Góc nhìn chuyên gia chứng khoán tuần mới: Những điểm đáng lưu ý về margin

Thị trường đã có một tuần không mấy dễ chịu khi chỉ số đã có phiên giảm điểm mạnh nhất chưa từng có trong lịch sử (VN-Index bay hơi gần 95 điểm). Trong góc nhìn của ông/bà, pha điều chỉnh này được lý giải như thế nào?

Ông Trần Thái Bình - CFA, Giám đốc Cấp cao Khối Phân tích OCBS

Trong tuần thị trường điều chỉnh vừa qua có một phiên rơi kỷ lục để lại nhiều ấn tượng với nhà đầu tư. Việc điểm số rơi nhanh trong một thời gian ngắn là sự cộng hưởng giữa áp lực bán tháo từ các nhà đầu tư lớn và lan sang các nhóm nhà đầu tư có tỷ trọng margin cao. Sự kiện này cũng phản ánh rủi ro từ dư nợ margin cao kỷ lục, dẫn đến các lệnh giải chấp tự động khi giá giảm sâu, khiến hàng trăm mã cổ phiếu chạm sàn, bao gồm cả các blue-chip trong VN30.

Tuy nhiên, những pha rơi domino kiểu như vừa qua không phải là dấu hiệu suy thoái toàn diện mà là sự điều chỉnh cần thiết sau chuỗi tăng nóng, sau khi đã nén đủ sâu sẽ tìm lại vị thế cân bằng. Vì vậy, nhà đầu tư sẽ không cần quá lo lắng.

Ông Lê Đức Khánh, Giám đốc phân tích, CTCK VPS

Thị trường sau khi chạm khu vực kháng cự mạnh 1.795 - 1.800 điểm - khu vực mà áp lực chốt lời gia tăng cũng như các nhà đầu tư ngại mua đuổi trong bối cảnh dòng tiền tập trung ở một số cổ phiếu nhóm Vingroup, VJC, MWG..., một phiên điều chỉnh khi tâm lý các nhà đầu tư dao động bởi một số tin đồn thất thiệt cũng có thể khiến thị trường biến động mạnh. Như vậy, một pha điều chỉnh trước khi thị trường bước vào xu hướng tăng điểm mới cũng là điều dễ hiểu.

Ông Lê Đức Khánh

Ông Lâm Gia Khang, Trưởng bộ phận phân tích thị trường, CTCK Vietinbank (CTS)

Việc thị trường ghi nhận phiên giảm điểm mạnh nhất lịch sử trong tuần qua đến từ một số nguyên nhân sau: (1) một số CTCK đã chạm “trần” cho vay margin khiến lượng tiền chảy vào thị trường bất ngờ sụt giảm mạnh so với giai đoạn trước đó; (2) tâm lý nhà đầu tư bị ảnh hưởng tiêu cực trước thông tin tiến hành thanh tra hoạt động phát hành trái phiếu của một số ngân hàng và tập đoàn lớn đang niêm yết; (3) tình hình vĩ mô thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp khi tình trạng giảm phát tại Trung Quốc tiếp tục kéo dài sau khi dữ liệu PPI tháng 9 được công bố.

Ông Lương Duy Phước, Giám đốc Phân tích, CTCK Kafi

Phiên giảm mạnh gần 95 điểm vừa qua thực sự là một cú sốc đối với thị trường, khi lực bán gia tăng trên diện rộng và tâm lý nhà đầu tư bị ảnh hưởng đáng kể. Tuy nhiên, nhìn sâu hơn vào diễn biến nội tại, có thể thấy sự phân hóa đang bắt đầu diễn ra rõ rệt hơn. Dòng tiền không hoàn toàn rút ra khỏi thị trường mà đang có xu hướng tái cơ cấu, tìm đến những nhóm cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt, định giá hấp dẫn và ít chịu tác động từ biến động ngắn hạn.

