Kỳ vọng phục hồi xuất khẩu nâng giá cổ phiếu thủy sản
Theo thống kê của Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, tính chung 7 doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản lớn nhất cả nước đã niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, giá trị xuất khẩu đã giảm 25% so với cùng kỳ, thấp hơn hẳn so với con số giảm 9,7% của toàn ngành, do thị trường xuất khẩu chính là Trung Quốc, Mỹ, EU đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi dịch bệnh Covid-19.
Ðây cũng là những doanh nghiệp nằm trong Top 10 doanh nghiệp thuỷ sản có tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu (ROE) tốt nhất năm 2019. Trong đó, dẫn đầu là CMX với 55%, ANV 33%, FMC và VHC đều 27%, ACL 24%, ASM 16%...
Nếu tạm phân loại các doanh nghiệp theo nhóm thị trường, có thể thấy MPC, FMC, VHC, HVG và CMX tập trung ở các thị trường khá khó tính như Mỹ, EU, Nhật Bản; các doanh nghiệp còn lại là ANV, ACL, IDI… đang có thị phần tốt ở các thị trường “dễ tính” hơn như Trung Quốc, Ðông Nam Á, hoặc phân bổ đa dạng thị trường.
Với diễn biến thị trường xuất khẩu bị tác động bởi căng thẳng thương mại Mỹ - Trung và giờ là dịch Covid-19, một số doanh nghiệp đang định hướng lại thị trường, tránh rủi ro tập trung. Trong đó, xu hướng dịch chuyển sang thị trường lớn như Trung Quốc hay Ðông Nam Á có thể thấy rõ.
Chẳng hạn, VHC đang mở rộng thị trường Trung Quốc. Ðiều tương tự cũng diễn ra tại HVG, ACL… Trong khi đó, ANV được đánh giá là đơn vị có thị trường rất đa dạng và thị phần lớn ở thị trường Trung Quốc lại đặt ra mục tiêu đưa sản phẩm cá tra vào thị trường Mỹ.
Trong bối cảnh hầu hết các thị trường xuất khẩu đang gặp khó vì lệnh phong tỏa, giãn cách xã hội để phòng chống dịch bệnh Covid-19 thì việc Trung Quốc kiểm soát được dịch bệnh và mở cửa thị trường nhập khẩu trở lại đang là “cứu tinh” cho các doanh nghiệp trong ngành.
Ðó là lý do mà cổ phiếu ANV thời gian gần đây có những phiên tăng giá khá tích cực và giới đầu tư đang tiếp tục kỳ vọng, ANV sẽ có kết quả kinh doanh quý II cải thiện hơn.
Nhưng theo các chuyên viên phân tích, đây chỉ là hiệu ứng ngắn hạn, bởi nếu chỉ trông chờ ở thị trường Trung Quốc, khả năng biên lợi nhuận của Công ty sẽ không cao và tính cạnh tranh cũng rất lớn.
Quan trọng hơn, khi nào xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc mới đạt được như cùng kỳ là điểm mà các nhà đầu tư cần theo dõi.
Trên thực tế, mục tiêu của ANV cũng đang mở rộng và khai thác nhiều hơn ở các thị trường khác.
Một cổ phiếu thủy sản khác cũng tăng tích cực trong những ngày qua là ACL, trong bối cảnh doanh nghiệp này báo cáo kết quả kinh doanh quý I/2020 sụt giảm nghiêm trọng, chỉ lãi hơn 1 tỷ đồng.
ACL là doanh nghiệp xuất khẩu lớn trong ngành, với sản phẩm chủ lực cá tra phi lê hiện diện ở thị trường đông dân trên thế giới và chiếm thị phần đáng kể ở những thị trường truyền thống của cá tra như Nam Mỹ, Trung Ðông và châu Á.
Ðặc biệt, ACL đã trở thành nhà cung cấp chính cho hệ thống siêu thị Walmart (Mỹ). Tuy nhiên, với thị trường Mỹ, từ năm 2014 đã không còn là thị trường lớn của ACL khi bị áp mức thuế chống bán phá giá không có lợi cho sản phẩm của Công ty.
Kế hoạch năm 2020, ACL tập trung mở rộng những thị trường mới, đặc biệt là thị trường Trung Quốc, Nam Mỹ, EU...; tiếp tục đặt trọng tâm vào việc đảm bảo sản lượng cung cấp cho khách hàng tiềm năng này, nâng cao uy tín và khả năng cung cấp cho chuỗi siêu thị Walmart tại những thị trường khác bên cạnh Mexico và Trung Quốc như hiện nay.
Theo đánh giá của ACL, việc lựa chọn xuất khẩu sang Trung Quốc trong những năm qua là một sự chuyển hướng. Dù xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc tăng mạnh, nhưng dư địa thị trường vẫn còn rất lớn cho doanh nghiệp xuất khẩu cá tra tiếp tục tăng trưởng trong năm 2020.
Ðiều này cho thấy ACL đang đặt niềm tin rất lớn vào thị trường Trung Quốc, cũng đồng nghĩa với việc nếu sự tăng trưởng của thị trường này không như kỳ vọng, tính khả thi của mục tiêu đã đề ra của ACL sẽ bị thay đổi.
Ðược biết, diện tích nuôi trồng của ACL là trên 100 ha, sản lượng vào khoảng 35.000 tấn nguyên liệu/năm, góp phần bảo đảm chất lượng nguyên liệu cho nhà máy chế biến từ vùng nuôi và hoàn thiện dần chuỗi khép kín.
