Quy định bán vốn Nhà nước “vênh” nhau

Điểm khác biệt nằm tại các văn bản pháp luật về chứng khoán và Nghị định số 71/2013/NĐ-CP.UBCK đề xuất áp dụng cơ chế bán đấu giácho dưới 100 NĐT

“Vênh” vì khác quan điểm

Nghị định 71/2013/NĐ-CP về đầu tư vốn Nhà nước vào DN và quản lý tài chính đối với DN do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, có hiệu lực từ ngày 1/9/2013 quy định, khi thoái vốn Nhà nước tại các DN đã niêm yết hoặc chưa niêm yết, nhưng đã đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch chứng khoán, thì thực hiện theo phương thức khớp lệnh hoặc thỏa thuận. Việc thoái vốn Nhà nước tại các DN cổ phần không thuộc hai trường hợp này, thì thực hiện theo hình thức đấu giá công khai.

Ông Bùi Hoàng Hải, Phó vụ trưởng Vụ Quản lý phát hành, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) cho biết, hoạt động thoái vốn Nhà nước tại các DN cổ phần theo 3 hình thức nêu trên là chào bán chứng khoán ra công chúng.

Theo quy định của Luật Chứng khoán, một trong những điều kiện quan trọng mà DN phải đáp ứng nếu chào bán chứng khoán ra công chúng là hoạt động kinh doanh của năm liền trước năm đăng ký chào bán phải có lãi, đồng thời không có lỗ luỹ kế tính đến năm đăng ký chào bán.

Trong khi đó, với quy định của Nghị định 71/2013/NĐ-CP, thì ngay cả khi DN hoạt động thua lỗ vẫn được phép chào bán chứng khoán, để thực hiện mục tiêu thoái vốn Nhà nước. Sự không thống nhất này gây không ít khó khăn cho UBCK trong quá trình xử lý hồ sơ chào bán chứng khoán công chúng.

Sự “vênh” nhau trên là do xuất phát từ 2 quan điểm khác nhau. Pháp luật về chứng khoán theo đuổi nguyên tắc: các loại hàng hóa đưa ra TTCK phải đảm bảo chất lượng theo các tiêu chuẩn cụ thể. Nói cách khác, các DN muốn bán chứng khoán cho rộng rãi NĐT, thì phải kinh doanh có lãi, tình hình tài chính lành mạnh...

Trong khi đó, Nghị định 71 có xuất phát điểm khác là hình thành cơ chế phù hợp để góp phần thúc đẩy quá trình tái cơ cấu DNNN, nhất là các tập đoàn, tổng công ty thông qua hoạt động thoái vốn, nên đã tạo độ “vênh” so với các quy định về chào bán chứng khoán ra công chúng.

Kiến nghị từ UBCK

Ông Hải cho hay, để tháo gỡ vướng mắc trên, UBCK kiến nghị, với một số trường hợp thoái vốn cụ thể, cần phân biệt rạch ròi giữa DNNN và vốn Nhà nước.

Theo quy định của Luật Doanh nghiệp, DNNN là DN trong đó Nhà nước sở hữu trên 50% vốn điều lệ. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là tài sản bán ra là vốn Nhà nước, nên cần phân định cụ thể để áp dụng cơ chế bán vốn theo quy định của Luật Chứng khoán, hay Nghị định 71 cho phù hợp.

Trường hợp đại diện phần vốn Nhà nước tại các DN đã niêm yết, hoặc đăng ký giao dịch trên UPCoM muốn thoái vốn theo phương thức thỏa thuận với mức giá vượt quá biên độ cho phép, thì cần đăng ký với UBCK để được chấp thuận giao dịch với mức giá ngoài biên độ.

Để giảm thiểu xung đột với Nghị định 71 về trường hợp các DN lỗ nhưng vẫn được thoái vốn, UBCK đề xuất Bộ Tài chính cho phép áp dụng cơ chế bán đấu giá hạn chế, có nghĩa là bán đấu giá cho dưới 100 NĐT. Hiện Bộ Tài chính đang cân nhắc đề xuất này để quy định trong dự thảo Thông tư hướng dẫn Nghị định 71.

Mặt khác, để chống “ế” cho các đợt chào bán vốn của DN, năm ngoái, cơ chế bán đấu giá trọn lô đã được áp dụng. Thực tế nhiều đợt bán vốn của DN cho thấy, nếu hướng đến người mua là NĐT cá nhân, thì rất ít người quan tâm, nhưng nếu áp dụng cơ chế cho phép họ được mua cả lô, thì lại thu hút nhiều NĐT tham gia.

Cơ chế bán đấu giá trọn lô đã được UBCK đề xuất Bộ Tài chính ban hành văn bản hướng dẫn, nhưng do còn nhiều ý kiến khác nhau, nên đến nay, văn bản này chưa ra đời. Tuy nhiên, để tạo thuận lợi cho hoạt động thoái vốn của Nhà nước, góp phần thúc đẩy quá trình tái cơ cấu DNNN, trên cơ sở đề xuất của UBCK, phương thức bán đấu giá trọn lô được áp dụng khi Thủ tướng Chính phủ hoặc Bộ Tài chính chấp thuận.           

>>UBCK bỏ sót nhiều DN vi phạm công bố thông tin

>>UBCK ứng dụng hệ thống báo cáo mới

>>Bộ Tài chính bất ngờ muốn trao thêm quyền cho UBCK