Trên quan điểm của tôi, dù đợt điều chỉnh này diễn ra đột ngột, nhưng đây là giai đoạn quan trọng và cần thiết để thị trường thiết lập lại mặt bằng giá hợp lý, cũng như thanh lọc những vị thế đầu cơ ngắn hạn. Quá trình tái cơ cấu dòng tiền sẽ giúp thị trường trở nên lành mạnh hơn, tạo nền tảng cho một chu kỳ tăng trưởng bền vững hơn trong thời gian tới.

Trong bối cảnh hiện nay, thay vì phản ứng cảm tính với biến động ngắn hạn, chúng ta nên tập trung quan sát dòng tiền luân chuyển giữa các nhóm ngành, đặc biệt là những cổ phiếu có giá trị nội tại cao, triển vọng tăng trưởng rõ ràng. Đây có thể là cơ hội để tích lũy trong giai đoạn điều chỉnh và chuẩn bị cho nhịp phục hồi kế tiếp của thị trường.

Mặc dù chỉ số VN-Index tăng 30% kể từ đầu năm nhưng chưa bao giờ chênh lệch của VNIndex và VN30 lại lớn đến thế, đặc biệt là nhóm cổ phiếu Vingroup. Nếu loại trừ tác động của nhóm này, VN Index thực chất chỉ quanh 1.365 điểm, phản ánh độ rộng thị trường đang suy yếu rõ rệt so với chu kỳ tăng trước năm 2021, khi đà tăng được lan tỏa rộng hơn trên toàn bộ thị trường. Nhịp điều chỉnh hiện tại đã mở ra cơ hội tốt chưa, theo quan sát của ông/ bà?

Ông Trần Thái Bình - CFA, Giám đốc Cấp cao Khối Phân tích OCBS

Có thể xem năm nay là năm mà chỉ số VN-Index biến động mạnh hơn nhờ sự đóng góp rất lớn từ một số nhóm cổ phiếu dẫn dắt như Vingroup, Gelex hay VietJet… Chỉ số VN-Index vì vậy cũng có sự chênh lệch đáng kể với VN30 và nhiều chỉ số khác. Nếu loại trừ ảnh hưởng này, chỉ số có thể chỉ ở mức dưới 1.400 điểm, cho thấy thị trường có sự phân hóa rất lớn và nhiều cổ phiếu lớn dù chất lượng khá nhưng vẫn đứng ngoài xu hướng tăng thị trường.

So với chu kỳ trước 2021, khi tăng trưởng lan tỏa đều hơn, tình hình hiện tại phản ánh dòng tiền có sự chọn lọc, tập trung vào một số nhóm ngành hay cổ phiếu nhất định và tránh rủi ro ở các mã nhỏ.

Về nhịp rơi gần đây, thị trường vẫn cần thêm tín hiệu ổn định, như thanh khoản bền vững và sự tham gia rộng rãi hơn từ các nhóm ngành khác. Thị trường điều chỉnh sâu sau một nhịp tăng dài là hợp lý và cũng là cơ hội để nhà đầu tư có nhiều sự lựa chọn hơn trong thời gian tới.

Ông Lê Đức Khánh, Giám đốc phân tích, CTCK VPS

Trong một số giai đoạn thì một số cổ phiếu lớn như nhóm Vingroup, nhóm Viettel (VTP, VGI, CTR), hoặc VJC, FPT... có thể khiến thị trường biến động tốt trong khi phần lớn cổ phiếu có thể vẫn điều chỉnh tích luỹ.

Thị giá của nhiều cổ phiếu tăng nóng trước đó sẽ cân bằng trở lại trong khi các cổ phiếu khác chưa tăng sẽ giao dịch sôi động trở lại. Thị trường vẫn có những cơ hội nhưng tập trung ở các doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tốt, doanh thu lợi nhuận quý III đột phá.

