Trước đó, cuối tháng 1/2019, TAND TP. Hà Nội đã tuyên án Phan Văn Anh Vũ mức án 15 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Tòa án cũng tuyên tịch thu sung công quỹ nhà nước đối với 7 nhà, đất xảy ra sai phạm.
Tuy nhiên, VKSND nhận định, bản án sơ thẩm xác định thiệt hại và quyết định biện pháp tư pháp là không đúng bản chất và trái quy định pháp luật.
Theo VKSND, kết quả điều tra xác định Vũ cùng đồng phạm lợi dụng chức vụ, quyền hạn để được nhận 7 dự án nhà, đất công sản không phải qua đấu giá và được hưởng các ưu đãi khác nhằm hưởng lợi bất chính. Việc giao các dự án này là trái quy định, gây thiệt hại cho Nhà nước.
Tính đến thời điểm khởi tố vụ án, Vũ là người trực tiếp quản lý, sử dụng các dự án trên và được hưởng lợi. Trong thời gian này, Nhà nước đã mất đi quyền quản lý, khai thác sử dụng các tài sản công. Hành vi phạm tội của Vũ cùng đồng phạm không phải là hành vi chiếm đoạt mà là hành vi gây thiệt hại cho Nhà nước vì mục đích vụ lợi và được kéo dài từ thời điểm được giao tài sản đến thời điểm bị khởi tố.
Do đó, thiệt hại cần phải được tính tại thời điểm khởi tố là hơn 1.159 tỷ đồng mới phù hợp với thực tế. Việc bản án sơ thẩm chỉ tính thiệt hại ngay tại thời điểm giao đất với số tiền hơn 135 tỷ đồng là chưa đánh giá đúng bản chất của vụ án, hậu quả mà các bị cáo đã gây ra cho Nhà nước và xã hội.
Mặt khác, việc tòa án tuyên thu hồi 7 dự án, nhà đất để nộp vào ngân sách nhà nước là không đúng quy định. Bởi vì các dự án này do UBND TP Đà Nẵng và UBND TP. HCM giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất là trái các quy định tại các Điều 55, 56 và 118 - Luật Đất đai năm 2013. Do đó phải áp dụng Luật Đất đai năm 2013 làm căn cứ để giải quyết. Theo Điều 64, 66 luật này thì thẩm quyền thu hồi đất thuộc UBND cấp tỉnh.
Như vậy, việc xử lý 7 dự án nhà đất công sản trên cần phải tuyên theo hướng:
Hủy các quyết định giao đất trái pháp luật của UBND TP Đà Nẵng và UBND TPHCM.
Giao cho UBND TP. Đà Nẵng và UBND TP. HCM thu hồi, quản lý và xử lý theo quy định của pháp luật 6 cơ sở nhà đất, gồm: (1)Nhà công sản tại số 319 Lê Duẩn, phường Tân Chính, quận Thanh Khê, TP Đà Nẵng; (2) Nhà đất tại số 16 Bạch Đằng, phường Thạch Thang, quận Hải Châu, TP Đà Nẵng; (3) Khu đất đường Ngô Quyền, phường An Hải Bắc, quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng; (4) Khu đất tại đường ven biển Sơn Trà - Điện Ngọc, phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn, TP. Đà Nẵng; (5) Nhà đất tại số 8 Nguyễn Trung Trực, quận 1, TP.HCM; (6) Nhà, đất tại số 15 Thi Sách, quận 1, TP HCM.
Đối với Nhà đất tại số 129 Pasteur, phường 6, quận 3, TP.HCM giao cho Bộ Công an phối hợp với UBND TP HCM báo cáo Thủ tướng Chính phủ đề xuất biện pháp thu hồi đảm bảo không thất thoát tài sản Nhà nước đồng thời bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho những người có liên quan.
Ngoài ra, tòa cấp sơ thẩm đã quyết định tịch thu sung quỹ nhà nước số tiền đang tạm giữ của bị cáo Vũ; tiền trong các tài khoản của cá nhân bị cáo Vũ, Công ty xây dựng Bắc Nam 79, Công ty Chấn Phong, tiền của Tổng Công ty Thủy sản Việt Nam còn nợ Công ty Xây dựng Bắc Nam 79.
Quan điểm của VKSND cho rằng, quyết định trên là không có cơ sở, do các khoản tiền này được xác định là tài sản của cá nhân Vũ và của các công ty có liên quan đến Vũ.
Quá trình điều tra không chứng minh được đây là tiền trực tiếp liên quan đến tội phạm do Vũ phạm tội mà có hoặc là tiền thu lợi bất chính, trong đó có khoản tiền lương hơn 1,3 tỷ đồng tạm giữ của Vũ được coi là thu nhập hợp pháp. Do vậy không có căn cứ tịch thu mà chỉ có thể tiếp tục tạm giữ số tiền đã thu giữ và phong tỏa để đảm bảo thi hành án.
VKSND đề nghị TAND cấp cao tại Hà Nội xét xử phúc thẩm vụ án theo hướng sửa bản án sơ thẩm như đã phân tích trên.
Hiện TAND TP Hà Nội đã nhận được đơn kháng cáo của 2 bị cáo nguyên là Thứ trưởng Bộ Công an là Bùi Văn Thành (SN 1959, bị tuyên 30 tháng tù) và Trần Việt Tân (SN 1955, bị tuyên 36 tháng tù) cùng về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
