Ngày 28/12, ngày thứ 7 phiên xét xử vụ đại án xảy ra tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) tiếp tục với phần tranh luận.
Bị cáo khai báo không thành khẩn
Tranh luận lại với luật sư, đại diện Viện Kiểm sát khẳng định, đối với bị cáo Phạm Thị Bích Lương, việc khám xét không có mặt bị cáo là đúng quy định không thể trì hoãn vì đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng.
Đối với việc xác định tài sản bị thiệt hại, trong quá trình giải quyết vụ án, cơ quan điều tra đã phối hợp ngân hàng để xác định thiệt hại theo đúng quy định. Chi nhánh Nam Hà Nội đã cùng cơ quan điều tra xác định thiệt hại và dư nợ như nội dung bản cáo trạng. Do đó, về thiệt hại, Viện Kiểm sát giữ nguyên quan điểm như cáo trạng đã nêu và xác định các tài liệu liên quan đến các bị can nước ngoài không liên quan đến vụ án này
Đối với các ý kiến luật sư đề nghị trả hồ sơ điều tra lại, đại diện Viện Kiểm sát nhấn mạnh căn cứ tài liệu có trong hồ sơ, đủ căn cứ kết tội đối với các bị cáo.
Đối với bị cáo Lương, bị truy tố về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ và Vi phạm các quy định về cho vay của các tổ chức tín dụng. Tại tòa, bị cáo và luật sư đều cho rằng bị cáo chỉ phạm tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng nhưng căn cứ vào tài liệu hồ sơ và quá trình thẩm vấn công khai tại phiên tòa, có cơ sở xác định bị cáo phạm hai tội nêu trên.
Bị cáo Lê Minh HIếu đã ký kết các hợp đồng liên kết kinh tế khống với CTCP Enzo Việt (đã hết hạn mức vay vốn) và vay vốn chi nhánh Nam Hà Nội. Mặc dù công ty làm ăn không có lãi, nợ thuế nhưng Phạm Thị Bích Lương đã vẫn ký hợp đồng cho vay 80 tỷ đồng không có tài sản bảo đảm. Agribank giải ngân cho công ty Hiếu 470 tỷ đồng là lách hạn mức cho vay. Hiếu được CTCP Enzo Việt chia hoa hồng 3,8% tương đương với 19,5 tỷ đồng và Hiếu chi cho chi nhánh Nam Hà Nội 3 tỷ đồng là hưởng lợi bất chính.
Đối với tội Vi phạm quy định về cho vay, các thành viên trong tổ thẩm định dự án chỉ căn cứ hồ sơ doanh nghiệp trình để cho vay, không trực tiếp thẩm định, không báo cáo.
Bị cáo Lương không căn cứ vào hiệu quả của dự án, CTCP Enzo Việt vẫn nợ khoảng hơn 800 tỷ đồng mà vẫn ký báo cáo thẩm định và đề nghị nâng quyền phán quyết. Do đó, giữ nguyên quan điểm truy tố bị cáo Lương về cả hai tội.
Đối với Chử Thị Kim Hiền, luật sư và bị cáo cho rằng bị cáo chỉ Thiếu trách nhiệm chứ không phạm tội, về phần này, theo đại diện Viện Kiểm sát, bị cáo Hiền làm theo chỉ đạo của bị cáo Lương như cáo trạng truy tố nên Viện kiểm sát giữ nguyên quan điểm.
Bị cáo khai báo không thành khẩn nên không được hưởng tình tiết giảm nhẹ. Lê Minh Hiếu, đồng phạm với Lương và Hiền về hành vi Lợi dụng chức vụ quyền hạn nên giữ nguyên quan điểm truy tố.
Đối với bị cáo Phạm Thanh Tân, tại tòa bị cáo thừa nhận hành vi nên đại diện Viện Kiểm sát đề nghị cho bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ là khai báo thành khẩn.
