Lý do được nêu ra là yếu tố lợi nhuận, yếu tố đầu tiên được tính tới trong các hoạt động kinh doanh, được đặt ra quá thấp bên cạnh các yêu cầu về xã hội. Hơn thế, điều đáng nói, theo giám đốc một công ty về bất động sản, với những yêu cầu về dành quỹ đất cho nhà giá thấp, mức giá cho phần còn lại sẽ bị đẩy cao lên. Ở đây, vấn đề chính là áp lực cạnh tranh về giá sẽ trở nên khó khăn hơn với DN khi cân đối giá cho các loại nhà trong cùng một khu, cho dù phần diện tích đất dành cho nhà giá rẻ được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Sẽ có sự tác động nhất định giữa nhà ở khu giá thấp tới hiệu quả kinh doanh của khu kinh doanh gần kề. Đối với người kinh doanh, đây là điều tối kị.
Cũng phải nói rằng, một chính sách tương tự đã được thực hiện trước đây tại Hà Nội và TP. HCM. Khi đó, các chủ đầu tư buộc phải dành một quỹ nhà nhất định trả lại cho địa phương làm quỹ nhà dành cho cán bộ, công nhân viên chức. Không bàn về đối tượng tiếp cận với quỹ nhà này trên thực tế có đúng như mục tiêu hay không, song nhiều vị lãnh đạo DN kinh doanh bất động sản đã kêu ca rất nhiều về cách pha trộn chính sách gây ảnh hưởng đến tổng thể dự án. Việc các DN vin vào đó để đẩy giá nhà chung cư lên cao hơn giá trị thực xem ra hoàn toàn có lý. Và như vậy, có thể nói, giá cả đã bị tác động bởi chính sách này một cách tiêu cực.
Bài toán kinh doanh và xã hội trong các chính sách lâu nay vẫn khá lấn cấn và nhiều khi bị cho là cản trở sự phát triển bình thường của DN. Đối với các DN nhà nước, khi bàn về hiệu quả kinh doanh, năng lực cạnh tranh, hầu hết các DN đều vin vào trách nhiệm xã hội để lý giải cho những yếu kém. Và không hiểu, tới đây, có chuyện DN vin vào các chính sách pha trộn này để bao biện cho chất lượng các khu đô thị như đã từng xảy ra hay không?
Thực ra, chính sách nhà giá rẻ không khó để đưa vào thực hiện, nếu như các chính sách được đưa ra hợp lý. Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Tập đoàn CP Invest kiêm Phó chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu Việt Nam cho rằng, vấn đề chính là làm rõ được các ưu đãi mà DN tham gia được hưởng, để từ đó họ cân nhắc được bài toán kinh doanh. Việc miễn tiền sử dụng đất, tiền thuế đất đang là cách đi đúng hướng, song không phải là đủ. Kèm theo đó phải là những yêu cầu về đất sạch, các thủ tục liên quan để không phát sinh thêm chi phí. Việc quy định rõ tiêu chí nhà giá rẻ cũng phải được làm rõ.
Thực ra, hoàn toàn có thể xây dựng các khu này thành dự án để đấu thầu, kêu gọi các nhà đầu tư tham gia với nhiều hình thức khác nhau. Những ưu đãi hợp lý sẽ hấp dẫn nhà đầu tư trên cơ sở tính toán lợi nhuận. Nguồn ngân sách sẽ tham gia một cách gián tiếp thông qua chính sách ưu đãi, thay vì phải đổ tiền vào để thực hiện. Cách làm này, theo ông Hiệp, sẽ giải được bài toán về nhà giá rẻ dành cho đối tượng thu nhập thấy một cách chủ động, chất lượng được kiểm soát chặt chẽ thông qua đấu thầu. Hơn thế, việc tham gia của các DN cũng sẽ được thực hiện trên nguyên tắc thị trường, thay vì áp đặt hành chính. Điều quan trọng là phân khúc thị trường nhà giá rẻ sẽ được tạo nên cùng với các cơ hội cho những nhà đầu tư phù hợp.