Ðối với “ông lớn” trong ngành là VHC, trong buổi trao đổi cùng chuyên viên phân tích cuối tháng 4 vừa qua, lãnh đạo doanh nghiệp cho biết, doanh thu quý I từ thị trường Trung Quốc giảm đến 68%, trong khi sản lượng xuất khẩu sang Mỹ và EU ghi nhận mức tăng trưởng hai con số.
Tuy nhiên, giá bán trung bình của cá phi lê thấp đã ảnh hưởng đến biên lợi nhuận của doanh nghiệp.
Ghi nhận của Công ty Chứng khoán Bản Việt (VCSC) tại buổi gặp gỡ này, nhu cầu cá tra tại Trung Quốc đã phục hồi 60 - 70% so với mức thông thường trong tháng 4/2020 khi các cửa hàng dịch vụ ăn uống dần mở cửa trở lại.
Mặt khác, theo giả định của VHC rằng dịch Covid-19 tại EU và Mỹ sẽ có diễn biến tương tự như Trung Quốc, nhu cầu cá tra từ ngành dịch vụ ăn uống tại hai thị trường này sẽ hạ nhiệt trong quý II/2020, sau đó phục hồi trong 6 tháng cuối năm.
Tuy nhiên, nhờ nhu cầu gia tăng từ kênh bán lẻ và tỷ trọng mảng này cao hơn tại EU, VHC kỳ vọng doanh thu từ thị trường EU sẽ vẫn ghi nhận tăng trưởng trong quý II/2020.
Ở mảng xuất khẩu tôm, CMX là cổ phiếu đang gây chú ý lớn với nhà đầu tư nhờ thông tin kinh doanh tích cực trong tháng 4 và người thân của Chủ tịch Hội đồng quản trị đăng ký mua gần 3 triệu cổ phiếu.
Cụ thể, theo báo cáo của CMX, trong tháng 4, khối lượng xuất khẩu của Công ty là 285.216 kg và doanh số xuất khẩu là 3,5 triệu USD, tăng trưởng lần lượt 39% và 86% so với cùng kỳ, Thị trường xuất khẩu lớn nhất của CMX là châu Âu (chiếm 70%), tiếp theo là Hàn Quốc, Canada, Nhật Bản. Ðây là mức doanh số theo tháng cao nhất trong 7 năm qua của Công ty.
Theo các hợp đồng đã ký và lượng hàng đã có trong kho, tháng 5 và tháng 6/2020, doanh số xuất khẩu của CMX cũng sẽ ở mức 7 - 8 triệu USD/tháng, nếu tình hình không có gì thay đổi.
Nên ưu tiên doanh nghiệp đầu ngành
Ða phần các cổ phiếu thủy sản đều ghi nhận mức tăng giá nhất định trong thời gian qua. Theo ước tính của Yuanta Việt Nam, P/E của ngành thủy sản đang khá cao, khoảng 20 lần, trong khi P/E VN-Index vào khoảng 12 lần.
Yuanta Việt Nam kỳ vọng, việc EU đã hoàn thành thủ tục nội bộ để Hiệp định EVFTA có hiệu lực trong tháng 7, thì xuất khẩu thủy sản sẽ ghi nhận mức tăng trưởng tốt hơn sang thị trường châu Âu và Mỹ kể từ qúy III/2020 với điều kiện dịch bệnh không bùng phát mạnh hơn.
Dưới góc nhìn của ông Huỳnh Minh Tuấn, Giám đốc môi giới Hội sở Công ty Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam, nông nghiệp và thuỷ sản là ngành có rủi ro lớn, ở các nước như Isarel đã áp dụng công nghệ để kiểm soát những rủi ro này.
Còn với Việt Nam, lợi thế nằm ở sự chăm chỉ, khéo léo của người lao động, thổ nhưỡng phù hợp cho cá tôm ngon hơn và những doanh nghiệp có sự đầu tư bài bản như VHC, MPC hoàn toàn có thể cạnh tranh được với các doanh nghiệp quốc tế.
Ông Tuấn cũng lưu ý, mặt bằng các cổ phiếu thủy sản đang tăng nhờ kỳ vọng của giới đầu tư, nhưng cơ hội thực sự chỉ đến với doanh nghiệp thẩm thấu được sau dịch bệnh. Nhu cầu với các sản phẩm nông nghiệp, nhu yếu phẩm có thể duy trì ở mức trong 9 - 12 tháng tới.
Những quốc gia cạnh tranh với Việt Nam bị tổn thương nhiều hơn trong đại dịch, nên sẽ hồi phục chậm hơn. Trong một cuộc đua mà doanh nghiệp Việt Nam đi trước, đó chính là lợi thế.
Nhiều khuyến nghị từ giới chuyên gia phân tích cho rằng, nhà đầu tư muốn bỏ vốn vào cổ phiếu thủy sản thì nên ưu tiên cho các cổ phiếu doanh nghiệp đầu ngành, nắm được thị phần lớn trong xuất khẩu; hoặc những công ty đang đầu tư công nghệ và vùng nuôi để làm chủ nguyên liệu, từ đó kiểm soát, giảm thiểu được chi phí đầu vào; hoặc các công ty vừa đẩy mạnh đầu tư, vừa đa dạng thị trường xuất khẩu.
