Nên để TP. Hà Nội tự quyết định mức giá bồi thường thu hồi đất cho dự án lớn
Tại Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai các dự án lớn tại địa bàn Thủ đô trình Quốc hội sáng 8/12, một trong những nội dung gây chú ý là mức giá bồi thường thu hồi đất.
Theo đó, tại nội dung về thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, để tăng tính chủ động trong việc thu hồi đất, tạo nguồn lực triển khai, cơ chế thanh toán cho các dự án BT, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án lớn, quan trọng, cơ quan soạn thảo (Bộ Tài chính) đề xuất tăng gấp 2 lần mức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư so với quy định tại các dự án cần triển khai ngay theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Đảng ủy Chính phủ.
Các trường hợp khác, căn cứ thực tiễn và khả năng cân đối ngân sách của thành phố, HĐND thành phố quyết định mức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cao hơn quy định nhưng không quá 2 lần.
Thẩm tra dự thảo Nghị quyết, ông Phan Văn Mãi, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội cho rằng không nên quy định mức bồi thường gấp 2 lần so với mức quy định. Bởi lẽ, mức quy định bao nhiêu là do Thành phố tự quyết định theo hệ số K ở từng vị trí nhân với bảng giá đất.
Thảo luận tại hội trường sáng cùng ngày về dự thảo Nghị quyết nói trên, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cũng đồng tình với quan điểm trên của Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội.
"Bồi thường mức bao nhiêu lần thì Thành phố tự quyết định hệ số K bằng bấy nhiêu lần. Hơn nữa, Luật Thủ đô cũng đã quy định Thành phố tự quyết định chính sách bồi thường, hỗ trợ cho người dân khi cải tạo chỉnh trang đô thị", ông Cường nêu quan điểm.
Đồng quan điểm, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) cho rằng, qua rà soát các nghị quyết về cơ chế đặc thù đang áp dụng tại nhiều địa phương, chúng ta đã cho phép các tỉnh vận dụng bảng giá đất và hệ số K.
Do đó ông An cho rằng, nếu quy định "gấp 2 lần" đưa vào nghị quyết của Hà Nội thì trong một số trường hợp, mức này có thể thấp hơn hoặc làm hạn chế quyền chủ động của địa phương, bởi khi nhân hệ số K, giá có thể đạt 3 - 4 lần, thậm chí 5 lần nếu phù hợp thực tiễn.
"Vì vậy, tôi đề nghị không nên ràng buộc cứng mức 2 lần mà nên giao cho Thành phố vận dụng bảng giá và hệ số K cho phù hợp thực tế, bảo đảm hài hòa lợi ích người dân và Nhà nước", ông An nói.
Rà soát chặt chẽ quy định giao đất trong trường hợp chưa có giá đất
Tại Điều 7, khoản 5 dự thảo Nghị quyết đề cập việc giao đất trong trường hợp chưa có giá đất, đại biểu Trịnh Xuân An đề nghị rà soát chặt chẽ quy định này để bảo đảm an toàn pháp lý và khả thi khi triển khai.
 |
Đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) thảo luận tại hội trường sáng 8/12 |
Đại biểu phân tích, thực tế cho thấy giá đất chỉ có thể xác định sau khi hoàn thành công tác kiểm đếm, phê duyệt và quyết toán.
"Nếu đất được đưa vào thế chấp vay vốn khi chưa có giá cụ thể sẽ phát sinh rủi ro lớn, gây khó khăn cho công tác tín dụng cũng như thanh quyết toán", ông An nói.
Về cơ chế huy động nguồn lực, theo đại biểu đoàn Đồng Nai, dự thảo hiện mới đề cập đến tín dụng, như vậy còn quá hẹp bởi quan hệ tín dụng chỉ là một phần của bức tranh tài chính. Đại biểu đề nghị mở rộng phạm vi sang trái phiếu, các quỹ đầu tư và các hình thức huy động vốn hợp pháp khác, đồng thời chỉ nên quy định nguyên tắc chung.
"Việc đàm phán cụ thể với ngân hàng hay tổ chức tài chính sẽ do thành phố và chủ đầu tư thực hiện. Quy định rộng hơn sẽ tạo không gian linh hoạt để thu hút nguồn lực xã hội", ông An nói.
Trong khi đó, đại biểu Hoàng Văn Cường đề nghị xem lại quy hoạch khu vực nội đô lịch sử chỉ bao gồm những khu cần bảo tồn, gìn giữ các giá trị lịch sử, như khu vực Ba Đình, Hồ Tây và khu vực phố cổ - những khu vực này không được phép xây cao tầng nên không thể tăng mật độ dân số.
Theo ông Cường, việc quy hoạch cả quận Hai Bà Trưng và Đống Đa (cũ), nơi có rất nhiều khu chung cư cũ, nhà thấp tầng cần cải tạo vào khu nội đô lịch sử là không chỉ tự "trói mình" phải xin cơ chế để cải tạo, mà còn đang "trói buộc" người dân trong khu vực này gặp khó khăn trong cải tạo, xây dựng nhà vì nằm trong khu vực nội đô lịch sử.
Bên cạnh đó, đại biểu Hoàng Văn Cường đồng tình với quy định về các biện pháp cải tạo, chỉnh trang, tái thiết khu vực đô thị khi đã có trên 75% số chủ sở hữu nhà và người sử dụng 75% diện tích đất khu vực cải tạo đồng thuận; và được phép quyết định các chỉ tiêu quy hoạch, kiến trúc, dân số.
Theo ông, nếu không có cơ chế này thì không thể cải tạo được các khu chung cư cũ xuống cấp, mất an toàn, không có lối thoát nạn khi cháy nổ.
Đại biểu đoàn Hà Nội cũng đồng tình với chủ trương cần ban hành Nghị quyết thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô một cách thông thoáng, thuận lợi để thu hút được các nguồn lực đầu tư tối ưu nhất.
