Ai nghe cũng bị sốc
Chiều qua 22-5, trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Hồ Quốc Phi - vụ phó Vụ Thương mại miền núi và mậu dịch biên giới (Bộ Thương mại), người được báo chí nhắc tới như người “kiến thiết” để chủ tịch Tập đoàn Eminence là ông Yang Wu Song (gốc Đài Loan) vào VN đầu tư - nói: “Chính bản thân tôi cũng từng đặt các câu hỏi: Eminence là ai và tại sao lại định đầu tư vào VN với số vốn lớn đến thế”. Ông Phi cho biết chủ tịch Tập đoàn Eminence giải thích là bản thân tập đoàn của ông ta chỉ có vài trăm triệu USD với một công ty mẹ và 15 công ty con, nhưng điều quan trọng là có “ba kiềng” hỗ trợ, đó là các tập đoàn tài chính - ngân hàng, các nhà kinh doanh sắt thép, các nhà tư vấn xây dựng.
Đến nay, đại diện của một số định chế tài chính, tổ chức, tập đoàn được Eminence cho là có cam kết với dự án của Eminence đã lên tiếng phủ nhận thông tin họ có dự định đầu tư dự án này, mặc dù đại diện của Eminence có tìm đến để “chào hàng”, trong đó có Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và Dragon Capital. Hôm qua, ông Nguyễn Hồng Ngân - phụ trách truyền thông của WB tại VN - phát đi thông cáo trong đó khẳng định WB và IFC, Công ty Tài chính quốc tế thuộc WB, chưa hề có thông báo về việc sẽ hỗ trợ sáng kiến này (tức dự án của Eminence).
Trao đổi với Tuổi Trẻ, phó cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch - đầu tư) Hoàng Văn Huấn bình luận: “Đây là dự án hoang đường!”. Còn giáo sư Phạm Duy Nghĩa (Đại học Luật Hà Nội) lập tức nói: “Nghe thật điên rồ!” khi nghe phóng viên đề cập tới “dự án 30 tỉ đô”. Ông trích lời giáo sư Trần Hữu Dũng từ Đại học Wright State (Ohio, Mỹ): “Tổng số tài sản của US Steel - công ty thép lớn nhất nước Mỹ - là khoảng 10 tỉ USD tính đến cuối năm 2006. Dự án này gấp ba tài sản ấy! Tin nổi không?”. Cùng quan điểm, ông Nguyễn Đình Cung, trưởng Ban kinh tế vĩ mô (Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương) cho rằng đối với các địa phương áp dụng thủ tục đầu tư nên phân loại các nhà đầu tư: nhà đầu tư chiến lược, có uy tín và danh tiếng; nhà đầu tư bình thường nhưng có đủ các thông tin đáng tin cậy về họ hoặc được biết đến ở nước ta và các nước khác; nhà đầu tư lần đầu đến/chưa được biết đến. Eminence thuộc loại thứ ba và “với loại dự án đó phải thận trọng, mình chưa biết đó là ai cả”.
Trên mạng Internet, Tập đoàn Eminence không có website giới thiệu. Chúng tôi cũng không tìm được bất cứ thông tin nào liên quan đến một tập đoàn của Mỹ với tên gọi như vậy. Trong khi đó, trong tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ ngày 10-5-2007 về việc xin ý kiến chấp thuận chủ trương đầu tư của Eminence Group, tập đoàn này cho biết có địa chỉ tại 1308 Delaware Avenue, Wilmington, DE 19806 (USA). Lần theo địa chỉ này, chúng tôi cũng chỉ tìm thấy một công ty cung cấp sản phẩm của Hãng Lacoste, một hãng tư vấn luật… chứ không tìm ra tên Eminence. Một địa chỉ thứ hai cũng được Eminence Group dùng khi giao dịch đặt tại C/O 7F, NO
Người trong cuộc nói gì?
| * Tờ trình của Eminence Group gửi Thủ tướng Chính phủ ngày 10-5-2007 về việc xin ý kiến chấp thuận chủ trương đầu tư trình bày hai hạng mục Eminence muốn đầu tư: thứ nhất là hợp tác đầu tư xây dựng khu liên hợp gang thép chất lượng cao, có tổng vốn đầu tư cho bốn giai đoạn là 8 tỉ USD; thứ hai là hợp tác đầu tư các dự án phụ trợ trong Khu kinh tế (KKT) Nghi Sơn và khu vực phụ cận thuộc tỉnh Thanh Hóa với 10 dự án “con” như xây dựng cụm cảng nước sâu, cụm công nghiệp đóng tàu, nhà máy nhiệt điện, bệnh viện...; tổng vốn đầu tư khoảng 22 tỉ USD, trên diện tích 12.000m2. Dự án được thực hiện trong giai đoạn 2007-2015.
