Việc lạm phát của Mỹ vào tháng 1 tăng với tốc độ nhanh nhất kể từ đầu những năm 1980 đã khiến các nhà đầu tư và nhà kinh tế điều chỉnh dự báo về việc tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và các ngân hàng trung ương khác.
Các thị trường tài chính hiện đang đánh cuộc Fed sẽ tăng lãi suất 7 lần trong năm nay, với suy đoán tăng lên rằng Fed sẽ tăng lãi suất 0,5% vào tháng 3, một động thái đầu tiên kể từ năm 2000.
Ở Anh, giới đầu tư kỳ vọng Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) sẽ tăng lãi suất 0,5% trong 3 tháng tới, một động thái chưa từng thấy kể từ khi ngân hàng này độc lập vào năm 1997.
Kỳ vọng thị trường hiện đang chạy đua trước hướng dẫn của ngân hàng trung ương. Karen Ward, chiến lược gia thị trường châu Âu tại JPMorgan Asset Management cho biết, phản ứng này là dễ hiểu khi giới đầu tư phản ứng với số liệu lạm phát tăng cao.
“Mỗi tháng, con số ngày càng cao. Ý tưởng rằng lạm phát sẽ tự biến mất đang trở thành một viễn cảnh ngày càng xa vời”, bà cho biết.
Trong khi đó, không chỉ có giới đầu tư bị cuốn vào ý tưởng thắt chặt tiền tệ.
Các nhà kinh tế của Goldman Sachs cũng dự báo sẽ có 7 đợt tăng lãi suất của Fed trong năm nay, trong khi các ngân hàng bao gồm Citigroup, HSBC Holdings Plc và Deutsche Bank AG dự đoán mức tăng lãi suất 0,5% sẽ diễn ra vào tháng 3 tới.
Các nhà kinh tế kỳ vọng Fed có thể giữ lạm phát trong tầm kiểm soát mà không làm bóp nghẹt tăng trưởng, nhưng lập trường của ngân hàng trung ương đang thúc đẩy những lời chỉ trích từ một số người khi họ vẫn chưa hiểu đầy đủ về mối đe dọa lạm phát.
BOE và Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đều lập luận rằng cuộc khủng hoảng giá sinh hoạt sẽ đẩy nhu cầu ra khỏi nền kinh tế, ảnh hưởng đến tăng trưởng và có nguy cơ lạm phát thấp trong trung hạn. Trong thời điểm hiện tại, họ tin rằng một phản ứng từ từ sẽ đủ để ngăn chặn một vòng xoáy giá lương gây tổn hại.
Huw Pill, nhà kinh tế trưởng của BOE cho biết, cuộc bỏ phiếu của ông cho việc tăng lãi suất 0,25% trong tháng này nhằm chứng minh rằng ngân hàng trung ương sẽ di chuyển theo một cách có thể đo lường được.
Tuy nhiên, sự căng thẳng giữa kỳ vọng của thị trường và lập trường của các ngân hàng trung ương là rõ ràng ngay cả trong các thể chế. Bốn thành viên của ủy ban thiết lập tỷ lệ 9 thành viên của BOE đã bỏ phiếu cho mức tăng 0,5% vào tháng 2. Tại Fed, Chủ tịch Fed James Bullard bang St. Louis cho biết, ông ủng hộ ba lần tăng lãi suất cho tới tháng 7, với một trong số đó là động thái tăng 0,5%.
Triển vọng của BOE
Tại Anh, các thị trường kỳ vọng BOE sẽ tăng lãi suất từ 0,5% lên 2% vào năm 2022, bao gồm cả một đợt tăng 0,5% trước tháng 5.
Hai lần tăng lãi suất của ECB đã được thị trường dự báo trong năm nay sau khi Chủ tịch Christine Lagarde đã không loại trừ một động thái như vậy vào đầu tháng này. Tuy nhiên, bà Lagarde cho biết, việc thắt chặt gấp rút sẽ gây hại cho sự phục hồi của nền kinh tế sau đại dịch.
Tình trạng bế tắc cho thấy sự mất kết nối trong giao tiếp giữa thị trường và các nhà hoạch định chính sách, với một bên được chứng minh là sai trong thời gian.
Chiến lược gia Karen Ward cho biết, một phần của vấn đề là khó khăn trong việc giao tiếp với “nhiều đối tượng”.
“Các con số lạm phát cao đến kinh ngạc và các ngân hàng trung ương chịu trách nhiệm phân loại nó ra. Khi họ nói chuyện với các chính trị gia và công chúng, họ cần phải nghe có vẻ diều hâu, nhưng thị trường cần biết rằng đó có thể là điều truyền đạt tới họ. Câu trả lời mà Jerome Powell có thể đưa ra cho một ủy ban gồm các chính trị gia có thể không giống như câu trả lời mà ông sẽ đưa ra cho giới đầu tư”, bà cho biết.
