Đồng thuận cao
Trong công văn số 348/UBQLV – CNHT vừa được Uỷ ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp gửi Bộ GTVT, “siêu ủy ban” cho biết là cơ quan này đồng thuận cao với đề xuất của người đại diện phần vốn Nhà nước tại ACV và Bộ GTVT về việc giao doanh nghiệp hiện do Nhà nước đang nắm tới 95,4% cổ phần này làm chủ đầu tư Dự án xây dựng nhà ga hành khách T3 Cảng hàng không Tân Sơn Nhất bằng nguồn vốn của doanh nghiệp.
Theo bà Nguyễn Thị Phú Hà, Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất là một trong 21 cảng đang được giao ACV quản lý, khai thác, cung cấp chuỗi dịch vụ hàng không liên tục từ khu bay, sân đỗ máy bay, nhà ga hành khách. Vì vậy, việc để ACV đầu tư và khai thác thêm 1 nhà ga tại Tân Sơn Nhất không chỉ bảo đảm nguyên tắc mỗi cảng hàng không, sân bay chỉ có một người khai thác mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc khai thác hiệu quả, đồng bộ dây chuyền phục vụ với các nhà ga T1, T2 hiện có, tối ưu và nâng cao hiệu quả dự án và các công trình mà ACV đã đầu tư và đang khai thác.
“ACV là doanh nghiệp hoạt động theo mô hình công ty cổ phần với tỷ lệ vốn nhà nước chi phối gần như tuyệt đối (95,4%), có năng lực, kinh nghiệm trong đầu tư, quản lý, khai thác các cảng hàng không, sân bay, có nguồn lực tài chính đảm bảo nhu cầu vốn của dự án”, bà Hà đánh giá.
Một lý do quan trong khác mà cơ quan quản lý vốn Nhà nước đề nghị giao ACV làm chủ đầu tư Dự án là bởi đây là công trình có tính chất cấp bách, cần triển khai khẩn trương để giải quyết tình trạng quá tải hiện nay tại sân bay Tân Sơn Nhất, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của Tp.HCM và cả nước, đặc biệt là trong việc thu hút và phục vụ khách quốc tế
“Trong trường hợp ACV được Thủ tướng chấp thuận đầu tư, Uỷ ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đề nghị ACV thực hiện trình tự, thủ tục, quyết định chủ trương đầu tư theo đúng quy định của Luật Đầu tư và các quy định pháp luật có liên quan”, lãnh đạo Ủy ban yêu cầu.
Trước đó, vào ngày 26/3/2019, Bộ GTVT đã có tờ trình số 2756/Ttr - BGTVT đề nghị Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương đầu tư và xem xét, chấp thuận cho ACV tổ chức thực hiện Dự án Xây dựng nhà ga hành khách T3 có khái toán tổng mức đầu tư 11.430 tỷ đồng này bằng nguồn vốn tự có với thời gian thực hiện dự án từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư đến khi đưa vào khai thác khoảng 43 tháng, tương đương với 37 tháng kể từ khi phê duyệt chủ trương đầu tư.
Theo Bộ GTVT, đây là công trình có quy mô lớn, cấp bách trong việc đáp ứng nhu cầu hành khách qua cảng hiện đang bị quá tải. Cụ thể, năm 2018, sản lượng hành khách thông qua Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất đạt hơn 38,3 triệu hành khách, trong đó Nhà ga quốc nội đã khai thác 23,42 triệu hành khách (vượt 1,56 lần công suất thiết kế), nhà ga quốc tế đã khai thác 14,89 triệu hành khách (vượt 1,14 lần công suất thiết kế), chất lượng dịch vụ còn hạn chế. Trong các năm tới nhu cầu tăng trưởng của Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất dự báo vẫn đạt trung bình từ 10-15%/năm giai đoạn đến năm 2020, 6-10% giai đoạn đến năm 2025.
“ACV là đơn vị duy nhất có khả năng kinh nghiệm và năng lực tài chính để triển khai Dự án T3 đúng tiến độ đề ra để cởi nút thắt hạ tầng tại cảng hàng không lớn nhất nước”, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho biết.
Với tính chất cấp bách, quy mô của Dự án, Bộ GTVT đề nghị Thủ tướng Chính phủ sớm giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định và xem xét cho phép áp dụng cơ chế để đẩy nhanh tiến độ cho Dự án như: áp dụng phương án tuyển chọn thiết kế kiến trúc do Tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi thực hiện; chỉ thực hiện đánh giá sơ bộ tác động về môi trường của dự án để làm cơ sở trình Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư dự án, ở bước lập Báo cáo nghiên cứu khả thi, sẽ thực hiện đánh giá tác động môi trường theo quy định pháp luật về bảo vệ môi trường; đồng thời xem xét áp dụng một số cơ chế đặc thù, nhất là trong quá trình lựa chọn thầu để rút ngắn tiến độ Dự án.
Phù hợp Nghị quyết 12 về DNNN
Trong tờ trình số 2756/TTr – BGTVT gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT cho rằng nhà ga hành khách T3 có thể thực hiện theo 4 phương án (hình thức) đầu tư, gồm: Phương án 1 - Giao cho ACV - Người khai thác cảng làm chủ đầu tư thực hiện bằng nguồn vốn của doanh nghiệp; Phương án 2 - Sử dụng vốn ngân sách nhà nước để đầu tư; Phương án 3 - Thành lập tổ chức kinh tế để đầu tư; Phương án 4 - Đầu tư xây dựng theo hình thức đối tác công – tư (PPP).
Qua phân tích các phương án nêu trên, Bộ GTVT khẳng định Phương án 1 (giao ACV làm chủ đầu tư thực hiện Nhà ga hành khách T3) là phù hợp vì ACV có chức năng, nhiệm vụ, năng lực và kinh nghiệm trong đầu tư, quản lý khai thác cảng hàng không; đảm bảo được tiến độ triển khai, tính đồng bộ trong quản lý khai thác.
