Giá trị giao dịch trong tháng 3 có những phiên lên tới hơn 4.000 tỷ đồng trên cả hai sàn, trung bình đạt 3.182 tỷ đồng/phiên, tăng 104% so với tháng 2, trong đó sàn Hà Nội tăng 158%, sàn TP. HCM tăng 86%. Trong tháng 3, Top các cổ phiếu tăng giá có KSS (+95,8%), LUT (+50%), LAF (+71,8%). Cũng trong tháng này, các cổ phiếu mới niêm yết như STG, LHG có mức tăng giá ấn tượng 63% và 57,5%. Tất cả các mã nêu trên đều là penny stock.
Không phải đến nay các mã cổ phiếu nhỏ (penny stock) mới trở thành hiện tượng. Thị trường đã từng ghi nhận những lần rung động của các mã chứng khoán đơn lẻ như S96, SJS, TTF, VTV… đang lèo tèo giao dịch chợt vụt lên như ngôi sao sáng. Chẳng hạn, cổ phiếu S96 được giao dịch lình xình tại mức giá 13.000 - 15.000 đồng/CP một thời gian dài, chợt tăng vùn vụt, lên gần 130.000 đồng/CP vào cuối tháng 10 năm ngoái. Nhưng S96 cũng giảm giá vùn vụt sau đó, hiện được giao dịch dưới 40.000 đồng/CP.
Chỉ có điều, thời điểm hiện tại chứng kiến sự "lên hương" của hàng loạt penny stock tạo lực đỡ chính cho chỉ số chứng khoán chung. Dường như sóng của penny stock được tạo ra bởi "phong trào": Không "chơi" penny stock này thì chuyển qua chơi penny stock khác, chơi cả cổ phiếu trong diện cảnh báo vì thua lỗ năm 2009 như ANV, FPC. Chơi mã có khối lượng cổ phiếu lưu hành trên chục triệu xong lại thử sức những mã chỉ có vài triệu cổ phiếu lưu hành như MAC, vỏn vẹn hơn 3 triệu cổ phiếu cũng ầm ầm tăng giá trần, từ 13.800 đồng/CP ngày 15/3 lên 27.200 đồng/CP ngày 7/4. Rồi LAF, MCV chưa đầy chục triệu cổ phiếu cũng được giới đầu cơ gom ào ào. Chuyện nhiều mã cổ phiếu nhỏ tăng giá nhanh và mạnh trong một thời gian ngắn trở nên bình thường! Các mã blue-chip, có vốn hoá lớn và tiềm năng tài chính vững mạnh, không còn giữ vai trò là tâm điểm thị trường.
Sự tăng trưởng ngoạn mục vừa qua của penny stock, những ngày nhìn lên bảng điện tử chỉ thấy một màu xanh hoặc tím, bên bán thì ung dung phím từng tí tẹo hàng một, càng khiến NĐT "khát", đổ xô vào mua với kỳ vọng "1 chu kỳ T+3 bằng 3 năm gửi tiết kiệm".
Nhưng thực tế cho thấy, rủi ro của các penny stock là thanh khoản hạn chế, giá biến động thất thường… Một thay đổi đột ngột về cung cầu sẽ dẫn tới giá cổ phiếu tăng giảm với biên độ lớn, tăng vọt hoặc mất giá trong một thời gian ngắn, khiến người sở hữu không kịp phản ứng. Đầu tư vào penny stock có độ rủi ro rất cao, chẳng khác gì chơi dao hai lưỡi "được ăn cả, ngã về không": trong khi nhiều người kiếm bội tiền thì không ít người lại mắc kẹt, vì bán không có người mua. Đầu tư dài hạn thì cắn răng ngồi chờ giá lên, không chịu được thì đành phải bán ra với giá thấp để xoay vòng mã khác…
Theo CTCK VNDirect, sự quan tâm của NĐT tới các mã penny stock thời gian qua có vẻ quá đà. Không chỉ có những DN đạt kết quả tốt từ hoạt động kinh doanh chính, mà cả những mã của những công ty chưa có thông tin hỗ trợ nổi bật cũng được thu mua mạnh. Biểu hiện này được thể hiện rõ nhất khi một số mã cổ phiếu thuộc nhóm ngành nào đó tăng, kéo theo sự tăng lên của các cổ phiếu khác thuộc ngành đó. VNDirect cho rằng, không phải cổ phiếu nào cũng tốt như nhau và không phải nhóm ngành nào cũng sẽ phục hồi mạnh sau khủng hoảng. Vì vậy, rủi ro tiềm tàng với những NĐT chậm chân lúc này là khả năng bị bán chốt lời sau T+4. Tất nhiên, vẫn tồn tại những cơ hội trên thị trường, nhưng đây không phải lúc thích hợp để tiếp tục đua trần những cổ phiếu nhỏ và có chu kỳ tăng giá đủ T+4. Nhiều mã blue-chip có thể xem xét mua vào, nhưng rất cần sự kiên nhẫn. Khi con sóng penny stock qua đi, thị trường có thể quay lại với các blue-chip.
Ông Nguyễn Ngọc Thức, Trưởng phòng Môi giới CTCK Gia Quyền cho biết, dòng tiền đang có xu hướng chuyển sang cổ phiếu của những công ty có kết quả kinh doanh tốt. Đối với penny stock, ông Thức khuyên NĐT nên sàng lọc ra những cổ phiếu "ưu tú" nhất trong nhóm để đầu tư, dựa theo những nhóm ngành hưởng lợi từ kinh tế vĩ mô từ nay đến cuối năm. Quan trọng là, muốn đầu tư một cách hữu hiệu vào penny stock, NĐT phải có một cái nhìn toàn diện, biết nhiều cách phân tích khác nhau để lựa chọn cổ phiếu gì, mua bán đúng giá và từ bỏ nó đúng lúc. Có một câu mà dân penny-traders thường rỉ tai nhau như "thần chú" là: Thà bán quá sớm hơn bán quá trễ! Ngoài ra, biết khai thác tin tức là một kỹ năng không thể thiếu đối với penny-traders. Thêm vào đó là bản lĩnh vững vàng để có thể chống chọi những cú sốc lớn khi không may chọn sai thời điểm.
