Trước thời điểm sự cố, tổ máy 300MW đang vận hành bình thường theo lệnh điều độ điện quốc gia và tham gia thị trường điện với thông số thiết bị ổn định.
Thời điểm 16h39 phút ngày 12/01/2020 xảy ra sự cố rơi xỉ, bục ống sinh hơi khu vực thuyền xỉ. Nước trong ống sinh hơi có áp suất cao 180kgf/cm2 xì vào tâm buồng lửa gây hiện tượng hơi nước bốc ra khu vực lò hơi và tiếng xì to. Tổ máy tự động ngừng vận hành đảm bảo an toàn.
Nguyên nhân ban đầu có thể được được nhận định như sau, hiện nay, do tình hình cấp than nội địa trong nước thấp không đủ vận hành các tổ máy (theo thiết kế tổ máy đốt than cám 5a3, 5a4). Từ cuối năm 2019 để tăng lượng cung cấp than, TKV đã cung cấp than trộn nhập khẩu tương đương than cám 5a1 khác so với thiết kế của tổ máy. Hiện nay Công ty Nhiệt điện Uông Bí đang thí nghiệm, hiệu chỉnh chế độ cháy theo than trộn 5a1, Công ty đã theo dõi, hiệu chỉnh thường xuyên tuy nhiên vẫn có hiện tượng đóng xỉ này.
Hiện tượng xì hơi nước khu vực ngoài lò xuất hiện trong thời gian ngắn sau khi bảo vệ mức nước bao hơi thấp tác động ngừng lò.
Đây là một trong những trường hợp sự cố của các nhà máy Nhiệt điện và đã có trong quy trình xử lý sự cố. Sự cố không ảnh hưởng đến môi trường và không gây thiệt hại về người.
Sự cố tại Công ty Nhiệt điện Uông Bí xẩy ra đúng thời điểm ngành điện bắt đầu bước vào mùa khô, nhu cầu tiêu dùng điện vẫn tiếp tục tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái trong khi nguồn cấp điện bị hạn chế do nước cho thủy điện ít, khí giảm và phải trông chờ vào huy động cao nhiệt điện than và nhiệt điện chạy dầu để đảm bảo điện cho nền kinh tế.
Vài tháng trước đã xảy ra câu chuyện sét đánh vào đường dây truyền tải khiến cho Dao cắt tại sân phân phối 500kV gặp sự cố gây dừng lò 2 tổ máy của Nhiệt điện Mông Dương 1. Việc này kéo theo sự cố dừng lò của 2 tổ máy Nhà máy Nhiệt điện Mông Dương 2 (rơ-le bảo vệ tự động) do 2 nhà máy sử dụng chung sân phân phối 500kV. Việc cả 2 nhà máy bị dừng phát điện đột ngột do sự cố sét đánh đã gây mất điện cho nhiều khu vực của TP.HCM thuộc các quận 1, quận 6, quận 7, quận 8, quận 9, quận 11, quận 12, quận Thủ Đức, Bình Thạnh, Gò Vấp, Bình Tân, huyện Hóc Môn, Bình Chánh và Củ Chi.