Lãi suất thấp là động lực
Quý I/2020, khi dịch Covid-19 xảy ra, thị trường chứng khoán lao dốc, nhưng sau đó phục hồi mạnh. Cơ hội từ kênh chứng khoán trong bối cảnh mặt bằng lãi suất thấp cũng như xu hướng đầu tư cổ phiếu nở rộ trên toàn cầu khiến người dân ngày càng quan tâm đến thị trường vốn.
Đặc biệt, các nhà đầu tư tham gia thị trường trong quý II/2020 có lợi nhuận tốt đã tạo hiệu ứng giới thiệu thêm nhiều người khác tham gia.
Ông Quản Trọng Thành, Giám đốc Khối Phân tích, Công ty Chứng khoán Maybank Kim Eng cho rằng, lãi suất thấp là một trong những yếu tố thúc đẩy người dân dịch chuyển vốn đầu tư vào thị trường chứng khoán, xu hướng này kéo dài cho đến nay, giúp VN-Index vượt đỉnh năm 2008, sau đó liên tiếp lập đỉnh mới.
Năm 2008, VN-Index lập đỉnh tại 1.200 điểm, P/E khi đó trên 20 lần. Hiện tại, chỉ số tiến sát 1.400 điểm điểm, P/E hơn 18 lần, còn P/E dự phóng khoảng 16 lần. Như vậy, thị trường chứng khoán có sự phát triển về “chất” và theo ông Thành, nội tại doanh nghiệp là yếu tố thu hút và giữ chân dòng tiền.
Giai đoạn tới sẽ như thế nào?
Ông Thành dự báo, kinh tế sẽ dần phục hồi và lãi suất không biến động quá mạnh trong 12 tháng tới, nên có khả năng một bộ phận nhà đầu tư chứng khoán sẽ rút tiền về để đầu tư vào hoạt động sản xuất - kinh doanh, nhưng không ảnh hưởng lớn đến thị trường nhờ triển vọng phát triển trong trung và dài hạn. Về cơ bản, dòng tiền sẽ ở lại thị trường, xoay vòng tìm cơ hội ở các nhóm cổ phiếu khác nhau.
Ông Lê Quang Minh, Giám đốc Phân tích, Công ty Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam đánh giá, quy mô huy động vốn cho doanh nghiệp phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam còn kém so với mặt bằng chung của các nước.
VN-Index đang ở đỉnh cao lịch sử, tổng vốn hóa cả 3 sàn chứng khoán bằng 76,5% GDP, vẫn thấp hơn đáng kể so với thị trường Hàn Quốc ở mức 83,8%, Thái Lan 106,9%, Malaysia 111,5%...
Tương tự, quy mô thị trường trái phiếu cũng thấp hơn so với mặt bằng chung của các nước trong khu vực. Trong mối tương quan với quy mô tín dụng ngân hàng, tổng quy mô thị trường cổ phiếu và thị trường trái phiếu chỉ tương đương 70%.
Như vậy, xét về mặt tổng thể, sự phát triển của thị trường chứng khoán sẽ giúp kinh tế Việt Nam phát triển bền vững hơn.
Bên cạnh kỳ vọng sức bật của nền kinh tế khi Việt Nam đã có kinh nghiệm trong các đợt phòng chống dịch Covid-19 trước đó và đang đẩy nhanh tiến độ tiêm vắc-xin, ông Trần Hoàng Thế Kiệt, chuyên viên phân tích cao cấp Công ty Chứng khoán Rồng Việt nhìn nhận, dòng tiền đổ vào chứng khoán là bền vững khi các yếu tố cơ bản của nền kinh tế nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng tốt.
Cụ thể hơn, dòng tiền chủ yếu chảy vào nhóm cổ phiếu có kết quả kinh doanh tích cực và các mã blue-chips (thuộc VN30). Tuy giá tăng cao nhưng dòng tiền này không mang tính chất đầu cơ, giúp thị trường chung có đà tăng bền vững từ quý II/22020 đến nay, VN-Index lập kỷ lục về thanh khoản và điểm số.
Việc dòng tiền dịch chuyển qua kênh chứng khoán là dễ hiểu theo nguyên lý “nước chảy chỗ trũng”. Trong tháng 5/2021, số lượng tài khoản chứng khoán mở mới đạt 114.000, giúp số lượng tài khoản mở mới trong 5 tháng đầu năm 2021 vượt qua con số của cả năm 2020.
