Bộ GTVT vừa có công văn đề nghị Bộ Kế hoạch và đầu tư xem xét, thẩm định, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 đoạn từ Cảng Cửa Việt đến Quốc lộ 1 thuộc địa phận tỉnh Quảng Trị được sử dụng vốn dư của Dự án “Quản lý tài sản đường bộ Việt Nam”, vốn vay Ngân hàng Thế giới (Dự án VRAMP).
Theo đó, đoạn tuyến Quốc lộ 9 được đề xuất đầu tư có điểm đầu tại cảng Cửa Việt, thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh; điểm cuối dự án tại Km13+800 (Giao với Quốc lộ 1 tại Km754+042, ngã tư Sòng, xã Thanh An, huyện Cam Lộ) thuộc địa phận tỉnh Quảng Trị với chiều dài tuyến khoảng 13,8 km.
Dự án sẽ tiến hành nâng cấp, mở rộng đoạn Quốc lộ 9 nói trên đạt quy mô đường cấp II, 4 làn xe, bề rộng mặt cắt ngang 28m, mặt đường rộng 24m, giải phân cách giữa 3m. Quy mô đầu tư không bao gồm hạng mục vỉa hè, cây xanh theo đề xuất của UBND tỉnh Quảng Trị.
Theo tính toán của Bộ GTVT, kinh phí đầu tư Dự án dự kiến là 19,05 triệu USD tương đương 440,38 tỷ đồng, trong đó vốn ODA 16,75 triệu USD tương đương 387,31 tỷ đồng; vốn đối ứng 2,3 triệu USD tương đương 53,07 tỷ đồng (chi trả cho thuế, thẩm tra, bảo hiểm...) từ phần vốn dư của Dự án VRAMP.
Tổng kinh phí đầu tư nêu trên không bao gồm chi phí đền bù, GPMB do UBND tỉnh Quảng Trị cam kết thực hiện và sẽ được thực hiện thành một dự án riêng.
Được biết, Quốc lộ 9 là tuyến đường chạy theo hướng Đông - Tây từ Cửa Việt đến cửa khẩu quốc tế Lao Bảo (tỉnh Quảng Trị), chiều dài 97km, trong đó đoạn từ cảng Cửa việt đến Quốc lộ 1 có chiều dài 13,8km. Quốc lộ 9 cũng thuộc tuyến đường Xuyên Á (AH16), là một trong các trục giao thông huyết mạch từ Đông sang Tây có ý nghĩa quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng của tỉnh Quảng Trị nói riêng, khu vực Bắc miền Trung nói chung; là tuyến giao thông huyết mạch kết nối Việt Nam với các nước Lào, Thái Lan, Myanmar.
Hiện nay, trên tuyến có nhiều xe tải trọng lớn vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu qua cảng Cửa Việt đi Lào, Campuchia, Thái Lan. Đặc biệt, vào các mùa lễ hội, du lịch, du khách tập trung về bãi tắm Cửa Việt dẫn đến nhu cầu giao thông tăng đột biến, trong điều kiện một số vị trí mặt đường đã bị hư hỏng, rạn nứt lún cục bộ gây đọng nước tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông. Ngoài ra, Quốc lộ 9 cùng với Quốc lộ 49C, đường tránh phía Bắc Quốc lộ 9 và đường Hồ Chí Minh nhánh Đông tạo thành chuỗi di tích phục vụ du lịch hoài niệm, tâm linh gồm: Nghĩa trang liệt sỹ Trường Sơn - Tượng đài chiến thắng Cửa Việt - Thành Cổ Quảng Trị.
Do vai trò quan trọng của tuyến đường nên nhu cầu vận tải trên Quốc lộ 9 đoạn từ Quốc lộ 1 đến cảng Cửa Việt ngày càng tăng nên việc đầu tư nâng cấp, mở rộng đoạn tuyến Quốc lộ 9 là cần thiết.
Bên cạnh đó, tuyến Quốc lộ 9 đoạn từ cảng Cửa Việt đến Quốc lộ 1 nằm trên địa phận tỉnh Quảng Trị thuộc khu vực miền Trung nên về mục tiêu cơ bản phù hợp với Dự án VRAMP nhưng có phạm vi nằm ngoài Dự án VRAMP. Do đó, việc sử dụng vốn dư của Dự án VRAMP được đề xuất thực hiện theo quy định tại Khoản 4 Điều 47 của Nghị định số 56/2020/NĐ-CP ngày 25/5/2020.
Hiện WB đã ghi nhận đề xuất của Bộ GTVT về việc sử dụng khoản vốn dư 17 triệu USD cho các đoạn tuyến khác để tăng cường kết nối, phát triển kinh tế và thúc đẩy phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID-19 với lưu ý thực hiện việc điều chỉnh dự án nếu WB nhận được đề nghị chính thức vào tháng 11/2020.
Dự án VRAMP có tổng mức đầu tư là 301,7 triệu USD (trong đó vốn vay IDA của WB là 250 triệu USD, vốn viện trợ không hoàn lại của Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia (DFAT) là 1,7 triệu USD và đối ứng của Chính phủ là 50 triệu USD).
Dự án có mục tiêu ban đầu là nghiên cứu, phát triển hệ thống quản lý tài sản đường bộ cho mạng lưới đường bộ Việt Nam; hoàn thiện hệ thống pháp lý về hợp đồng xây dựng dựa trên kết quả và chất lượng thực hiện (hợp đồng PBC); xây dựng bảo trì theo hình thức hợp đồng truyền thống và xây dựng bảo trì theo hình thức hợp đồng PBC cho một số tuyến quốc lộ huyết mạch kết nối các vùng kinh tế trọng điểm khu vực miền núi phía Bắc, miền Trung, gồm: Quốc lộ 2, 6 và 48; xây dựng nâng cấp một số tuyến quốc lộ huyết mạch kết nối các vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc gồm: Quốc lộ 38B, 38 và 39.
Tại thời điểm tháng 10/2020, trên cơ sở rà soát tính toán giá trị dự kiến quyết toán các hợp đồng đã hoàn thành và đang thực hiện cũng như dự kiến chi phí cho các hạng mục đầu tư bổ sung đã được phê duyệt chủ trương đầu tư thì Dự án VRAMP vẫn còn dư vốn ODA (nguồn vốn IDA của WB).
