Chứng khoán phái sinh tuần qua: Nghịch lý phiên cuối tuần

Tuần qua (13-17/11), VN30 liên tiếp tăng điểm, đặc biệt là phiên thứ Sáu (16/11), riêng phiên này tăng 12,43 điểm, đạt 890,01 điểm. Phiên cuối tuần (17/11), VN30 tiếp tục có diễn biến khả quan trong phiên sáng, có thời điểm tăng 7,38 điểm, đạt 897,39 điểm.

Theo đó, giá các chứng khoán phái sinh tăng mạnh. Giá hợp đồng tương lai chỉ số VN30 đáo hạn tháng 12 (mã VN30F1712) có thời điểm tăng 12 điểm; giá hợp đồng đáo hạn tháng 3/2018 (mã VN30F1803) có thời điểm tăng 27,6 điểm; giá hợp đồng đáo hạn tháng 6/2018 (mã VN30F1806) có thời điểm tăng 29,1 điểm.

Trong phiên này, hợp đồng đáo hạn tháng 11 (mã mã VN30F1711) ngừng giao dịch, thay vào đó là hợp đồng đáo hạn tháng 1/2018 được niêm yết (mã VN30F1801), giá mở cửa là 895 điểm, có thời điểm tăng 19,9 điểm, đạt 914,9 điểm.

 Diễn biến chỉ số VN30 trong 3 tháng qua.

Cuối phiên sáng, VN30 giảm nhẹ. Sang đến phiên chiều, VN30 dao động dưới tham chiếu, có thời điểm giảm 7,2 điểm, chốt phiên giảm 2,6 điểm. Vậy nhưng, các mã chứng khoán phái sinh tiếp tục có diễn biến khả quan, giá thường xuyên duy trì ở mức cao. Kết thúc phiên giao dịch, giá hợp đồng đáo hạn tháng 12 tăng 7 điểm, giá hợp đồng đáo hạn tháng 1/2018 tăng 14 điểm (tăng so với giá mở cửa, vì đây là ngày đầu niêm yết), giá hợp đồng đáo hạn tháng 3/2018 tăng 4,6 điểm, giá hợp đồng đáo hạn tháng 6/2018 tăng 14,8 điểm. Hiện giá 4 hợp đồng này cao hơn VN30 lần lượt là 15,59 điểm, 21,59 điểm, 48,19 điểm, 71,39 điểm. 

Giá thanh toán cuối ngày của các mã chứng khoán phái sinh và VN30 

Tính chung, trong tuần qua, nhà đầu tư nắm giữ vị thế mua hợp đồng đáo hạn tháng 11 từ phiên cuối tuần trước đó lãi 30,8 điểm (1 điểm tương đương 100.000 đồng). Tương tự, nhà đầu tư nắm giữ vị thế mua hợp đồng đáo hạn tháng 12 lãi 41,1 điểm; nắm giữ vị thế mua hợp đồng đáo hạn tháng 3/2018 lãi 63,6 điểm; nắm giữ vị thế mua hợp đồng đáo hạn tháng 6/2018 lãi 87,8 điểm. Các mức lãi này là chính mức lỗ của nhà đầu tư nắm giữ vị thế bán - những người dự báo giá sẽ giảm nên bán ra hợp đồng (Giá trị mỗi hợp đồng khoảng 86 - 87 triệu đồng, nhưng tỷ lệ ký quỹ giao dịch ở mức thấp, nên chỉ cần khoảng 12 triệu đồng là nhà đầu tư có thể thực hiện giao dịch). 

Mức tăng/giảm giá của các mã chứng khoán phái sinh và VN30  

Giá các chứng khoán phái sinh dao động mạnh trong phiên, nên nhiều nhà đầu tư tiếp tục thực hiện “lướt sóng” trong phiên nhằm tìm kiếm lợi nhuận. Cụ thể, mua khi giá có diễn biến tăng và/hoặc dự báo giá sẽ tăng, sau đó bán ra ở mức giá cao hơn; bán khi thấy giá có diễn biến giảm và/hoặc dự báo sẽ giảm, sau đó mua lại ở mức giá thấp hơn. Phần chênh lệch giá này chính là mức lãi của nhà đầu tư. Ngoài “lướt sóng” thì cũng có nhiều nhà đầu tư thực hiện đóng vị thế nhằm chốt lãi hoặc cắt lỗ, chứ không nắm giữ vị thế mua hoặc bán quá lâu, sau đó chờ cơ hội để mở vị thế mới. 

Mức biến động giá trong phiên của chứng khoán phái sinh* 

Tuần qua, thanh khoản trên thị trường chứng khoán phái sinh ở mức thấp, riêng phiên cuối tuần có giao dịch sôi động. Tổng cộng, cả tuần có 50.374 hợp đồng phái sinh được khớp lệnh, trị giá gần 4.440 tỷ đồng, giảm lần lượt 48% và 46% so với tuần trước đó. 

Khối lượng và giá trị giao dịch chứng khoán phái sinh  

Thông thường, trong bối cảnh VN30 có dấu hiệu giảm điểm (dao động dưới tham chiếu trong cả phiên chiều 17/11), thì các nhà đầu tư chứng khoán phái sinh khá thận trọng, không tranh mua hay tranh bán bằng lệnh ATC.

“Trong phút cuối cùng trước khi hệ thống thực hiện khớp lệnh, tôi thấy khối lượng đặt mua ATC dần tăng vọt, từ khoảng 150 lên gần 300. Diễn biến này rất lạ, có thể một nhóm nhà đầu tư nào đó muốn kích giá lên”, một nhà đầu tư nói.

“Đặt lệnh ATC là nhà đầu tư phó thác giá mua bán cho nhà đầu tư khác quyết định. Không nên đặt lệnh ATC, trừ khi tranh mua với giá cao trong xu hướng tăng, tranh bán với giá thấp trong xu hướng giảm, hoặc đóng vị thế nhằm chốt lời, cắt lỗ”, một chuyên gia chứng khoán khuyến nghị.

Theo môi giới của một công ty chứng khoán, hầu hết các mã cổ phiếu lớn giảm giá trong phiên cuối tuần qua. Mức giảm không nhiều, nhưng cho thấy động lực tiếp tục tăng giá suy yếu. Xu hướng của thị trường trong trung và dài hạn là khả quan, nhưng sẽ có những đợt điều chỉnh và tích lũy. Giá chứng khoán phái sinh sẽ không tách rời diễn biến trên thị trường cơ sở, cụ thể là chỉ số VN30.

“Thời gian dài vừa qua là thời của nhà đầu tư chứng khoán phái sinh nắm giữ vị thế mua, rất có thể sắp tới sẽ xuất hiện cơ hội cho nhà đầu tư nắm giữ vị thế bán”, vị môi giới nhận định.