Ông Lâm Gia Khang, Trưởng bộ phận phân tích thị trường, CTCK Vietinbank (CTS)

Ông Lâm Gia Khang

Tại ngày 24/10/2025, chỉ số VN-Index đang được giao dịch tại mức P/E khoảng 15 lần, cao hơn khoảng 4% so với mức trung bình giai đoạn 2021 đến tháng 10 năm 2025. Cùng với việc hàng loạt ngân hàng và doanh nghiệp lớn dự kiến tiếp tục công bố kết quả kinh doanh quý III với kết quả khả quan, nhà đầu tư có thể kỳ vọng chỉ số VN-Index quay trở lại vùng 1.750 - 1.800 điểm trong thời gian tới, tương ứng với mức P/E forward khoảng 14,7 lần.

Ông Lương Duy Phước, Giám đốc Phân tích, CTCK Kafi

Trong bối cảnh thị trường hiện tại, đà tăng điểm đang có sự phân hóa rõ rệt giữa các nhóm ngành. Sau giai đoạn hồi phục mạnh của một số cổ phiếu vốn hóa lớn, phần lớn các ngành còn lại vẫn chưa ghi nhận mức tăng đáng kể, thậm chí nhiều mã vẫn đang giao dịch dưới vùng định giá trung bình lịch sử. Điều này đặc biệt đúng với các nhóm như vật liệu xây dựng, công nghệ thông tin và tiêu dùng, vốn được đánh giá là có nền tảng cơ bản tốt, nhưng chưa thu hút được dòng tiền mạnh trong thời gian qua.

Với diễn biến điều chỉnh của thị trường hiện nay, đây có thể là giai đoạn tích lũy quan trọng khi dòng tiền có xu hướng dịch chuyển sang những cổ phiếu chưa tăng giá, nhằm tìm kiếm cơ hội mới với mức định giá hấp dẫn hơn. Sự luân chuyển này không chỉ giúp nâng mặt bằng định giá chung của thị trường, mà còn góp phần tạo ra nhịp cân bằng cần thiết trước khi bước vào giai đoạn tăng trưởng mới.

Trong trung và dài hạn, khi các yếu tố hỗ trợ như lãi suất duy trì thấp, đầu tư công được đẩy mạnh và niềm tin tiêu dùng phục hồi, nhóm ngành vật liệu xây dựng, công nghệ thông tin và tiêu dùng có thể trở thành tâm điểm thu hút dòng vốn. Đây chính là thời điểm thuận lợi để nhà đầu tư chủ động tích lũy các cổ phiếu có nền tảng vững và tiềm năng tăng trưởng bền vững trong giai đoạn tới.

Dư nợ margin toàn thị trường tính đến cuối quý III/2025 ước tính đạt gần 380.000 tỷ đồng, tăng 26% so với quý trước và 56% so với cuối năm 2024. Sự gia tăng dư nợ margin cùng với việc giá trị giao dịch trung bình trong quý III tăng lên mức cao 44.026 tỷ đồng/phiên cho thấy dòng tiền vay ký quỹ đã góp phần trong việc thúc đẩy thanh khoản và duy trì đà tăng của thị trường. Điều này cũng đồng nghĩa khi thị trường bước vào nhịp điều chỉnh, áp lực từ hoạt động giải chấp có thể khiến mức độ điều chỉnh trở nên mạnh hơn trong ngắn hạn. Ở thời điểm hiện tại, margin có gì đáng phải lưu tâm, theo ông/bà?

Ông Trần Thái Bình - CFA, Giám đốc Cấp cao Khối Phân tích OCBS

Dư nợ margin tăng mạnh trong quý III vừa qua phản ánh tâm lý hưng phấn và sự tham gia tích cực của nhà đầu tư cá nhân, góp phần duy trì thanh khoản cao cho thị trường. Việc margin tăng cao cũng không phải là điều quá đáng lo ngại mà đúng ra là việc đáng mừng vì tỷ lệ margin gia tăng theo giá trị giao dịch cho thấy độ nở của thị trường Việt Nam tăng lên và thu hút dòng tiền nhà đầu tư nhiều hơn.

