Ông Lương Ngọc Phi (ảnh Tuổi trẻ)
Hai bên cùng rút đơn
Sáng nay (27/11), Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình đã ban hành quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm đối với yêu cầu đòi bồi thường của ông Lương Ngọc Phi, nguyên là giám đốc Công ty Khai thác chế biến nông hải sản xuất nhập khẩu Hòa Bình (tỉnh Thái Bình).
Như vậy bản án sơ thẩm ngày 8/10/2015 của Tòa án nhân dân thành phố Thái Bình sẽ có hiệu lực pháp luật và ông Lương Ngọc Phi sẽ được bồi thường gần 23 tỷ đồng.
Sở dĩ có việc đình chỉ xét xử phúc thẩm là vì bị đơn, Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình đã rút đơn kháng cáo vào ngày 22/11. Sau đó, ông Lương Ngọc Phi cũng rút đơn kháng cáo. Quyết định đình chỉ xét xử cũng nêu rõ bản án sơ thẩm sẽ có hiệu lực kể từ ngày ra quyết định.
Trước đó, trong phiên chất vấn tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIII vào ngày 17/11, đại biểu Bùi Văn Xuyền (Thái Bình) đã chất vấn Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Trương Hòa Bình xung quanh vấn đề bồi thường cho ông Lương Ngọc Phi. Vì sao việc bồi thường chưa xong? Liệu Chánh án Trương Hòa Bình có giải pháp gì để việc bồi thường sớm kết thúc và có thể kết thúc trong năm 2015 hay không?
Được biết, ông Lương Ngọc Phi đã bị khởi tố, điều tra, bắt tạm giam để điều tra về hành vi "Trốn thuế" và "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản xã hội chủ nghĩa" từ năm 1998.
Bản án sơ thẩm đã tuyên phạt ông Phi 14 năm tù giam vì tội Lạm dụng tín nhiệm, 3 năm tù giam vì tội Trốn thuế, tổng hợp hình phạt 17 năm tù. Sau đó ông Lương Ngọc Phi kháng cáo. Khi đưa ra xét xử phúc thẩm, Hội đồng xét xử đã tuyên bố ông Phi không phạm tội Lạm dụng tín nhiệm và hủy một phần bản án về tội Trốn thuế để điều tra lại.
Sau khi điều tra lại, Viện kiểm sát đã ra quyết định đình chỉ điều tra với ông Lương Ngọc Phi về hành vi Trốn thuế. Nhưng đến nay, ông Phi vẫn phải theo kiện đòi bồi thường và chưa có được kết quả cuối cùng.
Có sự đùn đẩy trong bồi thường
Trước Quốc hội, Chánh án Trương Hòa Bình đã giải trình rằng vụ kiện đòi bồi thường của ông Lương Ngọc Phi được tách làm hai phần.
Đối với phần bồi thường hình sự (số ngày tạm giam, số ngày tại ngoại, bồi thường thu nhập thực tế đã mất, tiền thuê luật sư, thiệt hại do tổn thất sức khỏe, tiền thuốc men...) đã giải quyết xong, ông Phi đã được nhận 660 triệu đồng.
Thứ hai là đòi bồi thường đối với thiệt hại tài sản do 3 cơ quan tiến hành tố tụng gây ra. Đơn yêu cầu vào tháng 1/2013. Tòa án nhân dân thành phố Thái Bình đã xét xử sơ thẩm, sau đó bản án sơ thẩm bị kháng nghị và bị hủy án để giải quyết lại.
Phiên tòa sơ thẩm lần 2 diễn ra vào tháng 8/2015 đã có được phán quyết, ông Lương Ngọc Phi được bồi thường gần 23 tỷ đồng.
Nhưng sau đó Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình và cả ông Phi đều kháng cáo.
“Đến nay, theo quy định của pháp luật thì vụ án đang được giải quyết theo trình tự phúc thẩm. Biện pháp giải quyết vụ án này thì cách duy nhất là theo trình tự tố tụng”, Chánh án Trương Hòa Bình nói tại phiên chất vấn.
“Đại biểu hỏi Chánh án có cách gì giải quyết vụ án thì xin trả lời đại biểu là quyền giải quyết vụ án là ở Hội đồng xét xử phúc thẩm, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao không có quyền can thiệp. Hội đồng xét xử phúc thẩm sẽ làm việc và chịu trách nhiệm trước pháp luật. Giải quyết nhanh nhưng vẫn phải đúng pháp luật”.
Giải trình của Chánh án đã khiến đại biểu Quốc hội Bùi Văn Xuyền không hài lòng. Trao đổi lại ngay tại nghị trường, đại biểu Xuyền cho rằng nếu đến năm 2013 mới đòi bồi thường như Chánh án trả lời thì ông không cần 2 lần chất vấn về vụ việc này.
Theo đại biểu Xuyền, ông Phi khởi kiện đòi bồi thường từ năm 2004 và khi đó đã có yêu cầu bồi thường cả về hình sự và dân sự. Nhưng Tòa án tối cao và Viện kiểm sát tối cao không thống nhất được cơ quan nào đứng ra chịu trách nhiệm bồi thường. Dẫn đến phải đưa ra Quốc hội khóa 10. Sau đó, Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định Tòa án phải có trách nhiệm bồi thường. Khi đó, Tòa án mới đứng ra giải quyết bồi thường cho công dân. Khi xét xử, Tòa án tách yêu cầu bồi thường làm hai gồm bồi thường dân sự và bồi thường hình sự như Chánh án đã nêu.
“Ở đây có sự đùn đẩy”, đại biểu Bùi Văn Xuyền nhấn mạnh.
Đại biểu Xuyền cho biết thêm, sau phiên tòa sơ thẩm lần 2, Tòa án tỉnh kháng cáo. Lúc này nguyên đơn cũng kháng cáo, vì đằng nào vụ án cũng kéo dài cũng bị kéo dài. Đến giờ phút này, nếu Tòa án tỉnh rút đơn thì nguyên đơn cũng rút đơn vì vụ án kéo dài quá sức chịu đựng công dân. Họ không mong muốn kháng cáo để kéo dài tiếp.
Đại biểu Xuyền đề nghị Chánh án Trương Hòa Bình nên kiểm tra xem xét lại, để giải quyết dứt điểm vụ án, không nên giằng co mãi.
5 ngày sau phiên chất vất tại Quốc hội, Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình đã rút đơn kháng cáo.