Mất tiền vì chạy theo tin đồn, tin giả
Nhờ sự phát triển của công nghệ số, các thông tin được lan truyền với tốc độ nhanh hơn bao giờ hết.
Trong bối cảnh chứng khoán đang là kênh đầu tư “nóng”, không chỉ trên các cơ quan truyền thông đại chúng, mà trên các diễn đàn, mạng xã hội ngập tràn các bài viết, các khuyến nghị đầu tư, thông tin về thị trường, về các doanh nghiệp, các cổ phiếu.
Nhà đầu tư, đặc biệt các nhà đầu tư mới (F0) dường như đang “bơi” trong biển thông tin tài chính, mà không ít trong số đó là những thông tin không chính xác.
Mới đây, trên nhiều room tư vấn đầu tư đã chia sẻ một dòng khuyến nghị: “Hiện tại, có thông tin LPB, VPB, SHB đang bị điều tra về việc làm giá cổ phiếu. Anh chị cầm các cổ phiếu này thì nên hạ tỷ trọng để tránh tin xấu”.
Cũng có môi giới giàu kinh nghiệm trấn an “mọi người cần tỉnh táo, không nên hoang mang bán tháo vì tin đồn này”, nhưng cũng không quên cảnh báo “khả năng sẽ có lực bán mạnh khiến nhiều nhà đầu tư hoảng loạn hơn”.
Quả nhiên, ngay sau đó, phiên 15/6, thanh khoản của cổ phiếu SHB có sự đột biến về khối lượng so với 3 phiên gần nhất, 2 phiên liên tiếp 15-16/6, khối lượng khớp lệnh là 31 và 43,5 triệu cổ phiếu. Tương tự, trong phiên 15/6, có gần 17 triệu cổ phiếu LPB được trao tay… Các cổ phiếu này đã có những phiên liên tục giảm giá.
Sau đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước chính thức xác nhận thông tin trên không có thật và các cổ phiếu đã tăng giá trở lại. Nhưng những nhà đầu tư trót bị ảnh hưởng bởi tin đồn hoảng loạn bán ra chịu thiệt hại không ít.
Những câu chuyện tương tự không hiếm trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Theo chuyên gia chứng khoán Nguyễn Hồng Điệp, ở nước ngoài, những hành vi tung tin thất thiệt như vậy sẽ bị phạt tiền rất nặng hoặc tù giam, nhưng ở Việt Nam chưa xử lý đúng mức.
Tuy nhiên, ông Điệp cho rằng, “tiên trách kỷ, hậu trách nhân”, nhà đầu tư cũng phải trách mình quá dại dột, bồng bột.
Anh Phạm Hải Hồng, nhà đầu tư mới tham gia thị trường chứng khoán 3 tháng chia sẻ, anh mua cổ phiếu DXG với giá 28.900 đồng/cổ phiếu. Trải qua 2 phiên sàn, anh quyết định mua tiếp với mức giá 23.600 đồng/cổ phiếu.
Lý do mua cũng rất đơn giản, “đội lái bảo em mua, giá mục tiêu 32.000 đồng/cổ phiếu vì sắp niêm yết công ty con DXS trong tháng 6, công ty này cũng có nhiều dự án bất động sản”. Nhưng khi được hỏi chi tiết hơn về các dự án, về tiến độ dự án thì nhà đầu tư này lắc đầu không biết.
Anh Trần Long, nhà đầu tư với 20 năm kinh nghiệm đi qua những thăng trầm của thị trường và chứng kiến hiện tượng nhà đầu tư, đặc biệt là các “F0” đang tham gia mua bán một cách “bạt mạng” chia sẻ, nhiều nhà đầu tư háo hức tham gia thị trường khi được “rỉ tai” về những khoản lợi nhuận lớn, trong thời gian ngắn, mà chưa có hiểu biết về các quy luật biến động, chỉ nhập cuộc khi thị trường đã vào giai đoạn nước rút.
Song hành cùng khả năng sinh lời tốt chính là sự khốc liệt của thị trường, nơi quy tụ những bộ óc tài năng, chiến lược tài chính tinh vi.
Đâu biết rằng, song hành cùng khả năng sinh lời tốt chính là sự khốc liệt của thị trường, nơi quy tụ những bộ óc tài năng, chiến lược tài chính tinh vi, mà những nhà đầu tư nhỏ lẻ, thiếu kinh nghiệm có thể gặp những rủi ro chính bản thân họ không thể ngờ.
Ở thời đại Internet hiện nay, ai cũng có thể đẩy thông tin dễ dàng. Gõ tên một mã chứng khoán, một doanh nghiệp bất kỳ sẽ có vô số bài viết liên quan.
