Hội thảo do Đại sứ quán Na Uy tại Hà Nội, Cơ quan thương mại của Đại sứ quán - Innovation Norway, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) và Tổng cục Môi trường thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường của Việt Nam đồng tổ chức.
Các diễn giả tại Hội thảo đã chia sẻ những kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu về các vấn đề quản lý chất thải rắn tổng hợp và biến đổi khí hậu; sự phối hợp giữa chính quyền trung ương và địa phương cũng như ý nghĩa của nó trong việc đạt được mục tiêu kinh tế tuần hoàn và phát thải ròng bằng không; cách thức điều phối các hành động và đầu tư tập thể cho nền kinh tế tuần hoàn, cũng như các giải pháp và hệ thống quản lý tài nguyên tổng hợp nhằm tối ưu hóa hệ thống quản lý chất thải theo hướng tuần hoàn và trung hòa carbon.
Tại Hội thảo, CDIA cam kết cung cấp Hỗ trợ Kỹ thuật cho TP. Vũng Tàu. Theo đó, CDIA sẽ chuẩn bị một chương trình đầu tư quản lý chất thải rắn mang tính tổng thể cho TP Vũng Tàu, bao gồm tất cả các khâu từ phân loại rác tại nguồn, tới thu gom, phân loại tại cơ sở trung chuyển, tái chế và xử lý, cho đến công đoạn cuối cùng là loại bỏ chất thải.
Đầu tiên, CDIA sẽ cùng với Liên minh Chấm dứt Chất thải Nhựa thực hiện một nghiên cứu khả thi, trong đó xác định các hợp phần rác thải nhựa cần ưu tiên.
Một trong những mục tiêu của Dự án là xây dựng một mạng lưới vững chắc kết nối các bên liên quan gồm các tổ chức trong nước và quốc tế, các đơn vị/cơ quan nghiên cứu, doanh nghiệp, và các cơ quan chính phủ (Bộ Tài nguyên và Môi trường của Việt Nam, Sở Bộ Tài nguyên và Môi trường của Việt Nam, UBND TP. Vũng Tàu) trong quản lý chất thải rắn dọc theo toàn bộ chuỗi giá trị, đồng thời thúc đẩy/xúc tiến các hoạt động đầu tư để giảm thiểu sự rò rỉ chất thải nhựa vào môi trường.
Việc các bên liên quan là những tổ chức và ngành công nghiệp hàng đầu trên thế giới tham gia vào Dự án này sẽ giúp truyền tải những kiến thức và kinh nghiệm quý báu về các biện pháp tối ưu hóa quy trình quản lý chất thải hướng tới sự tuần hoàn và trung hòa carbon cho các chính quyền địa phương tại Việt Nam nói chung và TP. Vũng Tàu nói riêng.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Đại sứ Na Uy tại Việt Nam, ông Jan Wilthem Grythe cho biết, cách tiếp cận đa bên của Na Uy, trong đó các cơ quan chính phủ/chính quyền các cấp hợp tác chặt chẽ với các viện nghiên cứu, khu vực tư nhân, và các tổ chức phi chính phủ trong quá trình xây dựng và thực thi chính sách, đã được chứng minh là một mô hình thành công trong nhiều lĩnh vực (kể cả kinh tế tuần hoàn đối với ngành nhựa).
"Chúng tôi muốn chia sẻ mô hình này với Việt Nam vì nó đã giúp Na Uy đạt được mục tiêu tuần hoàn của mình. Sự hiện diện của các đại biểu Na Uy trong Hội thảo trực tuyến này là một minh chứng cho mô hình hiệp lực này nhất là với sự có mặt của các tổ chức tài chính và phát triển quốc tế như ADB – một đối tác thân thiết ở châu Á của Bộ Ngoại giao Na Uy, và UNDP”, ông Jan Wilthem Grythe nói.
Ông Andre Jeffries, Giám đốc Quốc gia của ADB tại Việt Nam nhận định, quá trình đô thị hóa, và sự gia tăng phát sinh chất thải một cách nhanh chóng, là một vấn đề dai dẳng đi kèm cùng với quá trình tăng trưởng của Việt Nam trong những năm gần đây.
Mặc dù đã có nhiều thành phố trở thành các trung tâm kinh tế, nhưng thực tế đang đòi hỏi nhiều trong số đó phải cải thiện hơn nữa các cơ sở hạ tầng và dịch vụ chủ chốt của mình, trong đó bao gồm cả hệ thống quản lý chất thải rắn.
