Phó Thủ tướng Đức kiêm ứng viên tranh cử Thủ tướng của đảng Dân chủ Xã hội (SPD) Olaf Scholz (phải, hàng trước) sau khi kết quả bầu cử sơ bộ được công bố trên truyền hình, tại Berlin, ngày 26/9/2021. (Ảnh: AFP/TTXVN).
Theo phóng viên tại Berlin, các cuộc đàm phán "tiền thăm dò" đầu tiên về khả năng thành lập liên minh cầm quyền ở Đức đã bắt đầu khi đồng Chủ tịch đảng Xanh Robert Habeck ngày 28/9 công bố bức ảnh chụp cùng lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do (FDP) khi hai đảng đang nỗ lực hướng tới việc tham gia chính phủ mới ở Đức.
Trên trang Instagram, ông Habeck đã đăng bức ảnh chụp 4 người gồm ông, đồng Chủ tịch và là ứng cử viên thủ tướng thuộc đảng Xanh Annalena Baerbock, Chủ tịch FDP Christian Lindner và Tổng thư ký FDP Volker Wissing.
Bức ảnh đăng kèm những dòng chữ về nỗ lực thăm dò những điểm chung và những cầu nối giữa hai bên nhằm hướng tới một chính phủ mới. Các cuộc đàm phán thăm dò, cũng có thể được gọi là đàm phán sơ bộ, khi các bên xem xét những lĩnh vực có thể thỏa hiệp cũng như có thể tham gia đàm phán thành lập liên minh hay không.
Theo kế hoạch, vào ngày 2/10 tới, đảng Xanh sẽ tiến hành đại hội đảng quy mô hẹp ở Berlin để thảo luận kết quả bầu cử liên bang, cũng như việc tham gia thành lập chính phủ.
Sau cuộc bầu cử Quốc hội năm 2017, đảng Xanh cũng tiến hành một đại hội như vậy để thông qua quyết định tiến hành đàm phán thăm dò với Liên minh Dân chủ/Xã hội cơ đốc giáo (CDU/CSU) và FDP trong một liên minh có tên gọi theo màu cờ Jamaica.
Tuy nhiên, lần này đàm phán thăm dò đã được đẩy lên sớm hơn khi lãnh đạo đảng Xanh và FDP đã có cuộc gặp "tiền thăm dò" trước khi bắt đầu các nhà đàm phán thăm dò chính thức giữa hai đảng trong ngày 29/9.
Ngay khi kết quả sơ bộ cuộc bầu cử Quốc hội được công bố, lãnh đạo FDP tuyên bố trước tiên sẽ đàm phán với đảng Xanh, sau đó mới tiến hành đàm phán với CDU/CSU hoặc SPD về việc thành lập liên minh.
Nỗ lực này là nhằm tránh rơi vào trường hợp như năm 2017 khi FDP không thể tìm kiếm những thỏa hiệp để có thể lập "một liên minh Jamaica," khiến đàm phán đổ vỡ và CDU/CSU sau đó phải quay sang tìm kiếm liên minh với SPD.
Cho tới nay, đảng Xanh đã nhiều lần bày tỏ ủng hộ một liên minh "đèn đường" với SPD và FDP dưới sự lãnh đạo của đảng trung tả, trong khi FDP cho biết có nhiều điểm chung hơn với CDU/CSU. Chủ tịch nhóm nghị sỹ đảng Xanh ở Quốc hội Anton Hofreiter bày tỏ lạc quan về khả năng hình thành một liên minh lớn hơn so với "liên minh Jamaica."
Ông Hofreiter khẳng định đảng Xanh sẽ đàm phán với tất cả các đảng dân chủ, song nhiều khả năng cuối cùng một liên minh đèn đường sẽ được hình thành. Nhiều ý kiến ủng hộ liên minh với SPD, song Thủ hiến bang Baden-Württemberg, ông Winfried Kretschmann thuộc đảng Xanh lại hoài nghi về điều này và mong muốn một liên minh khác.
Theo ông, khó có thể đạt được tiến bộ cần thiết trong chính sách bảo vệ khí hậu với "liên minh đèn đường" dưới quyền thủ tướng của ông Olaf Scholz. Ông Kretschmann nhấn mạnh trong các cuộc đàm phán về giá CO2, ông Scholz là người cứng rắn nhất và ông Scholz cần phải thay đổi điều này, bởi nước Đức cần bảo vệ khí hậu nhiều hơn cũng như loại bỏ than đá sớm hơn nữa.
Trong đảng Xanh, ông Kretschmann là một trong số ít những người ủng hộ "liên minh Jamaica" với CDU và FDP.