bên vào tranh chấp kéo dài. Bởi vậy, ít ngân hàng lựa chọn cam kết bảo lãnh này. Những ngân hàng lựa chọn thường là khả năng, chất lượng tín dụng có vấn đề.
Đa phần ngân hàng chuyên nghiệp muốn thu hút khách hàng, thể hiện đẳng cấp đều phát hành thư bảo lãnh cam kết thanh toán vô điều kiện, chỉ cần trong thời gian bảo lãnh thanh toán còn giá trị, bên thụ hưởng bảo lãnh phát hành văn bản yêu cầu thực hiện nghĩa vụ thanh toán do bên thứ 3 không thanh toán thì ngân hàng sẽ thanh toán thay.
Đương nhiên, hợp đồng bảo lãnh giữa ngân hàng và bên được bảo lãnh cũng thể hiện điều này và cam kết thanh toán không điều kiện làm tăng giá trị của dịch vụ bảo lãnh, đảm bảo sự tin cậy cho bên thụ hưởng. Đa số ngân hàng đều phát hành bảo lãnh không điều kiện, không hủy ngang. Khi có tranh chấp, về cơ bản, ngân hàng phải bảo vệ quyền lợi của bên thụ hưởng trước và giải quyết với bên được bảo lãnh sau.
