Khủng hoảng kinh tế kéo dài cộng với sự trượt dốc của TTCK khiến nhiều DN Việt Nam được định giá khá thấp. Bất ngờ nhất năm 2012 là dòng tiền Đông Nam Á trỗi dậy, làm mưa làm gió tại thị trường mua bán sáp nhập nội địa. Một câu hỏi mang tính thời sự là, sau nhiều bài học đắt giá khi các thương hiệu mạnh Việt Nam rơi vào tay nước ngoài, nhiều kịch bản tương tự có lặp lại?
Làn sóng Đông
Hai tuần cuối cùng của năm 2012, thị trường mua bán sáp nhập nội địa sôi động với thông tin về hai thương vụ M&A tầm cỡ. Đầu tiên, theo tờ Bangkok Post, Prime Group - nhà sản xuất gạch men lớn nhất Việt Nam, chiếm thị phần 20%, đã ký thỏa thuận bán lại 85% vốn cổ phần cho Tập đoàn Siam Cement Group (SCG) Thái Lan. Giá trị thương vụ chuyển nhượng cổ phần của công ty gạch men có công suất lớn nhất tại khu vực Đông Nam Á và cũng là nhà sản xuất lớn thứ 5 trên thế giới được Bangkok Post tiết lộ vào khoảng 7,2 tỷ bạt, xấp xỉ 250 triệu USD. Thương vụ thứ hai có giá trị 230 triệu USD, khi Tập đoàn Geleximco công bố chính thức việc bán 70% vốn cổ phần tại CTCP Xi măng Thăng Long cho đối tác ngoại là Tập đoàn Semen Gresik (Indonesia).
Đây chỉ là hai thương vụ “chốt hạ” để khép lại năm 2012 đầy sôi động của dòng vốn Đông Nam Á đã chảy mạnh ở thị trường mua bán công ty Việt Nam. Vào quý I, TTCK Việt Nam đã ồn ào với thông tin Công ty Nhựa Thái Lan The Nawaplastic Industries (Saraburi) Co. Ltd âm thầm mua gom và bất ngờ trở thành cổ đông lớn của hai công ty nhựa hàng đầu Việt Nam là CTCP Nhựa Bình Minh và CTCP Nhựa Tiền Phong. Sau đó vài tháng, Quỹ đầu tư Platinum Vitory Pte đến từ
Một gương mặt Đông Nam Á khác đã hoạt động tại Việt Nam vài năm trước, vốn không xa lạ với dân trong ngành, nhưng tới năm 2012 mới được thị trường thực sự chú ý là Tập đoàn Ayala đến từ Philippines. Vài năm trước, Ayala đã âm thầm bỏ ra cả trăm triệu USD để nắm ở mức tối đa cho phép cổ phần tại CTCP B.O.O Nước Thủ Đức và CTCP Cấp nước Kênh Đông. Sau khi sở hữu 10% cổ phần CTCP Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP. HCM (CII) vào giữa năm nay, Ayala đang đăng ký tiếp tục mua thêm. Cách đây mấy tháng, Ayala một lần nữa gây chú ý khi cùng với chính CII góp vốn thành lập CTCP Đầu tư Hạ tầng Việt Nam-Philippines (VPII). VPII vốn điều lệ 43 triệu USD được thành lập để triển khai các dự án hạ tầng kéo dài từ
Các thương vụ M&A đình đám giữa thương hiệu Việt
Một trong những thương vụ gây chú ý vừa qua là Tập đoàn Geleximco bán 70% vốn cổ phần tại CTCP Xi măng Thăng Long cho Semen Gresik (Indonesia)
NĐT phía sau
Nếu như Prime Group, Nhựa Tiền Phong, Nhựa Bình Minh, REE, FPT, CII… là các thương hiệu đầu ngành trong các lĩnh vực đang kinh doanh tại Việt Nam thì các cổ đông ngoại vừa nhắc đến có một lịch sử huy hoàng không kém. Chẳng hạn, ngoài các khoản đầu tư vào Prime Group, SCG Thái Lan chính là NĐT “giấu mặt” phía sau các khoản đầu tư vào Nhựa Bình Minh, Nhựa Tiền Phong khi SCG đang là cổ đông lớn nhất tại Saraburi. Về SCG, năng lực của NĐT Thái Lan được thể hiện trong phần tự bạch ở trên website Tập đoàn: Hiện nay, SCG là một trong những tập đoàn công nghiệp hàng đầu ở khu vực Đông Nam Á, hoạt động đa ngành, tập trung vào 5 lĩnh vực chính: hóa dầu, giấy, xi-măng, vật liệu xây dựng và phân phối. SCG có hơn 200 công ty thành viên, tổng tài sản đạt gần 13 tỷ USD. Chín tháng đầu năm 2012, SCG ghi nhận doanh thu đạt 10,026 tỷ USD, lợi nhuận trong kỳ đạt 543 triệu USD.
Truy xuất ngược nguồn gốc của Quỹ Platinum Victory PTE Ltd cũng có lý lịch dữ dội không kém. Platinum Victory hiện trực thuộc Jardine Cycle & Carriage (JC&C) hoạt động trong lĩnh vực phân phối ô tô ở khu vực Đông Nam Á. JC&C không chỉ là một trong các công ty hàng đầu Singapore, mà còn là thành viên của Tập đoàn Jardine Matheson lừng danh. Tập đoàn nổi tiếng này có nguồn gốc từ Trung Quốc, khởi nghiệp từ thời kỳ “chiến tranh nha phiến”, tính đến nay có bề dày lịch sử 180 năm. Ở Việt
Nếu như
Tương tự, lý lịch trích ngang của các tên tuổi còn lại đều ấn tượng: Orchild được chống lưng bởi tỷ phú Singapore, Richard Chandler người có tên trong danh sách những người giàu nhất thế giới của Forbes; Semen Gresik - tập đoàn xi măng lớn nhất Indonesia có bề dày hơn 50 năm, chiếm 40% thị phần tại quốc gia này, Semen Gresik đang niêm yết trên sàn chứng khoán Jakarta, vốn hóa thị trường hiện hơn cả Vinamilk và PV Gas gộp lại.
Bán rồi có mất?
Giai đoạn kinh tế khó khăn, trong lúc rất nhiều công ty nội địa co cụm thì đã thấp thoáng NĐT ngoại công khai, hoặc giấu mặt rủng rỉnh hầu bao trở thành cổ đông lớn của các công ty lớn Việt
Theo thông tin từ giới tư vấn M&A nội địa, SCG đã thông thuộc địa bàn Việt
Sau khi trở thành cổ đông lớn nhất tại REE, thông cáo báo chí của JC&C nêu mục đích về khoản đầu tư vào REE. Theo đó, JC&C muốn mở rộng các hoạt động tại Việt
Nhưng ở một góc nhìn khác, ông Trần Lệ Nguyên, Tổng Giám đốc của CTCP Kinh Đô đưa ra nhận xét rằng, không phải vô cớ các nhà đầu tư chiến lược đang làm sôi động tại thị trường M&A Việt Nam. Theo ông Nguyên, một trong những lý do là giá trị các DN Việt
Ông Đinh Quang Hoàn, Giám đốc tư vấn tài chính DN CTCK Bản Việt nhận xét, các cuộc hôn nhân ngoại của nhiều DN lớn Việt Nam tuân theo luật chơi khá rõ ràng. Những cái bắt tay với đối tác lớn có thể cải thiện về tài chính, tuy nhiên cũng ẩn chứa các mối nguy cơ khi đối tác ngoại gây áp lực với DN Việt
