Có dấu hiệu hành vi tội phạm gia tăng
Ngày 6/4, Bộ Công an có Công điện số 03 về việc tăng cường phòng ngừa, xử lý tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan phòng, chống dịch bệnh Covid-19.
Theo đó, Bộ Công an nhận định, dịch bệnh diễn biến phức tạp, hoạt động sản xuất, kinh doanh khó khăn, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng kéo theo các vấn đề về an sinh xã hội, gây áp lực gia tăng tội phạm và phức tạp về trật tự xã hội.
Một số loại tội phạm như hoạt động buôn lậu, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới, lừa đảo, đầu cơ các mặt hàng thiết yếu, y tế, lương thực, thực phẩm để trục lợi có xu hướng gia tăng.
Các hành vi như đưa tin không đúng sự thật trên internet, tội phạm liên quan tài sản như cướp tài sản, cưỡng đoạt, lừa đảo, trộm cắp tài sản... diễn biến phức tạp,
Trong thời gian giãn cách xã hội, xảy ra một số hành vi như trốn, chống đối, không chấp hành quy định cách ly, giãn cách xã hội, không khai báo, khai báo y tế gian dối... có dấu hiệu tội phạm, vi phạm pháp luật.
Bộ Công an cho rằng các hành vi này cần được xác minh, điều tra và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Bộ Công an yêu cầu Cơ quan Cảnh sát điều tra các cấp chủ động phát hiện, khởi tố, điều tra, xử lý nghiêm các loại tội phạm liên quan theo quy định của Bộ luật Hình sự, nhất là Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người (Điều 240).
Ngoài ra, còn có một số tội khác như Tội vi phạm quy định về an toàn ở nơi đông người (Điều 295); Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông (Điều 288); Tội làm nhục người khác (Điều 155); Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 174); Tội buôn lậu (Điều 188); Tội đầu cơ (Điều 196); Tội chống người thi hành công vụ (Điều 330); Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng (Điều 360)...
Cơ quan công tố tăng cường kiểm sát các vụ việc về phòng chống dịch bệnh Covid-19
Trước đó, ngày 3/4, Viện kiểm sát nhân dân tối cao cũng ban hành Chỉ thị về tăng cường công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp trong xử lý tội phạm liên quan đến phòng, chống dịch bệnh Covid-19.
Các hành vi được tập trung xử lý gồm không chấp hành nghiêm các quy định về phòng, chống dịch bệnh làm lây lan dịch bệnh ra cộng đồng (trốn khỏi nơi cách ly; không tuân thủ quy định về cách ly; không khai báo y tế …).
Vi phạm quy định ở nơi đông người gây thiệt hại do phát sinh chi phí phòng, chống dịch bệnh Covid-19 từ 100.000.000 đồng trở lên.
Tiếp đến là đưa ra những thông tin bịa đặt, không đúng sự thật về dịch bệnh gây hoang mang, lo lắng trong xã hội...
Các hành vi lợi dụng tình hình dịch bệnh để thực hiện hành vi trái pháp luật nhằm trục lợi: đầu cơ, buôn lậu; làm giả hàng hóa, lương thực thực phẩm, thuốc chữa bệnh; lừa đảo chiếm đoạt tài sản; tham nhũng hoặc thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng...
Trước mắt, Viện kiểm sát phối hợp với cơ quan tiến hành tố tụng cùng cấp thống nhất chọn một số vụ việc điển hình để khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử nhằm đáp ứng yêu cầu răn đe, giáo dục chung, góp phần hiệu quả công tác phòng, chống dịch bệnh.
Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao hướng dẫn một số tội liên quan phòng chống dịch bệnh Covid-19 bao gồm: Điểm c Khoản 1 Điều 240 BLHS 2015 tội Làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người quy định về “hành vi khác” làm lây lan dịch bệnh truyền nghiễm nguy hiểm cho người thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm. Các “hành vi khác” gồm: (a) Trốn khỏi nơi cách ly (b) Không tuân thủ quy định về cách ly (c) Từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly (d) Không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối. Điều 295 BLHS tội Vi phạm quy định về an toàn ở nơi đông người Người chưa bị xác định mắc bệnh Covid-19 nhưng sống trong khu vực đã có quyết định cách ly, quyết định phong tỏa thực hiện một trong các hành vi: a) Trốn khỏi khu vực bị cách ly, khu vực bị phong tỏa; b) Không tuân thủ quy định cách ly; c) Từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly; d) Không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối. gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch bệnh thì bị xử lý về tội Vi phạm quy định về an toàn ở nơi đông người. Chủ cơ sở kinh doanh, người quản lý cơ sở kinh doanh dịch vụ (như quán bar, vũ trường, karaoke, dịch vụ mát-xa, cơ sở thẩm mỹ...) thực hiện hoạt động kinh doanh khi đã có quyết định tạm đình chỉ hoạt động kinh doanh để phòng chống dịch bệnh Covid-19 của cơ quan, người có thẩm quyền, gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch bệnh thì bị xử lý về tội vi phạm quy định về an toàn ở nơi đông người. Điều 288 BLHS tội Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông Người có hành vi đưa lên mạng máy tính, mạng viễn thông thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, thông tin xuyên tạc về tình hình dịch bệnh Covid-19, gây dư luận xấu thì bị xử lý theo tội Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông Điều 155 BLHS tội Làm nhục người khác Người có hành vi đưa trái phép thông tin cá nhân, bí mật đời tư xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của nhân viên y tế, người tham gia phòng, chống dịch bệnh Covid-19, người mắc bệnh, người nghi ngờ mắc bệnh Covid-19 thì bị xử lý về tội Làm nhục người khác. Điều 174 BLHS tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản Người có hành vi lợi dụng dịch bệnh Covid-19 đưa ra thông tin không đúng sự thật về công dụng của thuốc, vật tư y tế về phòng, chống dịch bệnh nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác thì bị xử lý theo Điều 174. Điều 188 BLHS tội Buôn lậu Người có hành vi đã, đang hoặc nhằm đưa trái phép thuốc, vật tư y tế dùng vào việc phòng, chống dịch bệnh Covid-19 ra khỏi biên giới Việt Nam nhằm thu lợi bất chính thì bị xử lý về tội buôn lậu. Điều 196 BLHS tội Đầu cơ Người có hành vi lợi dụng sự khan hiếm hoặc tạo sự khan hiếm giả tạo trong tình hình dịch bệnh Covid-19 để mua vét hàng hóa đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công bố là mặt hàng bình ổn giá hoặc hàng hóa được Nhà nước định giá nhằm bán lại để thu lợi bất chính thì bị xử lý về tội Đầu cơ heo quy định tại Điều 196. Điều 330 BLHS tội Chống người thi hành công vụ Người có hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc thủ đoạn khác cản trở người thi hành công vụ trong phòng, chống dịch bệnh Covid-19 thì bị xử lý về tội chống người thi hành công vụ. Điều 360 Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng Người có trách nhiệm trong phòng, chống dịch bệnh Covid-19 nhưng không triển khai hoặc triển khai không kịp thời, không đầy đủ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh theo quy định gây hậu quả nghiêm trọng thì bị xử lý về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. |