* Ông Đào Trọng Quy, phó ban quản lý KKT Nghi Sơn, cho biết theo qui hoạch KKT Nghi Sơn có tổng diện tích 18.611,8ha; trong đó có cả diện tích đồi núi, sông hồ, nằm trên địa bàn 12 xã của huyện Tĩnh Gia. Tuy nhiên, nếu theo yêu cầu của Tập đoàn Eminence cần phải có 12.000 - 15.000ha mặt bằng trong KKT để tập đoàn triển khai “siêu dự án” 30 tỉ USD, KKT này chỉ còn 3.000 - 6.000ha. Trong khi đó có nhiều dự án khác đã và đang triển khai xây dựng tại KKT này.
|
“Nói thật là chúng tôi cũng choáng váng khi nghe họ nói ý định đầu tư 30 tỉ USD vào Khu kinh tế Nghi Sơn bằng dự án xây dựng khu liên hợp luyện cán thép, gồm nhà máy luyện gang thép, cảng biển, sân bay, khu đô thị mới, nhà máy nhiệt điện, viện nghiên cứu, trường đại học, bệnh viện… Nói chung giống như đầu tư một khu đô thị mới” - ông Nguyễn Đình Thọ, trưởng ban quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn, nói với Tuổi Trẻ.
Theo ông Thọ, Eminence không phải chỉ muốn đầu tư vào Thanh Hóa 30 tỉ USD mà “những 50 tỉ USD nếu điều kiện thuận lợi”. Trả lời câu hỏi ban quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn có nắm được bất kỳ thông tin cụ thể gì về Tập đoàn Eminence hay chưa, ông Thọ cho hay bản thân ông không biết gì hơn về tập đoàn này ngoài những gì đã giới thiệu tại buổi họp báo do chính tập đoàn cung cấp. Ông Thọ nói hiện chính quyền tỉnh Thanh Hóa cùng ban quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn đang phối hợp với các bộ, ngành có liên quan để thẩm định tính khả thi của “siêu dự án” này.
Ông Nguyễn Văn Lợi - chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa - nói bản thân ông cũng “bị ngợp” khi nghe chủ đầu tư tuyên bố số vốn sẽ đầu tư vào Thanh Hóa. Theo ông Hồ Quốc Phi, số tiền 30 tỉ USD tuy lớn nhưng trên thực tế, nếu được triển khai sẽ giải ngân cho tổng thời gian thực hiện dự án 13-15 năm. Thông thường, các nhà đầu tư triển khai huy động vốn/kỹ thuật sau khi dự án đã được phê duyệt. Cách làm của Eminence có phần ngược lại: họ chuẩn bị vốn, kỹ thuật xong mới trình dự án xin phê duyệt. Ông cũng cho biết có thể vào ngày 29-5 tới, đại diện của Eminence sẽ tổ chức một cuộc họp báo nữa về dự án này.
Trưởng đại diện Eminence tại VN Huang Chien Da:
“Làm sao chúng tôi dám đùa với Chính phủ VN?”
Chiều 22-5, qua điện thoại, Tuổi Trẻ đã trao đổi với ông Huang Chien Da (Hoàng Nghĩa Đạt) - trưởng đại diện Eminence tại VN. Ông cho biết:
- Văn phòng đại diện của Eminence tại VN đã có hơn một năm và dự án này đã chuẩn bị năm năm rồi. Chúng tôi đang chuẩn bị tài liệu về dự án này để cung cấp cho báo chí tại cuộc họp báo thứ hai sẽ diễn ra ở Hà Nội.
Dư luận đang đặt nhiều câu hỏi về năng lực tài chính cũng như chuyên môn của Tập đoàn Eminence, ông nghĩ sao về điều này?
- (Cười lớn) Các anh nghĩ thử xem chẳng lẽ chúng tôi có thể tổ chức cuộc họp ở Hà Nội rồi nói chuyện tào lao, làm sao mà người nước ngoài như chúng tôi có thể làm thế? Làm sao mà chúng tôi có thể đùa với Chính phủ VN được? Chúng tôi là tập đoàn đa quốc gia có trụ sở ở Mỹ, hoàn toàn có kinh nghiệm trong ngành công nghiệp thép, đã có một số nhà máy sản xuất, kinh doanh thép ở châu Á và nhiều mỏ khoáng sản.
Một số định chế tài chính như Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Quĩ Dragon Capital đã xác nhận họ chưa cam kết hỗ trợ vốn cho dự án này?
- Làm sao mà họ có thể nói là đồng ý hay không khi chỉ mới tìm hiểu dự án?
Vậy là các ông chỉ mới khảo sát, tìm hiểu cơ hội đầu tư?
- Không đâu, chúng tôi đã chọn được địa điểm là Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Chúng tôi cũng đã đặt cọc 500.000 USD ở địa phương này rồi. Dự định cuối tháng 8-2007 sẽ triển khai dự án. Trong cuộc họp báo tới đây, ông chủ tịch tập đoàn sẽ công bố bảo chứng thư của nhà đầu tư cho các bạn xem.