Cụ thể, về pháp lý, tại Điều 64 Luật Hàng không dân dụng Việt Nam quy định, ACV có trách nhiệm quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng, trang thiết bị của cảng hàng không, sân bay và cải tạo, mở rộng cảng hàng không, sân bay theo quy hoạch đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Theo phương án cổ phần hóa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, ACV được giao khai thác các công trình nhà ga, sân đỗ máy bay… tại 21 cảng hàng không hiện hữu do ACV đã đầu tư cơ sở hạ tầng, tạo lập thị trường từ khi còn sơ khai, do đó ACV đầu tư các dự án nhà ga, sân đỗ… trên 21 cảng hàng không xem như là loại dự án đầu tư mở rộng theo Điều 3 Luật đầu tư .
Hiện ACV là doanh nghiệp nhà nước chiếm 95,4% vốn chủ sở hữu; đồng thời là doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận là Người khai thác cảng nên việc giao đầu tư các dự án có hiệu quả tài chính để bảo toàn và phát triển vốn nhà nước tại doanh nghiệp là cần thiết. Đây cũng là điều phù hợp với Nghị quyết ghị quyết số 12-NQ/TW về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước.
Theo Nghị quyết số 12, DNNN là doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ hoặc cổ phần, vốn góp chi phối; được tổ chức và hoạt động dưới hình thức công ty cổ phần hoặc công ty trách nhiệm hữu hạn. Doanh nghiệp nhà nước là một lực lượng vật chất quan trọng của kinh tế nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế và thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội. Doanh nghiệp nhà nước tập trung vào những lĩnh vực then chốt, thiết yếu; những địa bàn quan trọng và quốc phòng, an ninh; những lĩnh vực mà doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác không đầu tư.
Về lợi ích nhà nước và xã hội thông qua đấu thầu, Bộ GTVT cho biết là do ACV là doanh nghiệp nhà nước chiếm 95,4% vốn chủ sở hữu nên hiện nay ACV thực hiện đầu tư tuân thủ theo quy định của Luật Xây dựng, Luật Đấu thầu và các văn bản pháp luật liên quan. Cụ thể, để đảm bảo công bằng, minh bạch, ACV tiến hành thủ tục đấu thầu lựa chọn tư vấn thiết kế, nhà thầu xây lắp qua đó giúp giảm chi phí đầu tư, đem lại lợi ích cho nhà nước và xã hội.
Bên cạnh đó, trong những năm qua ACV đã đầu tư nâng công suất, năng lực khai thác toàn hệ thống cảng từ 40 triệu hành khách/năm (năm 2012) lên hơn 95 triệu hành khách/năm (năm 2017), tăng hơn 2,3 lần. Với bề dày kinh nghiệm nhiều năm trong công quản lý, khai thác, cung cấp dịch vụ hàng không tại các CHK, sân bay, ACV đã phục vụ hơn 332 triệu lượt khách; 5,1 triệu tấn hàng hóa; 2,3 triệu lượt cất hạ cánh, đảm bảo an toàn trong giai đoạn 2012-2017.
Mặt khác, Tân Sơn Nhất là sân bay lớn nhất cả nước, với tần suất khai thác rất lớn cả nội địa và quốc tế, đòi hỏi cao về công tác điều hành, quản lý. Khi ACV khai thác nhà ga hành khách T3, tạo điều kiện thuận lợi cho việc khai thác hiệu quả, linh hoạt dây chuyền phục vụ với các nhà ga hiện có (T1, T2) sẽ tối ưu và nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản. Đồng thời khi ACV đầu tư nhà ga hành khách T3 sẽ “đảm bảo nguyên tắc mỗi cảng hàng không, sân bay có một nhà khai thác cảng hàng không, sân bay; tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của ACV phát huy vai trò chủ đạo trong lĩnh vực khai thác cảng hàng không.
Được biết, theo kế hoạch sản xuất kinh doanh, đầu tư trung hạn giai đoạn 2018-2025 của ACV đã báo cáo Bộ GTVT, với số dư tiền đang tích lũy hiện nay hơn 20.000 tỷ đồng và tiếp tục tích lũy nguồn từ hoạt động sản xuất kinh doanh giai đoạn 2018-2025, ACV đã cân đối đủ vốn để triển khai thực hiện xây dựng nhà ga hành khách T3. Theo sơ bộ hiệu quả tài chính (FIRR đạt 10,3%) cho thấy dự án có hiệu quả tài chính cho doanh nghiệp (hiệu quả tài chính sẽ được tính toán cụ thể trong kết quả nghiên cứu khả thi dự án).
Theo thông tin của baodautu.vn, hiện Bộ GTVT đã có công văn trả lời một số nhà đầu tư từng đề xuất tham gia đầu tư vào dự án nâng cấp, mở rộng Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất như: FLC, IPP, Công ty cổ phần hàng không Sao Việt (Vietstar). Tại các công văn này, Bộ GTVT khẳng định, trên cơ sở phân tích cơ sở pháp lý; ưu, nhược điểm, thời gian thực hiện của từng phương án; vai trò của Người khai thác hiện hữu là ACV và tính đồng bộ trong quản lý khai thác, Bộ GTVT đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận cho ACV tổ chức thực hiện Dự án Xây dựng nhà ga hành khách T3 – CHKQT Tân Sơn Nhất.
Trường hợp, Thủ tướng Chính phủ không chấp thuận cho ACV đầu tư mà quyết định thu hút nguồn vốn xã hội hóa để đầu tư, Bộ GTVT sẽ triển khai thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
