M&A sôi động nhờ pháp lý thoáng hơn

14 thương vụ với 675,6 triệu USD

Dữ liệu mới nhất của CTCP StoxPlus, một đơn vị chuyên cung cấp thông tin, dữ liệu trong các lĩnh vực chứng khoán và thông tin DN cho thấy, quý I/2013, tổng quy mô thị trường M&A đạt 675,6 triệu USD với 14 thương vụ, trong đó có 10 thương vụ đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, 4 thương vụ M&A nội địa.

Diễn đàn M&A  do Báo Đầu tư tổ chức  là sự kiện lớn nhất Việt Nam về đầu tư và mua bán - sáp nhập hiện nay

Các thương vụ M&A điển hình phải kể đến Quỹ đầu tư KKR của Mỹ nâng sở hữu từ 10% lên 18% tại Masan Consumer, với giá trị tăng thêm là 200 triệu USD; Mekong Capital thoái 6,7% vốn cổ phần tại CTCP Thế giới di động cho một NĐT tài chính với giá lên tới 110 triệu USD; Tập đoàn Vingroup chuyển nhượng Tổ hợp trung tâm thương mại - khách sạn Vincom Center A TP. HCM cho CTCP Tập đoàn Phát triển hạ tầng và bất động sản Việt Nam (VIPD), với tổng giá trị giao dịch lên tới 470 triệu USD...

Điểm nhấn của thị trường M&A năm 2012 và quý I/2013 là có nhiều thương vụ đến từ các tập đoàn lớn trong khu vực ASEAN, với tổng cộng 15 thương vụ có tổng giá trị 643,4 triệu USD. Các ngành trong nước được các công ty trong khu vực ASEAN đầu tư M&A chủ yếu là vật liệu xây dựng và cơ sở hạ tầng. Các tập đoàn của Thái Lan vẫn đẩy mạnh hoạt động M&A trong những tháng đầu năm nay, với các giao dịch tiêu biểu như: Tập đoàn khách sạn Minor International mua lại hai khu nghỉ dưỡng Life Heritage Resort Hội An và Life Resort Quy Nhơn với giá 16 triệu USD; Công ty Berli Juker mua Công ty Ichaban chuyên về đậu hũ với giá 4,7 triệu USD…

Cũng theo StoxPlus, Nhật Bản vẫn duy trì vị trí dẫn đầu trong đầu tư cổ phần vào các DN Việt Nam . Bên cạnh các thương vụ khủng, NĐT Nhật Bản đã và đang tìm kiếm các DN Việt Nam ở những ngành chuyên sản xuất - kinh doanh một số sản phẩm cụ thể. Chẳng hạn, Tập đoàn Shidax đầu tư mua lại 35% cổ phần của Galaxy TSC, một công ty chuyên cung cấp dịch vụ ăn uống trọn gói…

Lãnh đạo một công ty của Nhật Bản chuyên tư vấn về M&A và quản lý quỹ có văn phòng tại Hà Nội cho hay, đồng Yên giảm giá, cũng như bối cảnh của kinh tế Việt Nam đang kích thích NĐT Nhật Bản đổ vốn vào nơi đây nhiều hơn. Các DN Việt Nam mà NĐT Nhật Bản đang ưu tiên săn mua là các DN hoạt động trong các lĩnh vực: thực phẩm, hàng tiêu dùng, y tế, ngân hàng, bảo hiểm nhân thọ…

Tiếp tục sôi động

Nhận định về xu hướng M&A từ nay đến cuối năm, cũng như năm tới, ông Nguyễn Quang Thuân, Tổng giám đốc StoxPlus cho rằng, sẽ tiếp tục diễn ra sôi động vì xu hướng chuyển dịch từ đầu tư trực tiếp sang đầu tư gián tiếp qua M&A. Đặc biệt, bối cảnh trong nước cho thấy, các DN Việt Nam vẫn có mức định giá hấp dẫn đối với NĐT nước ngoài do những khó khăn mang tính đặc thù của Việt Nam, nhất là chi phí lãi vay cao, nhiều DN chưa có chiến lược phát triển rõ ràng…

“Các yếu tố về pháp lý làm cản trở quá trình M&A đang dần trở nên thông thoáng hơn, điển hình là ngành ngân hàng Việt Nam với sự cho phép của Chính phủ nới room cho khối ngoại sở hữu cổ phần trong một số ngân hàng yếu kém…”, ông Thuân nhìn nhận, đồng thời phân tích thêm, M&A trong ngành ngân hàng sẽ sôi động trong những năm tới, do nằm trong lộ trình tái cấu trúc ngành này. Số lượng các NHTM sẽ được giảm từ 39 hiện tại còn 13 - 15 ngân hàng vào năm 2017. Mới đây, việc Chính phủ có chủ trương nâng hạn mức sở hữu nước ngoài lên trên 30% và thực tế đã có tiền lệ cho trường hợp của Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), nên các trường hợp khác cũng có điều kiện thuận lợi để diễn ra sớm. Trong tổng số 39 ngân hàng TMCP, hiện có 15 ngân hàng có đối tác chiến lược cùng ngành. Hiện còn 3 ngân hàng nằm trong diện kiểm soát đặc biệt có nhu cầu sáp nhập, hoặc chuyển nhượng cho đối tác nước ngoài, nên M&A trong năm nay và những năm tiếp theo sẽ vẫn sôi động.

M&A trong lĩnh vực tài chính tiêu dùng được dự báo cũng sẽ diễn ra sôi động trong thời gian tới, sau khi Chính phủ cho phép các định chế tài chính cả trong và ngoài nước mua lại hoặc sáp nhập với các ngân hàng bán lẻ gặp khó khăn trong nước. Điển hình như trường hợp PVFC công bố sáp nhập với Ngân hàng Phương Tây.

Ngoài lĩnh vực ngân hàng và tài chính tiêu dùng, bất động sản, thực phẩm và đồ uống… cũng là các lĩnh vực được dự báo sẽ diễn ra các hoạt động M&A sôi động trong thời gian tới, bởi nhiều yếu tố thuận lợi, trong đó, tín hiệu dần gỡ khó về chính sách là điểm nhấn nổi bật.