Cuộc khảo sát đầu tiên được thực hiện bởi FT và Sáng kiến về Thị trường Toàn cầu (IGM) đã chỉ ra một con đường có khả năng diều hâu hơn đối với chính sách tiền tệ so với chủ tịch của Fed Jerome Powell.
Quan điểm của các nhà kinh tế học phù hợp chặt chẽ với “biểu đồ chấm” trong các dự báo của chính các quan chức Fed về thời gian và tốc độ tăng lãi suất từ mức hiện tại gần bằng 0, khi nền kinh tế Mỹ phục hồi sau đại dịch và lạm phát kéo dài.
Việc công bố biểu đồ chấm mới nhất đã gây xôn xao khắp các thị trường vào đầu tháng 6 này khi các nhà hoạch định chính sách tăng thời gian cho việc tăng lãi suất dự kiến, nhưng ông Powell và các thành viên khác trong ban lãnh đạo Fed đã khẳng định, họ sẽ kiên nhẫn và không sớm thay đổi chính sách tiền tệ.
Cuộc khảo sát các nhà kinh tế vĩ mô tại Mỹ của FT-IGM đã thăm dò ý kiến của 52 nhà kinh tế học về khả năng lãi suất chính sách chính của Fed sẽ thực sự cao hơn 0,5% vào cuối năm 2023 như biểu đồ chấm đã chỉ ra. Đa số các nhà kinh tế học cho biết khả năng xảy ra động thái đó hoặc lớn hơn là trên 75%, và một số ít nói rằng khả năng xảy ra cao tới 90%.
Trong đó, có 3 nhà kinh tế nói rằng đó là một điều chắc chắn.
 |
Biểu đồ chấm theo cuộc khảo sát về khả năng tăng lãi suất 0,5% vào cuối năm 2023 |
Theo FT, cuộc khảo sát đã nhấn mạnh thách thức mà Fed phải đối mặt trong việc truyền tải một thông điệp rõ ràng về lập trường chính sách tiền tệ của mình. Ông Powell cảnh báo rằng, các dự báo về tỷ lệ tăng lãi suất trong tương lai nên được xem là một yếu tố không chắc chắn, nhưng các quan chức khác đã bắt đầu đưa ra các mốc thời gian sớm hơn cho lần tăng lãi suất đầu tiên.
“Khi lạm phát tăng và nền kinh tế được cải thiện, quan điểm diều hâu truyền thống trong Ủy ban Thị trường Mở Liên bang sẽ bắt đầu xuất hiện trở lại”, nhà kinh tế Alan Blinder của Đại học Princeton, ông cũng từng là Phó chủ tịch Fed trong những năm 1990 cho biết.
Bên cạnh đó, ông Blinder dự báo Fed sẽ tăng lãi suất sớm nhất là vào năm 2022.
Các nhà kinh tế tham gia cuộc khảo sát của FT-IGM xem lạm phát là động lực lớn nhất khiến các quan chức Fed thay đổi suy nghĩ về thời điểm tăng lãi suất. Đây là yếu tố chính tác động thường xuyên tới quyết định của Fed hơn là triển vọng cải thiện đối với thị trường việc làm Mỹ hoặc giá nhà tăng.
Chỉ số giá tiêu dùng cốt lõi là thước đo lạm phát ưa thích của Fed đang ở mức cơ sở hàng năm là 3,4% vào tháng 5, mức cao nhất trong 29 năm do nhu cầu mạnh mẽ đối với hàng hóa và dịch vụ trong nền kinh tế đang cải thiện va ảnh hưởng từ hạn chế của chuỗi cung ứng.
Cuộc khảo sát FT-IGM kéo dài từ ngày 25/6 đến ngày 28/6 và sẽ được tiến hành thường xuyên trong năm cho thấy rằng các nhà kinh tế đều đồng thuận với nguy cơ lạm phát tăng cao. Dự báo trung bình của những người trả lời khảo sát cho chỉ số giá tiêu dùng cốt lõi vào cuối năm nay là 3%, cùng dự đoán với quan chức trung bình của Fed.
Trong khi đó, 2/3 số nhà kinh tế được khảo sát cho biết “rất có thể” chỉ số này sẽ vẫn vượt quá 2% trên cơ sở hàng năm vào cuối năm 2022. Dự báo trung bình của các quan chức Fed là 2,1% vào cuối năm 2022.
Nicholas Bloom, nhà kinh tế học tại Đại học Stanford và cũng là người tham gia cuộc khảo sát cho biết: “Thật khó để nghĩ đến một môi trường ủng hộ lạm phát hơn. Fed đã tích cực hết mức có thể trong việc thúc đẩy tăng trưởng, chính sách tài khóa được nới lỏng đáng kinh ngạc và có những hạn chế về nguồn cung”.
75% số người tham gia khảo sát FT-IGM cho biết, kỳ vọng của thị trường đối với lạm phát dài hạn sẽ khó có thể tăng đáng kể lên hơn 3% vào đầu năm tới. Kỳ vọng hiện tại là lạm phát dài hạn là 2,3%.
“Một phần thiết yếu của việc Fed duy trì sự tín nhiệm của họ là có sự phản hồi thông qua dữ liệu sắp tới”, nhà kinh tế Karen Dynan của Đại học Harvard cho biết.
 |
Khả năng tỷ lệ lạm phát vượt quá 3% vào cuối năm 2022 theo cuộc khảo sát |
Fed đã bắt đầu thảo luận về thời điểm bắt đầu thu hẹp chương trình mua tài sản hàng tháng trị giá 120 tỷ USD, đây là chương trình mà các quan chức đã cam kết duy trì cho đến khi họ đạt được “tiến bộ đáng kể hơn nữa” đối với mục tiêu lạm phát trung bình 2% và toàn dụng lao động.
Cuộc khảo sát của FT-IGM cho thấy sự bất đồng đáng kể về triển vọng tăng trưởng kinh tế vào năm 2021 ngay cả khi 6 tháng đã trôi qua.
