Theo báo cáo vừa công bố của Chính phủ Mỹ, trong nửa đầu năm 2018, thâm hụt mậu dịch (với cả hàng hóa và dịch vụ) của Mỹ tăng lên mức 291,2 tỷ USD - cao hơn so với cùng kỳ năm ngoái. Với đà này, báo cáo trên dự báo, thâm hụt mậu dịch của Mỹ trong năm nay sẽ tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2008.
Tổng thống Trump từng liên tục cam kết cắt giảm thâm hụt mậu dịch, song thực tế đang chống lại nỗ lực của ông. Ông cho rằng, thâm hụt mậu dịch quá lớn của Mỹ là dấu hiệu nước này đang bị Trung Quốc, Đức và nhiều nước khác “tấn công” và coi tình trạng thâm hụt mậu dịch này là kết quả của giao dịch thương mại “rất ngu xuẩn”.
Trong khi đó, hầu hết các nhà kinh tế không coi thâm hụt mậu dịch là một vấn đề. Họ chỉ ra rằng, nguyên nhân chính của tình trạng thâm hụt mậu dịch tăng lên trong năm nay là việc người Mỹ mua nhiều hàng hóa hơn do tăng trưởng kinh tế được cải thiện và việc cắt giảm thuế trong nước mới đây.
Cho rằng, thâm hụt mậu dịch là kết quả của hoạt động thương mại không công bằng, Tổng thống Donald Trump đã và đang gây áp lực với các đối tác thương mại chủ chốt bằng việc đánh thuế cao đối với hàng nhập khẩu.
Ông Trump coi thương mại là trò chơi “tổng bằng không” (zero-sum game): khi nước này hưởng lợi thì sẽ gây thiệt hại cho nước kia. Với nhận định “dễ dàng chiến thắng” trong các cuộc chiến thương mại, Tổng thống Donald Trump đã phát động cuộc chiến này với một loạt quốc gia nhằm gây áp lực buộc lãnh đạo các nước đó phải ngồi vào bàn đàm phán.
Mới đây nhất, ông Donald Trump đe dọa đánh đòn thương mại nặng nề hơn bằng việc tiếp tục đưa ra mức thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc trị giá 216 tỷ USD.
Mặc dù tăng, song mức thâm hụt mậu dịch của Mỹ vẫn ở ngưỡng dưới 3% GDP, giảm mạnh so với mức 5% của giai đoạn trước cuộc khủng hoảng tài chính.
Theo đánh giá của các chuyên gia Mỹ, việc Tổng thống Donald Trump đánh thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và các nước khác chưa chắc sẽ làm giảm thâm hụt mậu dịch vì người Mỹ vẫn có nhu cầu mua tất cả các sản phẩm bị đánh thuế, nên các công ty sẽ hoặc phải nhập khẩu với giá cao hơn, hoặc nhập khẩu sản phẩm đó từ các nước không bị đánh thuế bổ sung.