Nói như thế để thấy rằng, thông tin trên mạng vô cùng nhiều và nhà đầu tư cần học cách tiếp nhận, sàng lọc. Những nhà đầu tư tham gia thị trường đã lâu, am hiểu tài chính, hiểu doanh nghiệp có lẽ dễ dàng hơn trong việc sàng lọc thông tin so với những nhà đầu tư mới.
Còn nhà đầu tư ít kinh nghiệm được tìm đến những kênh thông tin chính thống, các ấn phẩm báo chí tài chính uy tín để có được thông tin chuẩn xác nhất.
Không ít nhà đầu tư lâm vào cảnh “khóc dở mếu dở” vì khi thị trường chứng khoán sôi động đã mờ mắt tin theo những lời “rỉ tai” từ các môi giới, bỏ tiền vào các doanh nghiệp được tô vẽ, đánh sóng mà thiếu nền tảng cơ bản nên khó có cơ hội trở lại bờ, phải cay đắng chấp nhận cắt lỗ sâu.
Sàng lọc thông tin để thành công
Lợi nhuận kiếm được dễ dàng, thiếu nền tảng cũng rất nhanh chóng “bốc hơi” nếu nhà đầu tư không có được hệ thống thông tin chuẩn chỉ về doanh nghiệp, có được nền tảng hiểu biết về doanh nghiệp để từ đó nhận định, phán đoán chuẩn xác về hành trình của cổ phiếu mình đã lựa chọn.
“Tôi thấy nhiều nhà đầu tư sa đà vào việc tham gia các group chat, nghe ngóng thông tin đồn thổi, ảnh hưởng bởi tư duy đầu tư lệch lạc, có lúc lãi, nhưng lỗ cũng không ít”, chị Thanh Hà, một nhà đầu tư đã nhân đôi tài khoản năm ngoái nhận xét và chia sẻ, chị tự học hỏi, nghiên cứu từng doanh nghiệp, tham khảo thông tin trên các kênh truyền thông tài chính uy tín.
Việc nhanh nhạy nắm bắt cơ hội đầu tư, sàng lọc thông tin đã hỗ trợ tốt quá trình đưa ra quyết định mua bán của chị cũng như việc lựa chọn, phân bổ tỷ trọng đầu tư cổ phiếu, xác định giá mục tiêu, thời gian nắm giữ...
Nhờ đó, chị đạt hiệu quả đầu tư tốt, không bị tâm lý hoảng loạn khi thị trường giảm điểm mạnh hồi đầu năm mà bán mất cổ phiếu tốt.
Ông Nguyễn Hữu Bình, Giám đốc đầu tư, Công ty cổ phần Bảo hiểm Sài Gòn - Hà Nội cho rằng, để trở thành một đầu tư thành công cần phải có một chiến lược rõ ràng và xuyên suốt.
Họ có thể lựa chọn chiến lược giao dịch hàng ngày theo phân tích kỹ thuật (TA), hoặc theo phân tích cơ bản (FA).
Những nhà đầu tư theo trường phái TA, giao dịch hàng ngày thường tận dụng tối đa thông tin trên thị trường cộng với kinh nghiệm phán đoán hướng đi dòng tiền để mua bán. Đơn cử, khi dòng tiền đang hưng phấn thì những tin tức kiểu như cổ tức cao, hay đón theo sóng kết quả kinh doanh của doanh nghiệp thường sẽ hút tiền.
Ngược lại, những nhà đầu tư theo trường phái FA thường ít quan tâm hơn đến diễn biến lên xuống hàng ngày của chỉ số, bởi họ hiểu về doanh nghiệp, nắm rõ hoạt động kinh doanh, thậm chí dự báo được kết quả kinh doanh tương đối chính xác nhờ những cuộc gặp gỡ chuyên gia, phân tích tổng hợp thông tin của doanh nghiệp, chắt lọc trao đổi giữa cơ quan báo chí với lãnh đạo các doanh nghiệp…
Thực tế cho thấy, năm qua, nhiều nhà đầu tư giá trị đã gặt hái thành công lớn.
Ông Lê Chí Phúc, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Quản lý quỹ đầu tư SGI cho rằng, với những nhà đầu tư không có điều kiện dành nhiều thời gian và tâm sức cho việc đầu tư, lựa chọn cổ phiếu tốt, thay vì “tự bơi” và mất thời gian quá nhiều cho việc phán đoán thị trường trong ngắn hạn thì nên phân bổ một phần tài sản của mình vào kênh chứng khoán qua việc mua các chứng chỉ quỹ chỉ số, ủy thác cho các nhà đầu tư chuyên nghiệp đã có uy tín, bên cạnh đó vẫn có thể dành một phần ngân sách để tự đầu tư cho những cổ phiếu mà mình lựa chọn kỹ. “Phiêu” cùng thị trường một cách có kiểm soát sẽ dễ dàng bảo toàn thành quả và đạt tỷ lệ thành công cao hơn.
