Thịt trâu lá lồm
Thịt trâu lá lồm là món ăn đặc trưng ở mảnh đất Hòa Bình. Nó vừa chứa đựng tinh hoa văn hóa ẩm thực, vừa gần gũi, gắn bó với đời sống phong tục người dân tộc Mường nơi đây.
Từ xa xưa, người Mường thường sử dụng món ăn này trong những dịp có cỗ và coi đó là món ăn cao sang. Tuy nhiên, ngày nay, món ăn đã trở nên phổ biến hơn và xuất hiện thường xuyên trên mâm cơm hàng ngày.
Thịt trâu thì đâu cũng có, nhưng người Mường lại vô cùng tự hào khi “độc quyền” sở hữu lá lồm cùng những gia vị khác. Đến Mai Châu, du khách có thể dễ dàng tìm mua loại lá này ở bất cứ khu chợ nào.
Thịt trâu lá lồm là món ăn đặc trưng không thể bỏ qua khi đến Tây Bắc.
Món thịt trâu lá lồm không quá cầu kỳ trong khâu chế biến, nhưng lại có yêu cầu cực cao trong việc lựa chọn nguyên liệu. Lá lồm được nấu phải là loại vừa hái, còn xanh ngắt.
Khi thả lá vào niêu đất và để những miếng thịt trâu no lửa quấn lấy thì sẽ mang hương vị chua thanh, không khé cổ. Chỉ cần sử dụng lá hơi ngả màu đem om thì hương vị sẽ khác ngay.
Thịt trâu cũng cần phải mới, không được để qua ngày vì thịt sẽ ngót hoặc đổi màu tím thẫm ăn rất dai. Quan trọng hơn, những người khắt khe trong ăn uống sẽ không hài lòng với món ăn trông không đẹp mắt.
Thịt trâu đem thui cho thơm, cạo sạch rồi đem thái miếng nhỏ, hầm trong nồi đất. Khi ninh, đầu bếp nhanh tay cho lá lồm vào ninh cùng, thêm một ít tấm gạo để tạo độ sánh. Khi miếng thịt ninh chín mềm, ngấm gia vị sẽ trở nên thơm lừng, béo ngậy.
Sức hấp dẫn đến từ sự hòa quyện của các nguyên liệu.
Thịt trâu vốn có mùi ngai ngái, nhưng đem nấu chung với lá lồm chua thì vô cùng thanh ngọt, thịt có vị đậm đà khó tả. Đầy đủ các loại gia vị thấm đẫm trong một miếng thịt trâu mềm nhừ, ăn đến đâu cảm nhận được vị ngon đến đấy.
Đừng vì bất cứ lí do gì mà khước từ miếng thịt trâu thơm ngon. Chỉ cần nếm một miếng nhỏ, chắc chắn bạn sẽ bị mê hoặc ngay tức thì và thấm thía trọn vẹn cái hồn sơn cước ẩn sâu trong món ăn.
Chả rau đáu
Lá đáu (hay còn gọi là rau đáu) là một loại rau rừng mọc tự nhiên ở khe suối vào mùa lạnh ở xứ Mường. Loại cây này khó trồng nên khá hiếm và không được nhiều người biết tới. Tuy nhiên, đây lại là món ăn cổ truyền và rất tốt cho sức khỏe.
Mới nhìn, chả rau đáu cũng có nét giống với món chả thịt bò cuốn lá lốt hay thịt trâu cuốn lá bưởi. Tuy nhiên, điểm đặc biệt của món ăn này là sự cẩn trọng từ khâu tìm kiếm nguyên liệu đến khâu chế biến.
Chả rau đáu độc đáo của người Mường.
Để làm món chả này, người Mường phải lặn lội mất cả chục ngày để vào rừng tìm rau. Cũng chính vì vậy nên không phải vị khách nào đến thăm cũng có may mắn được gia chủ thết đãi món ngon quý hiếm.
Người Mường ở Hòa Bình bảo rằng, chả rau đáu là món ăn cổ truyền, rất đặc biệt vào dịp Tết. Món ăn này đã có từ thời xa xưa và đến nay vẫn còn được người Mường và các du khách hết sức ưa chuộng.
Thịt được gói chả phải bao gồm cả thịt nạc lẫn xương sụn. Người ta băm thật nhuyễn các nguyên liệu rồi tẩm ướp gia vị như: hạt tiêu, hạt sổi, hành tươi… , để khoảng 30-40 phút cho ngấm gia vị, sau đó mới tiến hành gói chả. Thứ lá gói chính là loại rau đáu quý giá của người Mường.
Món ăn không quá cầu kỳ nhưng vẫn có sức hút lạ thường.
Chả rau đáu có vị thơm mát của lá rau quyện lẫn với hương vị của hạt sổi, hành khô được ướp trong thịt, lại có cái giòn rụm của xương sụn đem lại cảm giác mới lạ và khó quên đối với ai đã từng một lần nếm thử.
Món chả rau đáu không ngán như các loại chả thông thường, hơn nữa còn thanh mát và là vị thuốc rất tốt cho cơ thể. Chả rau đáu được người Mường ăn với cơm hoặc nhâm nhi với chén rượu nếp mỗi khi xuân sang.
Vị cay nóng của rượu hòa quyện với hương vị thanh mát của chả sẽ làm cho lòng thực khách lâng lâng, xao xuyến.
