Chưa được “một nửa” mong đợi
Đây là cảm nhận của một thành viên VBMA về việc Bộ Tài chính chia sẻ dữ liệu trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) cho VBMA để cập nhật trên website của tổ chức này.
Sở dĩ bước tiến trên chưa như mong đợi của các thành viên thị trường, bởi suốt gần hai năm qua, đề án thành lập Trung tâm Thông tin TPDN đã được các thành viên VBMA đệ trình lên Bộ Tài chính, nhưng đến nay chưa được thông qua và cho phép triển khai.
Nguyên nhân chậm trễ, theo phản ánh của các thành viên thị trường là do thẩm quyền quyết định việc này nằm ngoài tầm của Bộ Tài chính, nên đang đợi Chính phủ xem xét. Trong bối cảnh như vậy, Bộ Tài chính chỉ có thể dừng lại ở mức độ chia sẻ thông tin về các đợt giao dịch sơ cấp với VBMA (1 lần/tháng) để cập nhật trên website của tổ chức này.
Hạn chế trên khiến cho việc chuyển tải thông tin đến các thành viên thị trường vừa chậm, vừa bị động, khác xa với mục tiêu thành lập Trung tâm Thông tin TPDN mà các thành viên thị trường kỳ vọng. Theo đó, Trung tâm Thông tin TPDN sẽ là đầu mối thu nhận, tổng hợp và cập nhật tất cả các thương vụ phát hành TPDN trên thị trường. Nhờ vậy, hình thành cơ sở dữ liệu đáng tin cậy về thị trường TPDN, giúp NĐT tiếp cận thị trường dễ dàng hơn, đồng thời hỗ trợ DN thuận lợi trong tìm kiếm nguồn vốn qua kênh trái phiếu.
Nói cách khác, việc công khai thông tin về TPDN đang phải đi đường vòng. Bởi trên cơ sở tiếp nhận thông tin từ các nhà phát hành, Bộ Tài chính sẽ tổng hợp và chia sẻ cho VBMA để công khai tới các thành viên. Trong khi theo ý tưởng thành lập Trung tâm Thông tin TPDN, nhà phát hành đồng thời gửi công bố thông tin tới Bộ Tài chính và VBMA để vừa hình thành cơ sở dữ liệu chung toàn thị trường, vừa nhanh chóng công khai tới các thành viên thị trường.
Chờ bước cải cách sâu
Theo nhìn nhận của các thành viên thị trường, để góp phần đưa thị trường TPDN sớm thoát khỏi tình cảnh kém minh bạch, chậm phát triển như hiện nay, việc mới đây VBMA lần đầu tiên công bố cơ sở dữ liệu TPDN nhờ nguồn thu thập từ các thành viên, cũng như được Bộ Tài chính chia sẻ chỉ là bước cải tiến ban đầu. Do đó, họ đang chờ bước cải cách sâu rộng hơn. Đó là khi Chính phủ cho phép Bộ Tài chính ủy quyền cho VBMA nhận thông tin từ các nhà phát hành TPDN, trên cơ sở đó nhà quản lý sớm mở đường cho VBMA thành lập Trung tâm Thông tin TPDN.
Việc sớm hình thành Trung tâm vừa khắc phục tình trạng thông tin chậm được công bố vì phải đi đường vòng như hiện tại, vừa khắc phục “khoảng trống” thông tin về giao dịch thứ cấp. Theo thông lệ tại nhiều thị trường TPDN phát triển trong ASEAN, Bộ Tài chính cũng cần phân quyền giám sát các thành viên trên thị trường cho VBMA, để góp phần gia tăng tính chuyên nghiệp, minh bạch.
Mặt khác, bản thân VBMA cũng cần công khai thông tin hơn nữa, tạo thuận lợi về tiếp cận thông tin TPDN một cách rộng rãi, thay vì hiện tại chỉ khi là thành viên của VBMA thì mới được tiếp cận cơ sở dữ liệu về TPDN trên website của tổ chức này.
Ngoài ra, trên cơ sở hành lang pháp lý đã có, nhà quản lý cần thúc đẩy triển khai các biện pháp để sớm hình thành tổ chức định mức tín nhiệm. Tại Hội nghị thường niên năm 2015 của VBMA mới đây, các thành viên thị trường đã thảo luận phương án hợp tác với Công ty định mức tín nhiệm của Malaysia (RAM) để thành lập tổ chức tín nhiệm đầu tiên tại Việt Nam. Tuy nhiên, nếu chỉ có sự nỗ lực của các thành viên thị trường, mà thiếu sự hỗ trợ hiệu quả của nhà quản lý, thì sẽ không dễ để tổ chức này sớm ra đời.
Đặc biệt, từ thông tin được Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội công bố mới đây là sẽ hoàn thành Đề án phát triển thị trường TPDN, để trình Ủy ban Chứng khoán Nhà nước trong quý I/2016 và trình Bộ Tài chính vào quý II/2016, nhằm có thể đưa vào vận hành thị trường này từ năm 2017, các thành viên thị trường đang mong đợi kế hoạch này được triển khai càng sớm càng tốt, hỗ trợ thị trường phát triển bài bản, chuyên nghiệp.
