Các loài trong quần xã gắn bó mật thiết với nhau theo các mối quan hệ: quan hệ hỗ trợ và quan hệ đối kháng. Trong các mối quan hệ hỗ trợ, ít nhất có một loài hưởng lợi thường được gọi là quan hệ cộng sinh. Đây là hành động để chỉ sự hợp tác giữa hai sinh vật (thường là hai loài động vật hoặc động vật và thực vật) để duy trì mối liên kết mang lại lợi ích cho cả hai, thiết lập một hợp tác thực sự cùng có lợi. Đôi khi chúng liên kết chặt chẽ, tương tác với thế giới bên ngoài như một sinh vật duy nhất.
Ở châu Phi, có một loài chim ăn ký sinh trên người động vật thường xuyên có mối quan hệ cộng sinh với các loài thú lớn như trâu, bò, ngựa vằn, linh dương Impala, hà mã, tê giác để bắt và ăn các loại ve bét, côn trùng nhỏ, ấu trùng ruồi trâu cũng như các sinh vật ký sinh khác. Loài chim này là Oxpecker (hay được đến là chim đậu lưng bò/trâu)
Tuy nhiên, đến cả những cặp vợ chồng sống lâu năm nhiều khi còn xảy ra nhiều xích mích chứ đừng nói đến mối quan hệ giữa các loài động vật với nhau, câu chuyện dưới đây là một ví dụ điển hình.
Chú hà mã con khó chịu khi bị những con chim Oxpecker đậu trên lưng. |
Theo đó, trong chuyến du lịch đến công viên Quốc gia South Luangwa ở Zambia, anh Marc Mol người Thụy Sỹ đã có một cuộc gặp gỡ kỳ lạ.
Trong chuyến đi chơi, anh Mol có dịp tận mắt chứng kiến một đàn hà mã đang tụ tập cùng nhau bên bờ sông. Đây là loài động vật lưỡng cư, vừa có thể sinh sống trên cạn và vừa có thể hoạt động dưới nước. Chúng là những con thú có tính xã hội, sống thành từng đàn. Các đàn hà mã thường bao gồm từ 10 đến 30 thành viên, trong đó có cả con đực và con cái, cá biệt một số nhóm có tới 200 con. Bất kể số lượng, mỗi đàn thường được dẫn dắt bởi một con đực đầu đàn.
Tìm mọi cách để loại bỏ những kẻ đáng ghét ra khỏi người. |
Nhưng sự chú ý của anh chàng lại đổ dồn vào một chú hà mã nhỏ đang chạy hớt hải như đang bị ai đuổi. Ban đầu, Mol rất ngạc nhiên trước biểu cảm của chú hà mã, bởi xung quanh hoàn toàn không có bất kỳ một mối nguy hiểm nào, phải đến khi nhìn kỹ anh mới thấy thì ra loài động vật đang bám theo là chim Oxpecker.
Chú hà mã con rõ ràng là "tấm chiếu mới", không hề quen với việc bị những sinh vật lông lá bám trên lưng của mình. Nó cố gắng tìm mọi cách để tránh xa thứ loài động vật cù nhây, hết xoay người rồi lại lắc lư đầu và cuối cùng là tìm đến mẹ của nó, một con hà mã to lớn đang bơi ở dưới nước, để mách.
Nhưng chú hà mã đã gặp phải đối thủ quá "lầy lội", do đó phải kêu gọi đến sự hỗ trợ của mẹ mình. |
Việc những con chim Oxpecker bám trên người những con hà mã trưởng thành là điều người ta thường xuyên nhìn thấy, nhưng đây là lần đầu tiên Mol có dịp chứng kiến mối quan hệ cộng sinh này trở nên tồi tệ như, vậy mặc dù biểu cảm của chú hà mã con vô cùng hài hước.
Mol vui vẻ kể lại kỷ niệm đó và cho biết, anh đã có một trận cười sảng khoái khi lưu lại những khoảnh khắc cực kỳ thú vị.