Mức án nghiêm khắc
Phiên tòa với 5 bị cáo (4 nữ, 1 nam), hầu hết các bị cáo đều ở tuổi cao, già yếu cùng bệnh tật, trong đó tình trạng bị cáo Dương Thị Mẫn bị bệnh tim, liên tục phải có người nhà ngồi gần ôm đỡ.
Tòa tuyên án: Bị cáo Nguyễn Bi (nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng GĐ Vifon) 7 năm tù về tội “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”, 15 năm tù về tội “cố ý làm trái”, tổng cộng hình phạt là 22 năm tù giam. Bị cáo Bi phải bồi thường hơn 2,2 tỉ đồng cho Cty Vifon. Đối với bị cáo Nguyễn Thanh Huyền (nguyên Phó Tổng GĐ Vifon), tòa tuyên tổng cộng hình phạt là 30 năm tù. Ngoài ra bị cáo Huyền còn bị tuyên phải trả cho Bộ Công Thương hơn 9,8 tỉ đồng (tuy nhiên tại phiên tòa này, Bộ Công Thương từ chối là nguyên đơn dân sự, người bị hại) và 1,3 tỉ đồng cho Cty Vifon.
3 bị cáo cùng bị lượng hình về tội “cố ý làm trái”, gồm: Bị cáo Đàm Tú Liên (nguyên kế toán trưởng), tòa tuyên án 8 năm tù; bị cáo Dương Thị Mẫn (nguyên kế toán thanh toán), tòa tuyên 7 năm tù giam; bị cáo Ka Thị Thu Hồng (nguyên thủ quỹ Vifon) bị tòa tuyên 7 năm tù giam.
Người tố cáo bị đề nghị truy cứu hình sự
Chủ tọa phiên tòa đề nghị Viện KSND Tối cao và Cơ quan điều tra xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự đối với ông Nguyễn Văn Bên (nguyên Phó Tổng GĐ Vifon) - là người đã làm đơn tố cáo bị cáo Huyền có “âm mưu chiếm đoạt 43 tỉ đồng của Nhà nước”, hiện số tiền này đã được Cơ quan điều tra tịch thu. Theo tòa, vì ông Bên cũng ký các phiếu thu, chi khống.
Vụ án xảy ra tại Cty Vifon xuất phát từ đơn tố cáo ngày 1.3.2008 của ông Bên, lúc đó là người đại diện theo pháp luật của Vifon tố cáo bà Nguyễn Thanh Huyền có dấu hiệu chiếm đoạt 26 tỉ đồng. Trong đơn tố cáo, ông Bên cho rằng, xuất phát từ “nguồn tin báo cáo trực tiếp” với ông là bà Huyền chuẩn bị đi Canada, vẫn cố tình giữ lại Cty số tiền 43,5 tỉ đồng bán đấu giá cổ phần đợt 2 từ tháng 3.2005 chưa trả cho Nhà nước; trong khi đó thì Vifon đã hoàn trả cho Nhà nước 43,5 tỉ đồng từ 15.12.2006.
Theo luật sư Phan Trung Hoài (bào chữa cho bị cáo Huyền) thì đơn tố cáo đã dựng lên chuyện “âm mưu của bà Huyền đang chuẩn bị rút 30 tỉ đồng (từ 26 tỉ lên thành 30 tỉ đồng) nằm trong nguồn chi từ lợi nhuận chuyển nhượng liên doanh 43 tỉ đồng”, nhưng sau đó HĐQT (do ông Tào Ngọc Tú làm chủ tịch) và Ban tổng GĐ đã “ngăn chặn kịp thời”.
Điểm mấu chốt trong đơn tố cáo là ông Bên cho rằng bà Huyền lợi dụng điều kiện giao thời giữa DN nhà nước chuyển thành cổ phần hóa mà cổ đông nắm vốn ưu thế lại là người Việt Nam ở nước ngoài nên chưa thể kiểm soát chặt chẽ hoạt động của Cty và lợi dụng sự tin tưởng của các cổ đông, bà Huyền đã cố tình “treo” một khoản tiền lớn từ việc chuyển giao vốn của Vifon trong Cty liên doanh (43 tỉ đồng) rồi sau đó vạch kế hoạch, chỉ đạo và trực tiếp thực hiện các hành vi gian dối để rút các khoản tiền nói trên để chiếm đoạt.
Luật sư Phan Trung Hoài nhấn mạnh: “Ông Bên vào thời điểm xảy ra vụ án chính là Phó Tổng GĐ, là người ký các chứng từ khống như 1.796.514.972 đồng mua cổ phần cho ông Bi, giả thu tiền huy động vốn của Lê Nhật Yên 500 triệu đồng và đặc biệt là được chia thưởng trái nguyên tắc 50.000USD (như kết luận điều tra xác nhận).
Mặc dù Cơ quan điều tra đã khẳng định các sai phạm có dấu hiệu của tội “thiếu trách nhiệm”, nhưng lại lấy lý do ông Bên là người tố cáo sự việc phạm tội xảy ra tại Vifon và “tích cực cung cấp tài liệu” cho cơ quan điều tra, từ đó quyết định “tách hành vi của ông Bên ra để điều tra xem xét, xử lý sau” là chưa bảo đảm tính khách quan và công bằng”.