Nghiên cứu Chuẩn bị Dự án về Quản lý Chất thải rắn tại Vũng Tàu là một trong nhiều hướng đi mà ADB đang hỗ trợ cho quá trình phục hồi xanh hậu Covid và chiến lược phát triển carbon - thấp của Việt Nam.
"Đại dịch Covid-19 là một cơ hội để tái thiết những cộng đồng của chúng ta theo các mô hình bền vững nhằm tạo dựng một tương lai xanh hơn và tốt đẹp hơn cho tất cả. Và một trong những cách tiếp cận để đạt được điều này đó là việc chuyển đổi sang kinh tế tuần hoàn”, ông Andre Jeffries nói.
Tính đến năm 2019, ước tính đã có khoảng 9,3 tỷ tấn nhựa nguyên sinh được sản xuất trên quy mô toàn cầu. 6,3 tỷ tấn trong số đó cuối cùng đã trở thành rác thải nhựa; chỉ có khoảng 9% số rác này được tái chế, 12% được xử lý bằng phương pháp đốt và khoảng 79% còn lại được chôn lấp - điều này có nghĩa là gần 5 tỉ tấn rác thải nhựa đang tích tụ tại các bãi rác trên toàn thế giới. Chúng sẽ vỡ vụn dần dần và rò rỉ vào tầng nước ngầm và các con sông, trở thành một trong những nguồn ô nhiễm vi nhựa liên tục của các đại dương của chúng ta. Làm thế nào để giảm thiểu 5 tỉ tấn chất thải nhựa này, hoặc liệu chúng ta có thể biến rác thải nhựa thành những thứ có giá trị không?
Các diễn giả tại hội thảo đều thống nhất: "Nếu quyết tâm, chúng ta sẽ có cách".
Việt Nam đã đặt ra nhiều mục tiêu tham vọng trong việc giảm thiểu, tái sử dụng và tái chế (3R) chất thải nhựa. Cụ thể như, Quyết định số 1316/QĐ-TTg ngày 22/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Tăng cường Công tác Quản lý Chất thải Nhựa ở Việt Nam, trong đó đặt ra mục tiêu thu gom, tái sử dụng, tái chế hoặc xử lý được 85% tổng lượng chất thải nhựa phát sinh; giảm 50% lượng rác thải nhựa trên biển; 100% các địa điểm, cơ sở du lịch và các khách sạn không sử dụng túi nilon khó phân hủy và các sản phẩm nhựa dùng một lần…
Mới đây, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã cùng với UNDP công bố thành lập Mạng lưới Kinh tế Tuần hoàn Việt Nam (Vietnam Circular Economy Hub) nhằm mục đích nâng cao nhận thức và xây dựng năng lực cho tất cả các bên liên quan, bao gồm cả các cơ quan chính phủ, các doanh nghiệp, các tổ chức xã hội dân sự, và giới học thuật/nghiên cứu trong áp dụng các nguyên tắc Kinh tế Tuần hoàn; tạo sức mạnh tổng hợp, và tích hợp các nguồn lực tài chính và kỹ thuật nhằm hỗ trợ cho quá trình chuyển đổi Việt Nam thành một quốc gia phát triển carbon - thấp và tuần hoàn. Đã đến lúc phải biến lời nói thành hành động, và mỗi người đều cần thực hiện vai trò của mình.
Tại Hội thảo, các bên tham gia từ Na Uy, các nhà tài trợ quốc tế, giới nghiên cứu/học thuật và khối doanh nghiệp tư nhân đã đưa ra những cam kết mạnh mẽ về việc hỗ trợ Chính phủ Việt Nam xây dựng thành công nền kinh tế tuần hoàn cho ngành nhựa, qua đó giúp Việt Nam thực hiện những cam kết bảo vệ môi trường của mình và đảm bảo sự tăng trưởng kinh tế bền vững hơn và xanh hơn.
Tham dự hội thảo có ông Jan Wilhelm Grythe - Phó Đại sứ Na Uy tại Việt Nam, Ông Andrew Jeffries - Giám đốc Quốc gia của ADB Việt Nam, Ông Nguyễn Hưng Thịnh - Phó Tổng cục Trưởng, Tổng cục Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường;
Cùng với sự góp mặt trực tuyến của các đối tác, các diễn giả, UNDP Việt Nam, và hơn 100 đại biểu đại diện cho các cơ quan tài trợ quốc tế, các phái đoàn ngoại giao tại Việt Nam, các đơn vị liên quan của Tổng cục Môi trường và Bộ Tài nguyên và Môi trường, các tổ chức phi chính phủ, các trường đại học và khối doanh nghiệp - là những đối tác đã và đang rất tích cực hỗ trợ và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam.
