Giải pháp cho hơn 600 DN trùng tên trên địa bàn Hà Nội sau khi Hà Tây sáp nhập đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn theo hướng không bắt buộc các DN phải đổi tên. Lo ngại về khả năng bị ép phải thay đổi tên DN cùng với hàng loạt phát sinh của nhiều DN đã được giải toả sau gần nửa năm chờ đợi.
Phía các cơ quan quản lý nhà nước đã khẳng định, tình trạng trùng tên do sáp nhập địa giới hành chính của Hà Nội là diện bất khả kháng, không có lỗi của DN hay cơ quan cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Cũng phải nói rõ là trong quy định pháp luật về đăng ký kinh doanh hiện hành, việc kiểm soát tên trùng trong hoạt động đăng ký kinh doanh mới thực hiện trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Hơn thế, về phía quản lý nhà nước, việc phân biệt các DN trùng tên không quá khó. Vì các DN được phân biệt không chỉ bởi tên, các thành tố của tên, loại hình DN, lĩnh vực kinh doanh, mà còn có các yếu tố khác như địa điểm kinh doanh, mã số thuế, người đại diện trước pháp luật...
Về phía DN, mọi việc có vẻ phức tạp hơn. Vụ việc bị đối tác hiểu nhầm, chấm dứt hợp đồng của Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Kim Đỉnh do có thông tin trên báo chí về giám đốc một công ty Kim Đỉnh khác bị khởi tố là một điển hình, dù khá hi hữu, cho thấy những hệ luỵ khó lường do tình trạng các DN bị trùng tên.
Giả thuyết rằng, hơn 600 DN trùng tên tại Hà Nội này kiên quyết không thay đổi tên DN của mình, việc phân biệt các DN trên thị trường sẽ khá phức tạp, nhất là các DN hoạt động trong cùng một lĩnh vực. Đã có không ít kiện cáo, tranh chấp trong việc trùng tên này. Vào năm 2002, hai trường tư cùng tên Trường Quốc tế Hà Nội đã từng ầm ĩ vì trùng cả tên tiếng tiếng Việt lẫn tên tiếng Anh, mà không ai chịu nhường bước, khiến các cơ quan nhà nước buộc phải “ra tay” khi yêu cầu hai trường buộc phải gắn từ chỉ loại hình DN trong tên của mình.
Tuy nhiên, đang có góc nhìn khác thuận hơn khi cho rằng, thị trường mua bán tên DN sẽ giải quyết tình trạng này một cách suôn sẻ. Ngoại trừ các DN quy mô lớn, có thương hiệu nổi tiếng, đã thành danh trong phân khúc thị trường của mình, thì khá nhiều DN nhỏ và vừa, nhất là DN có quy mô hoạt động nhỏ hẹp trong phạm vi xã, huyện trước đây hoàn toàn có thể lựa chọn cơ hội kinh doanh mới từ hoạt động này. Việc đổi tên khi đó sẽ có lợi cho cả đôi bên, mà không chịu áp lực hành chính nào.
Có thể lấy thị trường địa chỉ trang web trên mạng Internet làm ví dụ. Trước khi thị trường này hình thành, không ít kiện cáo xảy ra khi nhiều DN, nhất là các DN có thương hiệu lớn, kêu rằng tên của họ đã bị người khác sử dụng. Đã cũng có nhiều đề nghị về việc buộc phải trả lại địa chỉ trang web cho DN đang sở hữu tên đăng ký kinh doanh... Nhưng, một thị trường mới đã hình thành tạo cơ hội cho mọi đối tượng tham gia.
Tất nhiên, cái khó cho DN là cơ chế, khung khổ pháp lý để thực hiện các hoạt động mua bán tên DN, nhất là những DN “không chuyên” trong lĩnh vực dịch vụ này. Một số chuyên gia cho rằng, sẽ có sự hỗ trợ từ phía quản lý nhà nước bằng cách công bố công khai danh mục DN bị trùng tên. Mục đích chính là tạo sự nhận biết một cách rõ ràng về DN với đầy đủ thông tin. Song, danh sách này cũng sẽ là cầu nối để cung và cầu về mua bán tên DN gặp gỡ.
Đặc biệt, Hà Nội mới đây cũng đã công bố tất cả các DN thuộc địa bàn Hà Nội mới mở rộng sẽ được miễn lệ phí khi đăng ký cấp phép sử dụng con dấu và giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Cụ thể, các DN vùng sáp nhập về Thành phố Hà Nội được miễn nộp lệ phí khi thực hiện đăng ký cấp mẫu dấu mới trong trường hợp đổi dấu do chuyển từ vùng sáp nhập về Hà Nội hay đổi dấu do trùng tên với DN vùng sáp nhập hoặc trùng tên với DN ở Thành phố Hà Nội. Tương tự, các DN vùng sáp nhập về Thành phố Hà Nội và các DN bị trùng tên do sáp nhập về Thành phố Hà Nội được miễn nộp lệ phí khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp đổi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
Ở đây, thêm cả cơ hội cho các DN hoạt động trong lĩnh vực tư vấn pháp luật về DN. Có thể chính đội ngũ tư vấn này sẽ tạo thêm xúc tác để các DN biến khó khăn thành cơ hội. Cũng phải nói rằng, khung khổ pháp lý cho sự vận hành suôn sẻ của thị trường này cũng cần được chuẩn bị khi tới đây, theo kế hoạch, việc kiểm soát trùng tên DN sẽ mở rộng trên phạm vi cả nước, có thể thực hiện từ sau năm 2010.