Tỷ lệ margin hiện tại cũng đã không còn quá nóng như cách đây 1 tháng mà sẽ co giãn theo xu hướng thị trường trong thời gian tới. Nhà đầu tư nhỏ lẻ mới tham gia thị trường mới cần lưu ý nhiều hơn để phân bổ dòng tiền hợp lý và có chiến lược phù hợp để có thể chủ động với bất kỳ tình huống nào của thị trường.

Ông Trần Thái Bình

Ông Lê Đức Khánh, Giám đốc phân tích, CTCK VPS

Trạng thái margin hiện nay không đáng lo, nguồn cho vay kỹ quỹ ở các công ty chứng khoán hàng đầu vẫn còn. TTCK sớm lấy lại đà tăng trong vài phiên tới.

Ông Lâm Gia Khang, Trưởng bộ phận phân tích thị trường, CTCK Vietinbank (CTS)

Trong giai đoạn hiện nay, margin ở các công ty chứng khoán không chỉ đến từ nhu cầu sử dụng của các nhà đầu tư cá nhân mà còn từ hoạt động “shadow banking” giữa các công ty chứng khoán với các chủ doanh nghiệp. Do vậy, việc tình trạng “căng” margin hiện nay vẫn có thể thể gây tác động tiêu cực đến diễn biến thị trường, nhưng mức độ dự kiến sẽ không quá lớn.

Ông Lương Duy Phước, Giám đốc Phân tích, CTCK Kafi

Trong bối cảnh hiện tại, mặc dù dư nợ margin trên thị trường đã tăng đáng kể so với giai đoạn trước, song cần nhìn nhận rằng điều này diễn ra song song với chu kỳ tăng vốn mạnh mẽ của các công ty chứng khoán. Nhiều doanh nghiệp trong ngành đã liên tục phát hành thêm cổ phần, tăng quy mô vốn điều lệ và mở rộng hạn mức cho vay, giúp năng lực cung cấp margin cho nhà đầu tư được cải thiện rõ rệt. Nhờ đó, dù mức sử dụng margin đang ở vùng cao, thị trường vẫn chưa xuất hiện tình trạng “căng margin” trên diện rộng như các giai đoạn nóng trước đây.

Bên cạnh đó, với diễn biến điều chỉnh của thị trường trong những phiên gần đây, mức giảm của nhiều cổ phiếu, dù đáng kể, vẫn chưa đủ lớn để kích hoạt các đợt margin call hoặc giải chấp quy mô lớn. Điều này phản ánh sự ổn định tương đối của thị trường và việc các công ty chứng khoán đang kiểm soát khá chặt hoạt động cho vay ký quỹ. Tuy nhiên, một yếu tố cần đặc biệt lưu ý là thanh khoản đang có dấu hiệu sụt giảm so với vài tuần trước, cho thấy dòng tiền ngắn hạn có phần thận trọng hơn.

Trong bối cảnh này, nếu một số cổ phiếu vốn hóa lớn bất ngờ giảm mạnh, áp lực giải chấp cục bộ có thể lan tỏa và kéo theo biến động tiêu cực trên chỉ số chung. Do đó, nhà đầu tư nên ưu tiên quản trị rủi ro danh mục, tránh sử dụng margin ở mức cao và giữ tỷ lệ đòn bẩy hợp lý. Việc duy trì sức mua dự phòng sẽ giúp giảm thiểu rủi ro trong trường hợp thị trường xuất hiện biến động mạnh và đảm bảo khả năng phản ứng linh hoạt trước các cơ hội mới.

Ở góc độ vĩ mô, kỳ họp thứ 10 của Quốc hội khóa XV, dự kiến diễn ra vào tháng tới, sẽ thảo luận hơn 49 dự án luật thuộc 13 lĩnh vực trọng yếu, mở ra kỳ vọng về một làn sóng cải cách chính sách mạnh mẽ. Điều này có thể mang lại động lực tích cực cho thị trường cho TTCK?

