Doanh nghiệp bảo hiểm: bao nhiêu là đủ?

Doanh nghiệp bảo hiểm: bao nhiêu là đủ?

(ĐTCK) Hiện có 43 DN bảo hiểm, trong đó có 29 DN bảo hiểm phi nhân thọ, tăng mạnh sau trào lưu thành lập giai đoạn 2007 - 2008.

Thu hẹp các doanh nghiệp bảo hiểm hoạt động yếu kém, không hiệu quả song song với việc kiện toàn mô hình hoạt động các tổ chức kinh doanh bảo hiểm theo thông lệ quốc tế. Đó là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong tái cấu trúc doanh nghiệp bảo hiểm được Bộ Tài chính đề ra kể từ năm 2012.

Theo Bộ Tài chính, do sự phát triển nhanh của thị trường, nhất là giai đoạn 2007 - 2008, nên đã xuất hiện “trào lưu” thành lập doanh nghiệp bảo hiểm, làm gia tăng mạnh về số lượng của khối doanh nghiệp này, song năng lực tài chính và nguồn nhân lực chưa thực sự đảm bảo.

Bà Đỗ Thị Kim Liên, Tổng giám đốc Công ty Bảo hiểm AAA (AAA) cho biết, 3 năm gần đây, một số doanh nghiệp bảo hiểm kinh doanh thua lỗ và AAA cũng trong tình trạng ấy. Một trong những nguyên nhân thua lỗ có thể xuất phát từ việc có quá nhiều doanh nghiệp bảo hiểm được thành lập trong thời gian ngắn.

Bà Liên cho rằng, cơ quan quản lý nên có lộ trình về thành lập mới doanh nghiệp bảo hiểm. Thực tế, hầu như ngành nào cũng có doanh nghiệp bảo hiểm, nhiều ngân hàng cũng thành lập doanh nghiệp bảo hiểm, nhưng không phải doanh nghiệp nào mở ra cũng thành công khi nghề bảo hiểm đòi hỏi nhiều yếu tố về kinh nghiệm, về chuyên môn. Nếu cứ mở tràn lan sẽ khó đạt chất lượng tốt.

Lãnh đạo một doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ nhận xét, việc khai sinh thêm nhiều doanh nghiệp bảo hiểm làm cho cạnh tranh vốn đã gay gắt ngày càng trở nên cam go hơn. Sự chảy máu chất xám nguồn nhân lực chủ chốt sang doanh nghiệp mới cũng là điều đáng lo ngoại. Theo cam kết WTO, nếu đủ điều kiện theo luật định, các cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước đều có quyền xin phép thành lập doanh nghiệp bảo hiểm. Vì vậy, trong văn bản hướng dẫn phù hợp với các cam kết WTO, cần tạo quy định chặt chẽ về tiêu chuẩn thành lập doanh nghiệp bảo hiểm.

Theo thống kê của Cục Quản lý và giám sát bảo hiểm, hiện có 43 doanh nghiệp bảo hiểm, trong đó có 29 doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, 14 doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ.

Một trong những giải pháp về tái cấu trúc khối doanh nghiệp này được Bộ Tài chính đưa ra là từng bước nâng cao điều kiện thành lập các doanh nghiệp bảo hiểm. Trước mắt, yêu cầu các doanh nghiệp bảo hiểm có nguồn vốn chủ sở hữu thấp hơn mức vốn pháp định phải bổ sung vốn theo quy định.

Tuy nhiên, nhìn vào lượng doanh nghiệp bảo hiểm hiện có trên thị trường, ông Phùng Đắc Lộc, Tổng thư ký Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam cho rằng, đây không phải là con số lớn. Vấn đề nằm ở chỗ các doanh nghiệp bảo hiểm đang kinh doanh theo kiểu đổ xô “hớt váng” thị trường, trong khi việc đầu tư kinh doanh sản phẩm mới hầu như bỏ ngỏ. Sản phẩm chủ yếu phục vụ đối tượng khách hàng là các tổ chức sản xuất - kinh doanh và người dân có thu nhập khá tại các tỉnh, thành phố lớn, chứ chưa có nhiều sản phẩm phục vụ đối tượng có thu nhập thấp sinh sống ở các vùng nông thôn. Chưa kể, sản phẩm bảo hiểm nhiều nhưng chưa đa dạng, chất lượng còn thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu của khách hàng tham gia bảo hiểm. Các sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư được thực hiện trong một vài năm gần đây, song số lượng khách hàng tham gia còn hạn chế.

Ông Lộc cho rằng, ngoài việc nâng chuẩn thành lập doanh nghiệp bảo hiểm thì bản thân các doanh nghiệp cũng cần tập trung phát triển các sản phẩm mới, song song với việc nâng cao chất lượng dịch vụ.

Lãnh đạo doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ nêu trên cho hay, đối với thị trường bảo hiểm nhân thọ, về mặt sản phẩm, các doanh nghiệp khai thác những mảng tương đối giống nhau, tập trung vào các sản phẩm truyền thống như giáo dục, tiết kiệm và gần đây là sản phẩm đầu tư có cam kết. Mảng sản phẩm sức khỏe, bảo vệ còn khá nhiều tiềm năng để các doanh nghiệp khai thác.        

Bà Tina Nguyễn

Phó tổng giám đốc điều hành Công ty Bảo hiểm nhân thọ Prudential Việt Nam

Đối với thị trường bảo hiểm nhân thọ thì con số 14 doanh nghiệp hiện nay là tương đối đủ. Điều quan trọng là các doanh nghiệp đã tạo nên một thị trường cạnh tranh để đem lại sản phẩm, dịch vụ ngày càng tốt hơn cho khách hàng hay không.

Prudential cho rằng, điều kiện thành lập doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ theo Luật Kinh doanh bảo hiểm hiện hành là khá hợp lý. Đây là ngành kinh doanh tài chính phức tạp và ảnh hưởng đến cuộc sống của số đông dân số, do đó cần đảm bảo các doanh nghiệp ngành này cần có nhiều kinh nghiệm, vốn dồi dào, nhân lực chuyên nghiệp.