Ảnh minh họa
Mới nhất, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai có văn bản phê bình Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng Tỉnh do thiếu quyết liệt trong việc thực hiện các giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện Dự án thành phần 1 thuộc Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu và Dự án Thành phần 3 thuộc dự án đường Vành đai 3 - TP HCM.
Trong khi đó, theo lãnh đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đồng Nai, vướng mắc lớn nhất ngoài mặt bằng chính là nguồn vật liệu. Nhiều gói thầu thuộc 2 dự án không đạt tiến độ đề ra do việc tiếp cận mỏ đá, tìm kiếm nguồn đá xây dựng của các nhà thầu thi công bị ngưng trệ. Chủ đầu tư đã có văn bản đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường xem xét, xử lý về phân khai khoảng 160.000 m3 đá xây dựng còn thiếu cho Dự án thành phần 3 thuộc đường Vành đai 3 - TP.HCM.
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, trong năm 2025, 3 dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, Đường vành đai 3 - TP.HCM cần hơn 10 triệu m3 đá để thi công. Vì vậy, các mỏ khoáng sản tại Đồng Nai cần ưu tiên cho dự án trọng điểm. Tuy nhiên, Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Nai cho biết, nhiều mỏ khoáng sản ở địa phương đã được cấp phép khai thác, nhưng bị vướng về thủ tục. Cụ thể, Đồng Nai có 32 mỏ đá đang trong quá trình khai thác nhưng có 25 mỏ đang vướng các thủ tục liên quan đến việc cấp phép, gia hạn, điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư; 5 mỏ đã hết hạn khai thác. Tình trạng này bó hẹp nguồn cung đá cho các công trình trọng điểm quốc gia cũng như các gói thầu, dự án khác.
Theo tìm hiểu, Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 hiện thiếu khoảng 4,7 triệu m3 đá xây dựng các loại; Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu thiếu khoảng 1,2 triệu m3 đá; Dự án Đường Vành đai 3 - TP.HCM thiếu hàng triệu m3 đá. Nếu không giải quyết được nguồn cung đá cho các nhà thầu thi công thì một số dự án khó về đích theo kế hoạch.
Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được nhiều lần sốt ruột, đôn đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP.HCM về Dự án Đường Vành đai 3 - TP.HCM. Báo cáo của Sở Xây dựng TP.HCM cũng nhiều lần nhắc nhở chủ đầu tư này khi loạt gói thầu có dấu hiệu hụt hơi vì thiếu cát, đá xây dựng.
Thông tin đến phóng viên, Ban Quản lý đường Hồ Chí Minh cho biết, Dự án Đường Hồ Chí Minh đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhứt, Gò Quao - Vĩnh Thuận (Kiên Giang) đang thiếu gần 500.000 m3 đá xây dựng. Chủ đầu tư và các nhà thầu đã chủ động liên hệ với nhiều đơn vị, chủ mỏ để tìm kiếm nguồn đá thiếu hụt, nhưng rất khó để đưa đủ vật liệu đến công trình. Chủ đầu tư liên tục bị Bộ Xây dựng đốc thúc, nhắc nhở về tiến độ dự án.
Trao đổi với phóng viên, một số chủ đầu tư cho biết, trước thực tế khan hiếm nguồn vật liệu cát, đá xây dựng, khi xây dựng hồ sơ mời thầu (HSMT) đã đưa yêu cầu nhà thầu phải cung cấp các tài liệu chứng minh có liên quan đến giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực để dự thầu. “Các nhà thầu có văn bản kiến nghị, phản đối tiêu chí này ở giai đoạn dự thầu. Tuy nhiên, trước áp lực tiến độ, giải ngân đầu tư công rất lớn cũng như tình trạng thiếu hụt nguồn cung cát, đá xây dựng kéo dài, để đảm bảo lựa chọn được nhà thầu có khả năng chủ động nguồn vật liệu, chúng tôi buộc phải đưa tiêu chí này vào HSMT”, một chủ đầu tư tại Đồng bằng sông Cửu Long cho biết. Đây chính là nguyên nhân của tình trạng nhà thầu kiến nghị về yêu cầu giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực xuất hiện liên tục trong nhiều HSMT gói thầu xây lắp.
Tuy nhiên, kể cả lựa chọn được nhà thầu trúng thầu với đơn vị cung cấp đầy đủ hợp đồng nguyên tắc với chủ mỏ, đơn vị có giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực, thực tiễn triển khai vẫn rất xa vời. “Sau khi ký hợp đồng, triển khai thi công, nhà thầu viện dẫn đủ lý do bất khả kháng dẫn đến việc không mua được đá. Đó là những tình huống chủ đầu tư không thể xử lý được. Đơn cử, nhà thầu cho biết đã chuyển khoản cọc, thanh toán trước cho chủ mỏ nhưng sau đó bị hoàn tiền do phải ưu tiên cho các dự án cao tốc, hoặc các mỏ đã khai thác quá mức, cần điều chỉnh giấy phép”, một thành viên tổ chuyên gia đấu thầu tại TP.HCM chia sẻ.
