Được biết, Dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) hiện đang được trình Quốc hội cho ý kiến xem xét thông qua. Hôm nay (30/10), Quốc hội sẽ có phiên thảo luận ở hội trường về Dự thảo Luật này. Đây là bộ luật quan trọng và có nhiều nội dung thu hút dư luận, trong đó có vấn đề liệu có nên giảm án từ tử hình xuống chung thân đối với trường hợp phạm các tội tham nhũng mà đã khắc phục hết hậu quả.
Theo ông Ngô Mạnh Hùng, khung hình phạt cao nhất, tử hình được áp dụng cho tội phạm tham nhũng là hình phạt nghiêm khắc, mang tính chất răn đe, nhưng cũng tồn tại hạn chế nhất định. Chẳng hạn, nhiều quốc gia sẽ không dẫn độ tội phạm đối với quốc gia còn áp dụng hình phạt tử hình.
Việc bỏ hình phạt này có thể giúp cho việc dẫn độ tội phạm thuận lợi hơn, nhưng dẫn đến băn khoăn, liệu yếu tố răn đe có bị xem nhẹ? Đây là vấn đề gây tranh cãi ở Việt Nam đã lâu, từ khi Bộ luật Hình sự được đưa ra sửa đổi lần gần đây nhất vào năm 2009 trong bối cảnh có nhiều vụ án tham nhũng nghiêm trọng. Với tình hình hiện nay, giảm hình phạt đối với tội phạm tham nhũng cần được cân nhắc để phù hợp với xu hướng quốc tế.
Ông Hùng cho rằng, với tư cách là cơ quan tham mưu, trên cơ sở chiến lược đã được Chính phủ phê duyệt, Thanh tra Chính phủ hướng đến việc giảm hình phạt để tăng mức độ thu hồi. Đồng thời, tăng hình phạt khác để tác động răn đe không bị giảm sút, đặc biệt là các hình phạt đánh mạnh vào tài sản.
Ông Hùng nhấn mạnh: “Các quốc gia khác giải quyết tham nhũng hiệu quả hơn vì không chỉ cá nhân có hành vi tham nhũng bị xử phạt, mà còn phạt cả những doanh nghiệp dung dưỡng hành vi phạm tội, thậm chí mức phạt lên tới hàng tỷ USD và nếu không nộp phạt, doanh nghiệp đó buộc phải đóng cửa. Chính vì vậy, quan trọng là điều chỉnh hình phạt phù hợp nhằm tăng khả năng xử lý và thu hồi, thay vì tuyên án tử hình dẫn tới hiện tượng bị cáo giấu hết tài sản”.
Báo cáo của Thanh tra Chính phủ cho biết, trong quý III/2015, về công tác phòng chống tham nhũng, qua công tác thanh tra, kiểm tra, cơ quan thanh tra đã phát hiện 4 vụ, 4 đối tượng có hành vi liên quan đến tham nhũng với số tiền 297 triệu đồng. Qua giải quyết khiếu nại, tố cáo, các cơ quan nhà nước đã phát hiện 1 vụ, 1 đối tượng có hành vi liên quan đến tham nhũng. Qua công tác tự kiểm tra nội bộ, đã phát hiện 3 vụ, 3 đối tượng có hành vi liên quan đến tham nhũng.
Cơ quan điều tra trong Công an nhân dân đã thụ lý điều tra 174 vụ, 422 bị can phạm tội về tham nhũng; đã kết luận điều tra, đề nghị truy tố 50 vụ, 168 bị can; tạm đình chỉ điều tra 5 vụ, 21 bị can; đình chỉ điều tra 2 vụ, 1 bị can; chuyển đổi tội danh khác không thuộc tội tham nhũng 1 vụ, 1 bị can. Hiện đang điều tra 116 vụ, 251 bị can.
Về công tác thanh tra nói chung, toàn ngành thanh tra đã triển khai 2.300 cuộc thanh tra hành chính và hơn 51.000 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành. Qua thanh tra đã phát hiện vi phạm 5.400 tỷ đồng và hơn 4.300 héc-ta đất, kiến nghị thu hồi về ngân sách nhà nước hơn 4.700 tỷ đồng và 515 héc-ta đất.
Đã thu hồi được 2.700 tỷ đồng xuất toán, loại khỏi giá trị quyết toán và đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét xử lý 696 tỷ đồng, 3.848 héc-ta đất. Đã kiến nghị xử lý hành chính đối với 474 tập thể, ban hành 43.500 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với cá nhân, tập thể số tiền hơn 1.200 tỷ đồng, chuyển cơ quan điều tra hình sự 16 vụ, 10 đối tượng.
