Mặc dù đã xuất hiện những điểm sáng, nhưng nền kinh tế vẫn gặp nhiều khó khăn, sức mua chững lại, sản phẩm tồn kho cao, giá hàng hóa nông sản giảm, thị trường xuất khẩu gặp khó… Đó là những nét chính yếu trong Báo cáo tình hình công nghiệp và thương mại 9 tháng đầu năm 2012 của Bộ Công thương. Báo cáo cho thấy, 3 quý qua, sản xuất công nghiệp có tăng trưởng nhưng ở mức thấp, tình hình tiêu thụ sản phẩm trong ngành công nghiệp không mấy khả quan, các nhóm hàng như giấy, bao bì, hàng may sẵn, xi măng, linh kiện điện tử…, chỉ số tiêu thụ vẫn giảm.
Cụ thể, tính đến 1/9, chỉ số tồn kho ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 20,4% so với cùng kỳ. Những ngành có chỉ số tồn kho cao tập trung ở nhóm sản xuất vật liệu xây dựng như xi măng, sắt thép, gang (tăng trên 40%); sản xuất thức ăn gia súc và thủy sản, may trang phục, phân bón và hợp chất nitơ, sản phẩm khác từ plastic, dây điện, cáp điện… Không đưa ra chỉ số cụ thể, song báo cáo của Bộ Công thương cho biết có một số ngành như điện tử dân dụng, linh kiện điện tử, sản xuất đường, thiết bị dẫn điện… có chỉ số tồn kho giảm. Sức tiêu thụ một số mặt hàng ở nhóm công nghiệp cơ khí sản xuất tăng cao. Điều này cho thấy chính sách hỗ trợ ngành bắt đầu có tác dụng.
Trong tháng 8 vừa qua, Bộ Công thương đã ban hành Chỉ thị 13/CT-BCT về các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho sản xuất - kinh doanh của các DN. Tuy vậy, theo bộ này, các giải pháp mới có tác dụng ban đầu và cần có thêm chính sách hỗ trợ để tăng tiêu thụ, giảm tồn kho. Trong đó, đáng chú ý, Bộ Công thương cho biết, vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ đề xuất thêm một số hướng tháo gỡ khó khăn cho DN. Theo đó, Bộ Công thương đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép giảm 50% tiền thuê đất cho cả năm 2013, chứ không chỉ giảm cho năm 2012 như quyết định trước đó. Đồng thời, cần có hướng dẫn chi tiết hơn và giảm nhẹ thủ tục hành chính để chủ trương này sớm đi vào thực tiễn. Bộ Công thương cũng đề xuất Chính phủ kiến nghị Quốc hội giảm thuế VAT từ 10% xuống còn 5% trong một thời hạn nhất định.
Để cải thiện tình trạng đình trệ sản xuất hiện tại, Bộ Công thương đã đề nghị Thủ tướng cho phép chỉ định thầu cho các DN trong nước có đủ năng lực, kinh nghiệm tham gia các dự án có trên 30% là vốn ngân sách, thời hạn kéo dài đến hết quý II/2013.
Bên cạnh đó, ông Nguyễn Thanh Hòa, Vụ phó Vụ Kế hoạch (Bộ Công thương) cho biết, Vụ Thị trường trong nước sẽ chủ trì, phối hợp giải quyết hàng tồn kho trong các tập đoàn, tổng công ty nhà nước. Bộ Công thương đã yêu cầu các đơn vị này phối hợp để xây dựng thỏa ước trong việc sử dụng hàng hóa, tiêu thụ hàng của nhau để giảm bớt lượng hàng tồn.
