Tranh cãi việc hủy công ty đại chúng
Mới đây, CTCP Nhựa y tế Mediplast thông báo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) đã có văn bản hủy hồ sơ đăng ký công ty đại chúng do không còn đủ 100 cổ đông. Với lý do không còn đại chúng, khi sáp nhập vào Tổng CTCP Thiết bị y tế Việt Nam (Vinamed), Mediplast đã không thực hiện thẩm định giá công khai, không có giấy phép của các cơ quan quản lý khi phát hành riêng lẻ để hoán đổi cổ phiếu, cũng không tiến hành chào bán công khai khi giao dịch trên 25% cổ phần... Điều này khiến các cổ đông của Mediplast phản ứng gay gắt.
Trước đó, nhiều doanh nghiệp cũng công bố không còn là công ty đại chúng như Tổng CTCP Công nghiệp ô tô Việt Nam, CTCP Công viên cây xanh và chiếu sáng đô thị Quy Nhơn, CTCP Muối Khánh Hòa, CTCP Toa xe Hải Phòng, CTCP Quốc tế gốm sứ Việt...,
Thực tế cho thấy, doanh nghiệp thường lấy lý do không còn đủ 100 cổ đông để yêu cầu UBCK hủy đăng ký công ty đại chúng. Sau khi thông báo, doanh nghiệp "nhấn mạnh" với cổ đông về việc không còn là công ty đại chúng và không phải thực hiện các nghĩa vụ của công ty đại chúng. Thậm chí, có doanh nghiệp sau khi "thoát" tư cách công ty đại chúng, cổ đông và nhà đầu tư muốn xem các thông tin như báo cáo tài chính, Nghị quyết Đại hội đồng cổ đông... thì phải có tài khoản, mật khẩu mới có thể xem được.
Hủy công ty đại chúng cũng là điều gây chú ý trong hành lang pháp lý đối với công ty cổ phần (CTCP) và thị trường chứng khoán. Khoản 1, Điều 25 Luật Chứng khoán quy định công ty đại chúng là CTCP thuộc 1 trong 3 loại hình sau: (a) Công ty đã thực hiện chào bán cổ phiếu ra công chúng; (b) Công ty có cổ phiếu được niêm yết tại Sở Giao dịch chứng khoán hoặc Trung tâm Giao dịch chứng khoán; (c) Công ty có cổ phiếu được ít nhất 100 nhà đầu tư sở hữu, không kể nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp và có vốn điều lệ đã góp từ 10 tỷ đồng trở lên.
Theo quy định này và các văn bản hướng dẫn liên quan, sau khi cổ phần hóa, doanh nghiệp nghiễm nhiên là công ty đại chúng. Vì thế một số doanh nghiệp sau cổ phần hóa đề nghị UBCK hủy công ty đại chúng với lý do số lượng cổ đông giảm xuống dưới 100 khiến cổ đông bức xúc.
Ứng xử mới của doanh nghiệp
Mùa đại hội đồng cổ đông (ĐHCĐ) năm nay, một số công ty đại chúng cam kết sẽ sớm đưa cổ phiếu niêm yết trên sàn chứng khoán hoặc đăng ký giao dịch trên thị trường UPCoM. Nhiều ý kiến cho rằng, bên cạnh tận dụng sự tích cực của thị trường chứng khoán, động thái này còn “ghi điểm” trong mắt cổ đông và nhà đầu tư bởi khi cổ phiếu lên sàn cũng có nghĩa là doanh nghiệp đã chú trọng hơn đến sự minh bạch trong hoạt động kinh doanh của mình.
Tại ĐHCĐ lần thứ nhất, nhiều cổ đông của CTCP Đầu tư xây dựng và kỹ thuật 29 yêu cầu ban lãnh đạo Công ty cần tuân thủ các quy định pháp luật dành cho công ty đại chúng về công bố thông tin, quản trị công ty… vì trước đó, Công ty đã là công ty đại chúng sau khi thực hiện cổ phần hóa thông qua bán đấu giá cổ phần công khai ra công chúng. Ngoài việc tiếp nhận ý kiến, Chủ tọa Đại hội cam kết sẽ triển khai các thủ tục để đưa cổ phiếu Công ty lên sàn
UPCoM trong vòng 90 ngày theo quy định pháp luật.
Hay như trường hợp của CTCP In tài chính, đã thực hiện IPO từ tháng 10/2015 nhưng đến nay vẫn chưa đưa cổ phiếu lên sàn. Tại ĐHCĐ mới đây, cổ đông đã "nhắc khéo" Ban lãnh đạo Công ty về việc cần thực hiện các nghĩa vụ của công ty đại chúng, đồng thời đề nghị Công ty sớm niêm yết hoặc đăng ký giao dịch trên UPCoM. Trước ý kiến này, lãnh đạo Công ty cam kết thực hiện đúng các quy định, sớm triển khai các thủ tục lên sàn trong năm nay.
Mặc dù mới chỉ là những lời hứa, song cách tiếp nhận ý kiến cổ đông của lãnh đạo doanh nghiệp phần nào cho thấy doanh nghiệp đã có những ứng xử mới đối với việc tuân thủ quy định về công ty đại chúng. Điều này kỳ vọng sẽ khiến cổ đông, nhà đầu tư thêm phần yên tâm vào loại hình doanh nghiệp đại chúng.