Ông Trần Thái Bình - CFA, Giám đốc Cấp cao Khối Phân tích OCBS

Ở góc độ vĩ mô, việc Quốc hội xem xét và thảo luận hàng loạt dự án luật quan trọng là tín hiệu tích cực, cho thấy quyết tâm cải thiện môi trường pháp lý và thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Nếu các dự luật liên quan đến thị trường vốn, đầu tư công, đất đai hay thuế được thông qua theo hướng minh bạch và hỗ trợ doanh nghiệp, niềm tin nhà đầu tư có thể được củng cố rõ rệt. Tuy nhiên, tác động tích cực sẽ mang tính trung - dài hạn, bởi thị trường vẫn đang nhạy cảm với các yếu tố ngắn hạn như lãi suất, dòng vốn ngoại và tâm lý đầu cơ. Dù vậy, kỳ vọng cải cách vẫn là nền tảng quan trọng giúp TTCK duy trì xu hướng tích cực.

Kỳ họp thứ 10 của Quốc hội khóa XV, với chương trình nghị sự bao gồm nhiều dự thảo luật, nghị quyết và các vấn đề kinh tế xã hội quan trọng thực sự mở ra làn sóng cải cách mạnh mẽ. Từ góc độ vĩ mô, điều này sẽ mang lại động lực tích cực cho TTCK bằng cách hoàn thiện khung pháp lý, thúc đẩy đầu tư công và cải thiện môi trường kinh doanh. Ví dụ, các điều chỉnh kế hoạch tổng thể quốc gia giai đoạn 2021-2030 có thể kích thích tăng trưởng GDP, hỗ trợ thanh khoản thị trường. Tuy nhiên, trong bối cảnh phân hóa hiện tại, tác động sẽ không đồng đều; các nhóm cổ phiếu hưởng lợi trực tiếp như xây dựng và tài chính sẽ dẫn dắt, trong khi các mã khác cần thời gian để lan tỏa. Nhà đầu tư nên theo dõi sát các quyết định cụ thể để điều chỉnh chiến lược kịp thời.

Ông Lê Đức Khánh, Giám đốc phân tích, CTCK VPS

Nâng hạng TTCK, những thông tin vĩ mô tích cực hỗ trợ cho đà tăng của TTCK từ tháng 4 đến nay. VN-Index vẫn trong xu thế hướng lên khu vực 1.700 - 1.800 điểm và xa hơn.

Ông Lâm Gia Khang, Trưởng bộ phận phân tích thị trường, CTCK Vietinbank (CTS)

Tính đến cuối tháng 9, giải ngân đầu tư công đạt khoảng 440.000 tỷ đồng, hoàn thành 50% kế hoạch Thủ tướng giao (878.316 tỷ đồng). Hoạt động đầu tư công dự kiến sẽ tích cực được đẩy mạnh quý IV. Và mở ra nhiều cơ hội thuận lợi cho các doanh nghiệp cho các doanh nghiệp doanh nghiệp ngành xây dựng hạ tầng và vật liệu xây dựng như đá, xi măng, nhựa đường, thép.

Ông Lương Duy Phước, Giám đốc Phân tích, CTCK Kafi

Kỳ họp thứ 10 của Quốc hội khóa XV được kỳ vọng sẽ tạo ra bước ngoặt quan trọng trong việc hoàn thiện khung khổ pháp lý của nền kinh tế Việt Nam. Với hơn 49 dự án luật thuộc 13 lĩnh vực trọng yếu được đưa ra thảo luận, đây là đợt cải cách pháp luật có quy mô lớn nhất trong nhiệm kỳ, phản ánh quyết tâm của Chính phủ và Quốc hội trong việc thúc đẩy tăng trưởng bền vững, hiện đại hóa hệ thống quản trị và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Đáng chú ý, nhiều dự án luật trong lần này sẽ có tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp niêm yết. Chẳng hạn, Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) có thể điều chỉnh chính sách thuế theo hướng khuyến khích đầu tư dài hạn và giảm gánh nặng thuế đối với nhà đầu tư cá nhân, qua đó cải thiện thanh khoản và sức hấp dẫn của thị trường chứng khoán. Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) được kỳ vọng sẽ củng cố niềm tin của người gửi tiền, nâng cao an toàn hệ thống tài chính - ngân hàng, gián tiếp hỗ trợ ổn định thị trường vốn. Trong khi đó, Luật Xây dựng (sửa đổi) sẽ giúp tháo gỡ các nút thắt pháp lý trong phê duyệt và triển khai dự án, mở ra cơ hội tăng trưởng mới cho nhóm doanh nghiệp bất động sản và vật liệu xây dựng.