Hiện nay, toàn thị trường có hơn 3,2 triệu tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư trong nước, chiếm khoảng 3,4% dân số, còn khiêm tốn so với tỷ lệ của các thị trường lân cận như Thái Lan, Singapore, Philippines, Indonesia, Đài Loan.
Do đó, dư địa tăng trưởng số người đầu tư chứng khoán vẫn còn trong bối cảnh thu nhập của người dân không tăng vì bị tác động bởi dịch Covid-19 nên mong muốn tìm kênh đầu tư hiệu quả và thanh khoản như chứng khoán, nhất là khi mặt bằng lãi suất duy trì ở mức thấp, chưa thể tăng lên ngay.
Ông Trần Đức Anh, Giám đốc Kinh tế vĩ mô và Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán KB
 |
Với mức P/E của VN-Index trên dưới 18 lần hiện tại, chưa thể đánh giá thị trường chứng khoán Việt Nam đã tăng nóng về mặt bằng giá cổ phiếu, trong bối cảnh lợi nhuận các doanh nghiệp niêm yết vốn hoá lớn liên tiếp ghi nhận tăng trưởng mạnh (trong quá khứ đã có nhiều thời điểm P/E thị trường dao động trong khoảng 20 - 30 lần).
Dòng tiền dồi dào trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay có nguyên nhân chính đến từ việc mặt bằng lãi suất ở mức thấp. Do đó, dòng tiền đầu tư chứng khoán có rút ra khỏi thị trường hay không sẽ phụ thuộc chính vào hai yếu tố: lãi suất có tăng trở lại hay không và đà tăng lợi nhuận của các doanh nghiệp có được duy trì hay không.
Với yếu tố 1, nếu lạm phát tăng mạnh thì Ngân hàng Nhà nước có thể sẽ áp dụng chính sách tiền tệ thắt chặt và lãi suất tăng lên.
Với yếu tố 2, các tổ chức tài chính lớn đều đánh giá, tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm nay và năm sau ở mức cao, khả năng lợi nhuận các doanh nghiệp sẽ tăng trưởng ổn định, nên đây không phải yếu tố đáng lo ngại.
Ông Lê Quang Minh, Giám đốc Phân tích, Công ty Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam
 |
Tăng trưởng kinh tế trong quý II/2021 có thể thấp hơn kỳ vọng do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhưng sẽ tiếp tục đà hồi phục trong hai quý cuối năm 2021 và năm 2022.
Bởi lẽ, chúng tôi tin rằng, dịch sẽ sớm được kiểm soát; nhu cầu tiêu dùng trong nước được cải thiện; nhu cầu bên ngoài phục hồi nhờ việc triển khai vắc-xin toàn cầu và các gói hỗ trợ kích thích kinh tế ở các đối tác thương mại lớn, giúp xuất khẩu tăng trưởng hai con số và thúc đẩy các hoạt động sản xuất công nghiệp trong nước; Việt Nam đã và đang là điểm đến hấp dẫn của sự chuyển dịch làn sóng FDI toàn cầu; Chính phủ tăng cường đầu tư công; lạm phát và tỷ giá duy trì ổn định.
Trong bối cảnh đó, VN-Index có thể đạt mốc 1.500 điểm, nhất là khi lãi suất huy động duy trì ở mức thấp, nguồn tiền nhàn rỗi trong dân cư sẽ tiếp tục chuyển hướng sang kênh đầu tư chứng khoán, thúc đẩy thanh khoản. Bên cạnh đó, mặt bằng lãi suất cho vay thấp giúp kích thích tăng trưởng thông qua kích thích đầu tư, khôi phục sản xuất. Ngoài ra, hoạt động thoái vốn nhà nước và triển vọng nâng hạng thị trường lên nhóm mới nổi sẽ là chất xúc tác không nhỏ.
Tuy nhiên, trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán dự kiến sẽ có các nhịp điều chỉnh khi chỉ số định giá P/E chạm mốc 20 lần, hoặc 21 lần. Trong đó, P/E 20 lần là ngưỡng trung bình 10 năm cộng 2 độ lệch chuẩn.
