Cần phải khẳng định rằng, việc thu hút vốn đầu tư tư nhân để phát triển kết cấu hạ tầng đường bộ, cảng biển đã được ngành giao thông triển khai khá sớm dưới các hình thức BOT, bán quyền thu phí, lập công ty cổ phần đầu tư… và bước đầu thu được những thành công đáng ghi nhận.
Đối với hạ tầng hàng không, bên cạnh lý do an ninh quốc phòng, việc chưa đưa ra được những hình thức hợp tác có tính khả thi cao đã khiến cả cơ quan quản lý nhà nước lẫn các nhà đầu tư chưa thực sự mặn mà kêu gọi hay bỏ vốn vào lĩnh vực này.
Sự thiếu vắng của các nhà đầu tư tư nhân đã làm cho thị trường khai thác, vận hành các cảng hàng không thiếu đi sự cạnh tranh để từ đó có thể nâng cao chất lượng dịch vụ. Đồng thời, Nhà nước cũng bỏ lỡ cơ hội thu hút vốn trong khi nhu cầu vốn vào lĩnh vực này là rất lớn, vượt quá khả năng đáp ứng của ngân sách Nhà nước.
Trên thực tế, việc xã hội hóa đầu tư vào lĩnh vực hàng không là một chủ trương đúng đắn, phù hợp với Hiến pháp năm 2013, Luật Sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Hàng không dân dụng Việt Nam và các nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương số 13-NQ/TW.
Theo đó, những dự án tư nhân có thể làm được thì sẽ để cho tư nhân làm. Nhà nước chỉ đầu tư vào những dự án, lĩnh vực mà tư nhân không tham gia và những lĩnh vực Nhà nước phải giữ cổ phần chi phối liên quan đến an ninh quốc phòng. Trong ngành hàng không, kết cấu hạ tầng nhà ga, hệ thống dịch vụ phi hàng không là những lĩnh vực hoàn toàn có thể xã hội hóa mà không làm ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng.
Bên cạnh đó, việc triển khai tốt Đề án Huy động vốn xã hội hóa đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng lĩnh vực hàng không đã được duyệt còn nhằm cụ thể hóa các nghị quyết của Trung ương Đảng, chỉ đạo của Chính phủ trong việc đẩy nhanh việc phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, phục vụ công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.
Tuy nhiên, vẫn còn không ít vướng mắc cần phải giải quyết để chủ trương này sớm được triển khai trên thực tế. Ngoài việc sớm hoàn thành các đề án chuyển nhượng có tính khả thi cao dưới hình thức đấu giá cạnh tranh, minh bạch trong trường hợp có ít nhất 2 nhà đầu tư cùng tham gia đề xuất, thì các cơ quan quản lý nhà nước cũng cần xây dựng được cơ chế giám sát các cam kết của nhà đầu tư liên quan tới việc chống độc quyền khai thác, kiểm soát giá cả dịch vụ.
Những yêu cầu mang tính bắt buộc trên nhằm đảm bảo việc sau khi xã hội hóa, chuyển nhượng quyền khai thác cho các nhà đầu tư, hành khách đi máy bay phải được hưởng các dịch vụ tốt tại sân bay với chất lượng cao hơn với chi phí hợp lý nhất. Đây mới là mục đích cao nhất của chủ trương xã hội hóa đầu tư vào lĩnh vực có nhiều nét đặc thù này.