Các cải cách lần này không chỉ định hình lại nền tảng pháp lý mà còn tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực lên thị trường chứng khoán. Khi khung pháp lý minh bạch, đồng bộ và thân thiện hơn với hoạt động kinh tế, niềm tin nhà đầu tư sẽ được củng cố, hỗ trợ quá trình tái định giá tích cực cho nhiều nhóm ngành chủ chốt trong giai đoạn tới.

Ông Lương Duy Phước

Nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ vướng mắc pháp lý trong các lĩnh vực bất động sản, vật liệu xây dựng và đầu tư công. Cơ hội hội cụ thể với nhóm cổ phiếu này ra sao, theo ông/bà?

Ông Trần Thái Bình - CFA, Giám đốc Cấp cao Khối Phân tích OCBS

Việc tháo gỡ vướng mắc pháp lý trong các lĩnh vực bất động sản, vật liệu xây dựng và đầu tư công là bước đi then chốt, bởi đây đều là nhóm ngành có tính lan tỏa lớn và ảnh hưởng đến hàng trăm ngành nghề khác trong nền kinh tế.

Khi khung pháp lý được hoàn thiện, các dự án bị đình trệ có thể được khơi thông, tạo cú hích cho dòng tiền quay lại nhóm cổ phiếu bất động sản và xây dựng hạ tầng. Nhóm vật liệu như thép, xi măng, đá xây dựng cũng sẽ hưởng lợi gián tiếp từ tiến độ giải ngân đầu tư công cải thiện. Thị trường cũng sẽ thanh lọc lại các công ty phát triển bền vững và chất lượng. Đây cũng là dịp để nhà đầu tư điều chỉnh lại danh mục và hướng trọng tâm vào nhóm cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng tốt nhất được hưởng lợi từ chính sách.

Ông Lương Duy Phước, Giám đốc Phân tích, CTCK Kafi

Về khía cạnh kinh doanh, các cải cách pháp lý được Quốc hội thảo luận trong kỳ họp tới được kỳ vọng sẽ tháo gỡ đáng kể những rào cản về thủ tục, qua đó giúp các doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc triển khai dự án mới. Việc rút ngắn quy trình phê duyệt, cải thiện cơ chế đầu tư và xây dựng sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp bất động sản, hạ tầng và vật liệu xây dựng sớm khôi phục tốc độ tăng trưởng, cải thiện dòng tiền và hiệu quả hoạt động trong giai đoạn 2025-2026.

Về định giá, nhóm cổ phiếu thuộc các lĩnh vực nói trên hiện đang được giao dịch ở mức P/E và P/B thấp hơn đáng kể so với trung bình lịch sử, phản ánh tâm lý thận trọng của nhà đầu tư trong giai đoạn trước. Tuy nhiên, với nền tảng chính sách ngày càng rõ ràng và triển vọng phục hồi của chu kỳ đầu tư công, đây được xem là thời điểm hấp dẫn cho các khoản đầu tư trung và dài hạn. Khi môi trường pháp lý ổn định hơn và nhu cầu đầu tư hạ tầng tăng tốc, khả năng định giá lại (re-rating) của nhóm doanh nghiệp này sẽ mở ra dư địa tăng trưởng đáng kể trong giai đoạn tới.