Các công chức hải quan gây thất thu thuế
Đối với nhóm cán bộ hải quan, đại diện Viện kiểm sát cho rằng mặc dù trên lệnh hình thức, Hương và Hằng tích vào ô không được hưởng ân hạn thuế nhưng khi nhập dữ liệu vào hệ thống thì hai bị cáo lại nhập thông tin cho cho CTCP Enzo Việt được hưởng ân hạn thuế.
Qua kiểm tra, cơ quan điều tra xác định trên cả 6 tờ khai đều có nội dung doanh nghiệp được hưởng ân hạn thuế.
Theo đại diện Viện Kiểm sát, trách nhiệm của công chức bước 1 là nhập dữ liệu sau đó ra công báo (chứng từ thuế phải thu) để gửi doanh nghiệp nhưng các bị cáo không làm, chính vì vậy công chức bước 3 đã cho doanh nghiệp thông quan, gây thất thu tiền thuế.
Đại diện viện kiểm sát cho rằng công chức bước 1 là quan trọng nhất, xác định doanh nghiệp có được thông quan hay không, công chức bước 3 cho thông quan căn cứ trên dữ liệu mà các bị cáo đã nhập, vì vậy các bị cáo phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình.
Việc Viện Kiểm sát truy tố các bị cáo về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng là có căn cứ.
Luật sư: Cáo buộc quá nặng, không có cơ sở
Trước đó, khi trình bày bài bào chữa, đa số các luật sư đều cho rằng các bị cáo không phạm tội, cáo buộc của viện kiểm sát là quá nặng, không có cơ sở. Cũng có luật sư đề nghị trả hồ sơ điều tra lại do vi phạm về tố tụng.
Luật sư của bị cáo Phạm Thị Bích Lương (nguyên Giám đốc chi nhánh Nam Hà Nội) cho rằng vụ án có một số tài liệu không được đưa vào, một số bút lục không được dịch ra tiếng Việt, số tiền 80 triệu USD trong tài khoản của nhóm đối tượng người nước chưa được làm rõ…
Luật sư của bị cáo Chử Thị Kim Hiền (nguyên Phó Giám đốc chi nhánh Nam Hà Nội) cho rằng cáo buộc không thỏa đáng. Bị cáo Hiền thực hiện lập tờ trình nâng phán quyết trên cơ sở kết quả thẩm định, hồ sơ này đầy đủ mới có thể được thông qua theo quy định. Luật sư khẳng định bị cáo không có sự vụ lợi. Việc nâng quyền phán quyết đối với hai công ty của bị cáo Lê Minh Hiếu, bị cáo Hiền không có hành vi can thiệp vào. Bị cáo Hiền không trao đổi qua lại với bị cáo Lê Minh Hiếu sau khi thực hiện quy trình cho vay.
Với bị cáo Phạm Thanh Tân (nguyên Tổng giám đốc Agribank), luật sư cho rằng khi chi nhánh ngân hàng trình nâng quyền phán quyết, hồ sơ, tài liệu đã được các ban tham mưu giúp việc kiểm tra thẩm định. Nếu hồ sơ không đúng quy định thì các ban tham mưu sẽ trả lại hồ sơ cho chi nhánh Nam Hà Nội. Nếu hồ sơ đúng quy trình, bị cáo Tân có nhiệm vụ trình lên HĐQT để hội đồng đưa ra phán quyết. “Như vậy, rõ ràng với vai trò TGĐ, Tân đã hoàn thành nhiệm vụ” – theo luật sư nói.
Cho vay hay không cho vay là trách nhiệm của Chi nhánh Nam Hà Nội chứ không phải là trách nhiệm của Phạm Thanh Tân. Tân chỉ có trách nhiệm bỏ phiếu. Trách nhiệm của thể của Tân, chi nhánh ghi rõ trong nghị quyết. Việc đôn đốc trách nhiệm thực hiện nghị quyết thuộc về các ban giúp việc, tham mưu của Tân. Bị cáo Tân không phạm tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, luật sư nói.
