Khi tỷ phú Brazil bị áp lực giải chấp

Thị trường chứng khoán Brazil những ngày gần đây đang bị đè nặng bởi nỗi lo giải chấp tài khoản của Eike Batista, tỷ phú cổ phiếu dầu mỏ của nước này. Việc sử dụng đòn bẩy quá lớn, những sai lầm trong kinh doanh của Batista, cộng với khủng hoảng nợ công toàn cầu đang gây ra áp lực bán “khủng” lên tài khoản trị giá hàng tỷ USD của tỷ phú này.

Một trong những tổ chức cho Batista vay nhiều nhất là Itau Unibanco Holding SA có trụ sở ở Sao Paulo , với số dư nợ là 5,5 tỷ reais (tương đương 2,8 tỷ USD), những nguồn tin thân cận cho biết. Bên cạnh đó, Batista đã vay khoảng 4,8 tỷ reais từ Banco Bradesco SA và 1,6 tỷ reais từ Grupo BTG Pactual, chưa kể một khoản tín dụng khoảng 1 tỷ USD từ đầu tháng này, cũng theo nguồn tin trên.

Batista, ông chủ của đế chế các doanh nghiệp hàng hóa và năng lượng EBX Group Co., sử dụng cổ phiếu của những đơn vị thành viên niêm yết trong tập đoàn làm tài sản thế chấp cho các khoản vay và dùng tiền của các khoản vay đó phát triển thêm đế chế của mình, những nguồn tin trong cuộc cho biết. Nhưng kể từ khi cổ phiếu công ty dầu khí OGX Petroleo Gas Participacoes SA (OGXP3) của ông lao dốc đến 85% trong năm qua, Batista đã phải cố gắng xoay xở giảm áp lực giải chấp bằng cách bán bớt tài sản để trả nợ.

Vì giá cổ phiếu giảm, giá trị của các khoản ký quỹ của tỷ phú này cũng giảm theo. Các ngân hàng yêu cầu ông phải tăng tài sản thế chấp để giữ tài khoản của Batista dưới ngưỡng rủi ro theo quy định. Một số ngân hàng cũng được yêu cầu phải bán lượng cổ phiếu mà họ đang sở hữu, khiến cho giá cổ phiếu suy giảm.

“Một phần lớn nguyên nhân tâm lý hoài nghi đang hiện hữu trong giới đầu tư xuất phát từ việc Eike có thể bị yêu cầu đáp ứng lệnh ký quỹ”, Leonardo Brito, một chuyên viên phân tích cổ phiếu ở quỹ đầu tư phòng vệ Teorica Investimentos, nhận xét. “Nghi ngờ xung quanh tập đoàn này vẫn đang tiếp diễn”.

Áp lực giải chấp mà Batista đang phải đối mặt có một phần nguyên nhân từ cuộc khủng hoảng nợ ở Cộng hòa Síp, khiến các nhà đầu tư trên khắp thế giới quay lưng lại với cổ phiếu và đồng thời khiến giá hàng hóa - yếu tố quan trọng đối với rất nhiều công ty của Brazil, đặc biệt là các nhà xuất khẩu hàng hóa - cũng giảm theo.

Tuy nhiên, phần lớn nguyên nhân lại đến từ những sai sót trong kinh doanh của Batista. Các doanh nghiệp dầu của Batista đã cắt giảm kế hoạch sản lượng hồi tháng 6, khiến cho giá cổ phiếu suy giảm. Mức nợ ròng ở 6 đơn vị niêm yết của Batista đã tăng lên gấp hơn ba lần mức năm ngoái, có giá trị tổng cộng 15,8 reais, theo số liệu của Bloomberg dựa trên các số liệu được công khai. Các công ty này tổng cộng lỗ ròng 1,68 tỷ reais trong 9 tháng đầu năm do những mục tiêu kinh doanh sai lầm và chi phí tăng cao.

Đã có những ý kiến trên thị trường cho rằng, Tập đoàn EBX của Batista đã trở nên “quá khổ” và việc bán bớt tài sản đi sẽ giúp ích cho Công ty. Trong 9 tháng trước, Batista đã thực hiện một loạt các thay đổi nhân sự cấp cao trên toàn Tập đoàn và cũng đã xem xét lại các kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp. Gần đây nhất, tỷ phú này đã đạt thỏa thuận bán bớt một nửa số cổ phần 54% ở một công ty năng lượng điện có tên MPX Energia SA (MPXE3.BR) cho đối tác liên doanh.

Trả lời báo chí, EBX nói rằng: “các dự án cơ sở hạ tầng kiểu như những dự án được Tập đoàn thực hiện là những loại dự án cần rất nhiều vốn, đặc biệt đòi hỏi phải có nguồn vốn dài hạn. Các công ty của EBX Group có những nguồn tài chính cần thiết được thiết lập cho những năm tới và luôn luôn tìm cách để cải thiện các con số nợ”.

Batista, người có khối tài sản đã giảm khoảng 25 tỷ USD trong năm ngoái, có thể sử dựng công cụ thanh khoản ngắn hạn mà ông nhận được từ BTG cho bất kỳ một công ty thành viên nào của ông với bất kỳ một mục đích nào, trong đó có mục đích trả nợ để giảm áp lực giải chấp, một trong những nguồn tin thân cận cho biết.