BVSC: Báo cáo cập nhật ngành điện

Công suất lắp đặt hệ thống điện tăng trưởng chậm so với sản lượng tiêu thụ

Sản lượng điện thương phẩm của EVN liên tục duy trì tốc độ tăng trưởng 9- 12%/năm từ năm 2014 trở lại đây. Tuy nhiên, kể từ năm 2014 trở lại đây, tốc độ tăng trưởng công suất đặt toàn hệ thống đã không theo kịp tốc độ tăng trưởng nhu cầu tiêu thụ điện.

Nguồn cung điện tăng trưởng chậm kéo dài trong khi nhu cầu tiêu thụ điện vẫn tăng trưởng đều đặn khoảng 10%/năm đã gây áp lực lên khả năng cung ứng điện của hệ thống dẫn tới EVN cần đẩy mạnh huy động điện từ các nhà máy nhiệt điện và mức giá trên thị trường cạnh tranh tăng cao.

Dự kiến giá điện trên thị trường phát điện cạnh tranh sẽ vẫn tiếp tục ở mức cao trong nửa cuối năm 2019 nhu cầu tăng cao trong khi tình hình thủy văn tiếp tục không thuận lợi cho các công ty thủy điện.

Thủy văn bất lợi cho các nhà máy thủy điện khu vực Miền Trung và Tây Nguyên 

Từ nửa cuối năm 2018 tới nay, hiện tượng thời tiết El Nino đã có tác động rõ rệt lên khu vực Miền Trung và Tây Nguyên làm cho lượng mưa ở các khu vực này thấp hơn nhiều so với trung bình nhiều năm.

Thủy văn bất lợi đã làm cho kết quả hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp thủy sụt giảm mạnh so với cùng kỳ với 15 trong tổng số 19 doanh nghiệp thủy điện được thống kê giảm doanh thu và lợi nhuận so với cùng kỳ.

Theo dự báo của Viện nghiên cứu thời tiết quốc tế của Đại học Columbia, xác suất hiện tương El Nino trong cuối năm 2019 và đầu năm 2020 đã giảm mạnh và chỉ còn khoảng 40%. Tuy nhiên lượng mưa thấp trong mùa mưa năm 2019 làm cho các hồ thủy điện không tích được nước dẫn tới các doanh nghiệp thủy điện sẽ tiếp tục khó khăn cho ít nhất đến hết nửa đầu năm 2020.

Năng lượng mặt trời phát triển nhanh nhưng bắt đầu chững lại

Tính đến cuối năm 2018, Việt Nam mới có vài nhà máy năng lượng mặt trời với công suất chưa tới 100MW. Tuy nhiên bước sang nửa đầu năm 2019, Năng lượng mặt trời đã có bước nhảy vọt với tổng công suất lắp máy lên tới 4.464 MW vào cuối tháng 6 /2019 và dự kiến sẽ tăng lên 5.100 MW vào cuối năm 2019.

Năng lượng mặt trời có bước tăng nhảy vọt này là do các nhà máy đều đẩy nhanh tiến độ để kịp hòa lưới trước 30/6/2019, là thời điểm cuối cùng được hưởng cơ chế ưu đãi theo Quyết định 11 của Thủ tướng Chính phủ.

Hiện tại, Chính phủ đã ban hành dự thảo giá điện mặt trời cho những năm tới, theo đó giá điện mặt trời giảm đáng kể so với ưu đãi trước đó dẫn tới việc đầu tư vào năng lượng mặt trời có thể sẽ chậm lại. 

Cơ chế dùng than trộn giúp cho các nhà máy điện than đủ nguyên liệu

Từ cuối năm 2018 đến đầu năm 2019, việc thiếu nguồn nguyên liệu than đã làm cho nhiều nhà máy nhiệt điện than không đủ nguyên liệu để tận dụng công suất phát khi giá trên thị trường phát điện cạnh tranh tăng cao, thậm chí một số nhà máy phải tạm dừng phát ở một số tổ máy.

Để giải quyết cho bài toán thiếu than và thiếu điện, Thủ tướng chính phủ và Bộ Công thương đã cho phép TKV và Tổng công ty Đông Bắc nhập khẩu than về trộn với than trong nước phục vụ cho mục đích phát điện. Điều này đã giúp cho đa số các nhà máy đủ nguồn nguyên liệu than để phát điện.