Theo một báo cáo của KB Securities vừa phát hành, hợp đồng kỳ hạn chỉ được thực hiện 1 lần/tuần vào mỗi thứ Tư và các chuyên gia phân tích của KB Securities không quan sát thấy yếu tố cho phép hủy ngang trong thông báo của NHNN.
Trước đó, vào đầu năm 2021, NHNN đã quyết định sử dụng công cụ mua kỳ hạn ngoại tệ 6 tháng được hủy ngang 1 lần thay cho mua giao ngay, với giá thực hiện là 23.125 đồng/USD (giảm 50 đồng).
Theo thống kê không chính thức, trong 6 tháng đầu năm, có khoảng 7- 8 tỷ USD được NHNN mua thông qua phương thức này, với thời gian thực hiện vào giai đoạn tháng 7- 8. Tỷ giá trên thị trường liên ngân hàng trong phiên giao dịch ngày 8/6 giảm xuống 22.964 đồng, từ mức 23.026 trong ngày trước đó. Giá USD mua vào/bán ra niêm yết tại các ngân hàng thương mại không thay đổi, ở mức 22.830/23.060 đồng/USD trong khi giá USD thị trường tự do giảm 20 đồng mỗi chiều, hiện giao dịch 23.130/23.180 đồng/USD.
Theo KB Securities, động thái trên cho thấy nhu cầu mua ngoại tệ của NHNN nhằm bổ sung dự trữ ngoại hối giảm: Giá thực hiện cho hợp đồng kỳ hạn 6 tháng thấp hơn khoảng 30 đồng/USD so với tỷ giá liên ngân hàng ngày 7/6 và thời gian đáo hạn rơi vào khoảng cuối năm, nhu cầu ngoại tệ từ khách hàng lớn nên khả năng cao số lượng các hợp đồng được thực hiện sẽ thấp.
Dự trữ ngoại hối hiện nay đã cao hơn mức tiêu chuẩn, theo thang đo của IMF, thanh khoản trên thị trường duy trì dồi dào, trong khi áp lực lạm phát còn hiện hữu, cho nên NHNN sẽ thận trọng hơn trong việc sử dụng kênh ngoại hối để cung cấp thanh khoản cho thị trường. Ngoài ra, Việt Nam hiện vẫn nằm trong danh sách theo dõi “thao túng tiền tệ” từ Mỹ, do vậy hành động của NHNN vừa có thể giúp giải tỏa áp lực lên VND (trong bối cảnh USD giảm giá), vừa tránh vi phạm tiêu chí thứ 3 (can thiệp ngoại hối ít nhất 6 tháng).
Hành động giảm giá mua USD của NHNN, được của KB Securities cho rằng, sẽ phần nào giải tỏa áp lực từ khía cạnh nhập khẩu lạm phát: Động thái trên được diễn ra trong bối cảnh chỉ số DXY (đo sức mạnh USD) duy trì ở vùng thấp 89-90 điểm (đồng USD giảm giá) trong khi đó đồng CNY tăng giá mạnh kể từ cuối năm 2020 (+2,0% từ đầu năm đến nay). Đường NEER và REER giảm mạnh kể từ mức đỉnh vào tháng 3/2020, cho thấy VND đã giảm giá tương đối so với rổ tiền tệ. Điều này đã tạo áp lực lên hoạt động nhập khẩu (gia tăng nhập khẩu lạm phát - kim ngạch nhập khẩu tăng 31,8% theo năm trong 4 tháng đầu năm).
“Việc không cho phép các ngân hàng thương mại hủy ngang trong hợp đồng mua kỳ hạn sẽ giúp NHNN bám sát hơn nguồn cung ngoại tệ thực tế của ngân hàng thương mại, tuy nhiên làm hạn chế tính linh hoạt trong dòng tiền (flows) của các ngân hàng thương mại. Việc không cho phép hủy ngang sẽ bắt buộc các tổ chức tín dụng sẽ phải nắm giữ ngoại tệ lâu hơn và hạn chế việc “trading”, đồng thời ngân hàng thương mại phải cân đối thanh khoản tiền đồng dài hạn, và dự báo chính xác nhu cầu của khách hàng để có thể đáp ứng đầy đủ nguồn cung ngoại tệ và tiền đồng”, bà Thái Thị Việt Trinh, chuyên gia phân tích của KB Securities nhận định.
